Yeni nesil koçlar
Şöhretli oyunculuk geçmişi, güçlü lobi, medyaya yakın olma ve yıldız oyuncularla kurulan yakın ilişkiler. Uzun yıllar Nba'deki koç profili yukarıda saydığım özelliklerdeydi. Hâlâ bu tür koçlar çoğunlukta.
Bununla beraber genç, yenilikçi, alaylı koçlar arasından tırnaklarıyla kazıyarak görev alanların sayısı artıyor. Gelecekte daha fazla artacağını düşünüyorum. Çünkü oyun değişiyor. Bir iki yıldızla sonuca gitmek gitgide zorlaşıyor. Koçun katkısı yüksek olmalı. Yıldız sırtı sıvazlamak eskisi gibi yeterli değil. Bu sene zirvede yer alan takımlar bu tezin doğruluğunu ispatlar nitelikte.
Yeni nesil koçlar arasında en beğendiğim Mark Daigneault. 39 yaşındaki koç, 22 yaşında video izleme asistanı olarak başladığı kariyerinde, basamakları adım adım çıkarak 2020 yılında Oklahoma City Thunder'ın başına geçti. Daigneault'un devrimci olduğunu düşünüyorum. Farklı pozisyonları oynayıp savunabilen, şut ve pas yeteneği olan, kendi skorunu üretebilen, oyunun çift yönünü oynayabilen, atlet ve güçlü fiziğe sahip oyunculardan kurulu bir takım kurma çabasında. Bu yolda sabırlı. Shai Gilgeous Alexander'ın ve drafftan seçtiği oyuncuların aşama yapmasını bekledi. Geçen seneden itibaren işin savunma kısmında istediğini aldı. Oklahoma kısaları topa baskı ve pas kanalı kapatmada usta. Her topa birkaç Oklahomalı eli giriyor. Onlara karşı topu yere vurmak bile zor. Oklahoma savunması son 20 yılın en iyisi diyebilirim. Zaten bu savunma onları geçen sene olduğu gibi Batı'da liderliğe taşıdı. Bu seneki liderliğin farkı sezon başında ve daha açık farkla olması.
Mark Daigneault'u çok beğenmeme rağmen bu sene için şampiyon olacağını sanmıyorum. Nedeni koçu sorunları çözme konusunda yeterli bulmamam değil. Aksine gayet yeterli. Oklahoma’nın 2030 yılına kadar 12 ilk tur, 17 ikinci tur draft hakkı olmasına rağmen GM Sam Presti hamle yapmak istemiyor. Oysa draft haklarına genç oyuncu ekleyerek Giannis Antetokounmpo veya Anthony Davis gibi bir oyuncu bile alabilir. Oklahoma'nın 4 numara eksiği var. Ayrıca takımın dış şutu istatistiklerdeki kadar iyi değil. Zoraki şutörler play-off'ta geçen sene olduğu gibi aynı oranı yakalayamıyor. Üstüne ribaund sorunu play-off için baş ağrıtıyor. Bütün bunları drafttan gelecek oyuncularla çözmek zor. Onlar pişecek, eldekiler formunu koruyacak, sakatlık olmayacak. Bu kadar temenni çok fazla.
Kenny Atkinson Avrupa'da geçen orta seviye oyunculuk kariyeri sonrası uzun süre asistanlığın ardından ikinci defa başantrenörlük fırsatı yakaladı. Onu da emekçi koçlar sınıfına dahil edebilirim.
Atkinson, dakika sınırlaması ve Evan Mobley üzerinden hücumu organize ederek Cleveland Cavaliers'ın uyumsuz dörtlüsünden verim almayı başardı. Donovan Mitchell 31.5 dakikayla en fazla süre alan isim. Evan Mobley, Darius Garland ve Jarrett Allen 29 ve 30 dakika oynuyor. Bu şekilde dakikaları mümkün olduğunca ayırarak 4 as oyuncuya ayrı ayrı özgür alan açtı. Atkinson bütün bunları hem 4 oyuncuyu hem de yedekleri mutlu ederek yaptı. Bütün bunların ödülü Boston Celtics, New York Knicks ve Milwaukee Bucks'ın önünde Doğu liderliği oldu.
Kenny Atkinson asıl dokunuşu Evan Mobley’e yaptı. Kariyer ortalaması 0.4 üçlük isabeti olan Mobley, bu sene 1.1 üçlük atıyor. Diğer deyişle 2.5 maçta bir üçlük isabeti bulan Mobley artık her maç atıyor. Sayı küçük ama artış oranı büyük. Evan Mobley'in dış şut konusunda yolu uzun. Şayet istikrarlı olursa Jarret Allen'le tamamlayan ikili olurlar. İşin savunma kısmında zaten uyum var. Boyalı alanı iyi savunan Allen kısalar karşısında duramıyor. Kalıplı uzunlar karşısında zorlanan Mobley ise ayak çabukluğuyla kısaları savunabiliyor. Birinin yapamadığını diğeri yapıyor. Mobley dış şut atarsa, biri içeriden diğeri perimetre gerisinden oynar ve ideal ikili olurlar.
Alt seviye takımlarda ve kısa süreli oyunculuğun ardından oyuncu gelişim koçu olan Jamahl Mossey başantrenörlük döneminde de ustalığını gösterdi. Orlando Magic'e savunma temelli düzen oturtmakla kalmadı. Diğer takımların bir köşeye attığı Goga Bitadze ve Moritz Wagner gibi isimleri rol oyuncusu olarak rotasyona soktu. Şutu için umutsuz denilen Jalen Suggs'tan ortalama bir skorer yarattı. Franz Wagner'i ana skorere ⁶dönüştürdü. Wagner ve Paolo Banchero'nun merkezinde olduğu oyun kurucusuz sistem inşa etti. Orlando Magic yıllar sonra yeniden play-off için iddialı oldu.
Jordi Fernandez diğerleri gibi kazanan bir koç değil. Çünkü Brooklyn Nets'in hedefi 25 draftı. Sürekli geliş gidişlerin yaşandığı Nets'i şartlar ne olursa olsun rekabetçi tutmayı başardı. Kolektif anlayışla oynayan Nets asla kolay teslim olmuyor. Oyun ümit veriyor.
Öte yandan İspanyol koç alıştığımız profilin dışında. Akademik geçmişe sahip. Spor psikolojisi doktorası var. 2006 yılından bu yana çeşitli takımlarda oyuncu gelişim koçu olarak çalışan Fernandez başantrenörlük için çok çabaladı. İspanya milli takımı alt yaş kategorilerinde çalıştı. Denver Nuggets'da Michael Malone'nun, Sacramento'da Mike Brown'ın asistanlığını yaptı. Yeniden yapılanan Brooklyn Nets kadrosunda büyük potansiyelli oyuncu yok. Olanları draft hakkı karşılığında göndermeye devam ediyorlar. Ancak oyuncularından maksimum verim almayı başaran genç koçu var.