Bugün artık biliyoruz ki kanser sıklığı, düzgün ve sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite ve kilo kontrolü ile %30-40 oranında azaltılabilmektedir. Aşırı alkol kullanımı, sigara içme, pestisit gibi yüksek miktarda tarım ilaçlarına maruz kalma , yetersiz taze sebze ve meyve tüketimi, yetersiz posa alımı, özellikle salam, sucuk. sosis gibi işlenmiş etlerde bulunan nitrit ve nitratlar, ateşe çok yakın pişirilmiş etler, tuzlanmış, tütsülenmiş konserve besinlerin fazla tüketimi, kanser riskini artıran risk faktörlerindendir.
Peki kansere karşı bize set çekecek besinler yok mu? Olmaz mı. işte kansere dur diyecek en önemli on besin...
1- Yeşil çay
Hem yeşil hem siyah çayda bulunan polifenoller antioksidan özelliği çok yüksek maddedir. Siyah çay yeşil çayın fermente edilmiş halidir. Polifenol oranı yeşil çayda daha fazladır. Polifenoller sadece antioksidan değil, hücre DNA larına zarar veren serbest radikalleri yakalayarak onları etkisiz hale getirir. Günde 2-3 fincan yeşil çay tüketimi bağışıklık sisteminizi güçlendirecektir.
2-Zerdeçal
Zerdeçal yani kurkumin sadece güçlü antioksidan değil, güçlü antienflamatuar yönü ile kronik hastalıklara karşıda iyileştirici gücü vardır. Eklem ağrılarına iyi gelir, bozulmuş karaciğer fonksiyonlarını iyileştirir, kanserin yayılmasını engellediği gibi, kanser dokusu içerisinde yeni damar oluşumunda da etkilidir. Peki kalp sağlığına, cilt güzelliğine ve erkek sağlığına dahi iyi gelen zerdeçalı nasıl kullanmalıyız?
Daha çok baharat şeklinde kullanılan bu altın sarısı tozunu tüm yemeklere, salatalara tüm içeceklerinize 1 çay kaşığı kadar katabilirsiniz.
3-Brokoli
Brokoli lahana grubu sebzeler içerisinde lif içeriği ve besin değeri yüksek bir sebzedir. İçerisinde bulunan sülforafan bilinen en güçlü antioksidanlardandır. Kalp damar hastalıklarının yanı sıra, diabet, kronik eklem hastalıkları ve hücre hasarını azaltarak vücutta kanser hücresi oluşumunu önler. Brokonin çiçekli kısmı önemli olsa da brokoli suyu da içerdiği yüksek A,E,C ve B vitaminleri nedeniyle de tüketilmelidir. Buharda pişirilme besin değerinin kaybolmaması açısından oldukça önemlidir.
4- Sarımsak
Doğal antibiyotik olarak bildiğimiz sarımsak vücudu enfeksiyonlara karşı koruduğu gibi kış mevsiminde soğuk algınlığına karşı, kalp damar hastalıklarına karşı ve diabette, cinsel sağlığın korunmasında, saçların canlılığında oldukça etkilidir. Kansere karşı en önemli aksioksidanlar olan C ve E vitaminleri ve selenyum minerali açısından çok zengindir. Yemeklerde, salatalarda, turşu halinde ve taze sarımsak olarak bolca tüketilmelidir.
5-Zeytinyağı
Zeytinyağı mutfaklarda kanserin karşısındaki en önemli güçtür. Son yıllarda kansere karşı koruyucu etkisi ile ilgili çok sayıda bilimsel çalışmalar vardır. İçersindeki oleik asit kanser hücrelerinin ölümüne neden olmaktadır. Yine içerdiği fenolik bileşenleri, yüksek squalen seviyesi, oleuropein ve hidroksitirozol güçlü antikanser etkilidir. Polifenol miktarı yüksek olan naturel sızma zeytinyağı hergün 2-3 tatlı kaşığı tüketilmelidir.
6- Yaban mersini
Yaban mersini mavi-mor renkli kuzey Amerika kökenli bir meyvedir. Flavonoid ve lif açısından zengin olan bu meyve serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını önleyen güçlü bir anrioksidandır. Beyin fonksiyonlarını destekler, genel vücut inflamasyonunu azaltır, kalp sağlığına faydalıdır, göz sağlığına faydalıdır. Kan basıncını düzenleyici etkisi vardır. Taze, kurutulmuş, smoothie olarak kullanılır.
7-Domates
Zengin likopen kaynağıdır. Likopen kanser karşıtı bir besindir. Cilt ve saç sağlığının yanı sıra akciğer, kolon, serviks kanserini önlemede oldukça önemli olduğu kanıtlanmıştır.
8-Zencefil
Zencefil kansere karşı koruyucu etkisi olan gingerol maddesini içerir. Özellikle kolorektal kanserlere karşı etkili olduğu gösterilmiştir. Zencefil baharat olarak, çay şeklinde demlenerek ve taze haliyle tüketilir. Zencefil çayı için rendelenmiş zencefil kaynayan suya konur, 8-10 dk sıcak suda bekletilerek içilir.
9-Avokado
Günde bir avokadonun kan kanserine karşı etkili olabileceği gösterilmiştir. Avokado sağlıklı yağ asidi olan oleik asit dışında folik asit, B1 vitamini, potasyum, magnezyum, kükürt ve fosfordan oldukça zengin bir besindir. Aynı zamanda içerdiği fenolik bileşikler açısından yüksek antioksidan özelliği sayesinde prostat, yemek borusu, mide ve meme kanserine karşı olumlu etkisi olabileceği belirtilmektedir. İçerisindeki karotenoidler kanserli hücrelerin çoğalmasını engeller. Genç kalmanız için mucizevi etkiye sahiptir.
10-Ginseng
Ginseng bağışıklık sisteminin güçlendiren, bugün tamamlayıcı tıpta kullanımı yaygınlaşan çok güçlü bir köktür. Hem kökleri, hem gövdesi hemde yaprakları çok sayıda kimyasal bileşenler içerir. En etkili tüketim yolu evde taze ginseng kökünden çay demlemektir.
Doçent Doktor Mehmet Emin Güneş/Genel Cerrahi Uzmanı