Tarım ve Orman Bakanlığı taklit ve tağşiş yapılan ürünler listesinde, mekanik kıyma adı altında satılan tavuk etinden yapılan ürünler yer aldı. Kebap, sucuk, köfte, lahmacun ve pide harcı gibi et ürünlerinde tavuk eti kullanımının yanında, sucukta 'mekanik ayrılmış kanatlı eti" tespit edildi. Et ürünleri üretiminde mekanik ayrılmış et kullanımı yasak ancak işletmelerden bazıları maliyeti düşürmek amacıyla mekanik et kullanıyor. Peki, Mekanik kıyma ne demek? "Mekanik ayrılmış kanatlı eti'' ne anlama geliyor?
MEKANİK KIYMA NE DEMEK?
Kemikten ayrılan etlerin, kemiklerin yüzeyine yakın kısımlarında kalan etlerin makinelerle sıyrılarak elde edilen kıymaya mekanik kıyma adı veriliyor. Bu ince ve küçük et parçaları makineden sıyrılıyor ve öğütülerek kıyma haline getiriliyor. Özellikle tavuk, hindi gibi kümes hayvanlarının etlerinde mekanik kıyma kullanılıyor. Mekanik kıyma kullanımı yasak olmasına rağmen bazı işletmeler bu yasağı çiğniyor. Bunun sebebi ise mekanik kıymanın maliyetinin normal kıymadan daha düşük olması. Ancak mekanik kıymanın normal kıymaya göre besin değeri ve yapısının farklı olduğu biliniyor.
'MEKANİK AYRILMIŞ KANATLI ETİ' NE ANLAMA GELİYOR?
Tavuk ve hindi gibi hayvanların kemiklerinden özel makineler ile ayrılan et parçalarına, 'mekanik ayrılmış kanatlı eti' adı veriliyor. Bu et, genellikle sosis, salam, köfte ve nugget gibi işlenmiş gıdaların üretiminde kullanılıyor.
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, mekanik ayrılmış kanatli eti (MAK) ile ilgili şu uyarılarda bulundu:
"Kasaptan alınan kıymadan korkmayın. Piyasada mekanik kıyma adı altında tavuktan yapılan kıymalar var. Soya fasulyesiyle karıştırılıp satılıyor. Kasap esnafı bunu kullanamaz. Tüketici hazır kıyma almasın. Maliyeti düşürmek için kıymada hileye gerek yok. Kasaptan eti görüp makineden çekilerek kıyma alınsın. Hazır kıyma herkese yasak olmalı. Üretim izni veya farklı izinlere sahip yerlerde de yasaklanmalı. Tavuk kemiğinden, kırıntılarından, taşlığından yapılan mekanik kıyma var. Bunları kullanıp ucuza ürün satanlar var."
Yardımcı, tavuk, hindi derisi, kanat ucu, boyun, kemik zarı, damar, sinir, kan pıhtısı ve kas gibi elle ayrıştırılamayan yerlerin çeşitli makineler aracılığıyla kıymaya dönüştürülmesi ile elde edilen mekanik kıymayı bazı işletmelerin maliyeti düşürmek için tercih ettiğini söyledi.