Birçoğumuz kilo almamak için yediklerimizin sürekli kalori hesabını yapıyoruz. Aslında kalori dediğimiz şey, yiyeceklerde veya vücudumuzda depolanan enerjinin ölçü birimidir. Kısacası yediklerimizin ve harcadıklarımızın tamamı kaloridir. Kilo verme sürecinde olan birisine verilen önerilerin başında sürekli kalori sayımı yapmadan yediklerimizle daha az kalori yakıp yanında egzersiz veya sporla depolanmış kaloriyi yakmaktan geçiyor.
Son zamanlarda sürekli karşımıza çıkan popüler diyetlere sürekli yeni tabirler ekleniyor. Bunlardan birisi de negatif kalori etkisi. Yani negatif kalori etkisi, besinin içerdiği kalorinin, aynı besini sindirirken vücudunuzun harcadığı kaloriden daha düşük olduğu yiyeceklerin olduğu bir beslenme şeklini anlatıyor bizlere. Bu yiyeceklere aynı zamanda ‘’katabolik yiyecekler’’ de deniliyor. Unutmamamız gereken bir noktada şudur ki hiçbir besin asla tek başına mucizeler yaratmaz. Bu besinleri yeterli ve dengeli bir beslenme olması şartıyla beslenmenizde yer vermeniz gerekiyor. Yeterli ve dengeli bir diyette, katabolik etkisi yüksek gıdalarla beslenmek aç kalmadan, sağlığınızı koruyarak kilo vermenize yardımcı bir beslenme yaklaşımıdır. Negatif kalorili besinler çoğunlukla sebze ve meyve grubu yiyecekleri içermektedir.
Negatif kalorili besinlerin tüketimi iştahın azalmasına ve bununla beraber tokluk sürenizin uzamasına yardımcı olur. Bu nedenle bu besinler yağ yakan ve iştah azaltan besinler olarak tanımlanır. Bu besinler, metabolizmanın düzenlenmesinin yanı sıra kan şekerinin ve kolesterolün düzenlenmesine, bağırsakta yer alan yararlı probiyotiklerin çoğalmasına katkı sağlarlar.
Negatif kalorili besinler, yerken harcanan enerji miktarına göre yüksek dereceli ve düşük dereceli olarak ikiye ayrılır. Yüksek dereceli olanların sindirimi için daha fazla enerji harcanır ve kilo vermede diğerlerine göre daha etkili olurlar.
Metabolizmayı daha çok hızlandıran yüksek dereceli ve düşük dereceli katabolik besinler nelerdir?
Yüksek Dereceli Meyveler: Armut, Çilek, Erik, Böğürtlen, Ahududu, Yaban Mersini, Kavun, Karpuz, Portakal, Greyfurt
Yüksek Dereceli Sebzeler: Haşlanmış ve Soğuk Patates, Patlıcan, Kereviz, Acı Biber, Maydanoz, Pırasa, Enginar, Ispanak, Brokoli, Turp, Havuç
Düşük Dereceli Meyveler: Elma, Mandalina, Kızılcık, Nektarin, Kayısı, Kiraz, Nar, Üzüm, Mango, Domates
Düşük Dereceli Sebzeler: Şalgam, Pancar, Karahindiba, Lahana, Karnabahar, Fasulye, Kabak, Bamya, Bezelye, Marul, Soğan, Sarımsak . Limon, lahana, orman meyveleri ve yeşil kabak gibi besinlerde katabolik besinlere dahil edilebilir.
Ayrıca besin değeri yüksek kalorisi az olan bazı besinlerin, özellikle yüksek protein içerikleriyle, sindirimleri sırasında daha fazla kalori harcamaya neden olduğu da bilinmektedir. Yüksek proteinden zengin somon, tavuk göğsü eti, sade yoğurt, yumurta gibi besinler beslenmenizde oldukça tok tutucu etkiye sahip olduklarından katabolik besinler grubunda sayılabilirler.
Sebze ve meyve grubu yiyeceklerin dışında bazı deniz ürünleri de sindirim süresince metabolizmada daha fazla enerji harcamasına imkan sağlar. Ancak aşağıda belirttiğim deniz ürünlerinin yüksek kolesterol ve civa gibi ağır metalleri içerdiğini unutmamalıyız. Bu nedenle, tüketiminden kaçınmanız sağlığınız açısından daha iyi olacaktır :)
Katabolik Deniz Ürünleri: Yengeç, Pişmiş Istakoz, Midye, Karides, Ton Balığı ve Yağsız Beyaz Et Grubu
Son olarak katabolik besinleri tüketmek için dikkat etmemiz gereken hususlardan da bahsedecek olursak, beslenmenizde negatif kalorili yiyeceklere yer verirken bu besinleri doğru porsiyonunda doğru bir şekilde tükettiğinizde kilo kaybı ve kalori yakımınız üzerinde olumlu etkiye sahip olacaktır. Örneğin; Lahana, domates, maydanoz, soğan ve kerevizin çiğ olarak yenmesi önerilir. Çünkü bu besinler çiğ tüketildiğinde negatif kalori değeri daha da artar.
Pazı, brokoli, kuşkonmaz, ıspanak ve karnabahar ise pişirilince veya az suda buharında haşlandığında negatif kalori değeri artar.
Negatif kalorili besinlerde çiğ yenilebilen sebzeleri, salataları çiğ tüketmek ve buharda veya az fırınlanmış şekilde öğünlerde yer vermek de oldukça önemlidir. Bu besinlerden böylelikle maksimum fayda sağlayabilirsiniz.
Sağlıklı günler dilerim :)