Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nda kadınlar boks 66 kiloda müsabakasında Angela Carini ile Imane Khelif karşı karşıya geldi. Carini, Khelif'ten aldığı ilk yumruğun ardından yarışmayı terk etti. Yaşanan gelişmenin ardından cinsiyet tartışması büyüdü. Cezayirli Imane Khelif'in, yarı finalde milli sporcumuz Busenaz Sürmeneli'yle mücadele etmesi bekleniyor. Peki, Imane Khelif kimdir, kaç yaşında, nereli? Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nda trans boksör tartışması yaratan Imane Khelif'in hayatı...
IMANE KHELİF KİMDİR, KAÇ YAŞINDA, NERELİ?
Imane Khelif Cezayirli amatör boksördür. Cezayir'i 2020 Tokyo Yaz Olimpiyatları'nda ve 2024 Paris Yaz Olimpiyatları'nda temsil etti.
Khelif kırsal bir köyde büyüdü. Babası kızların boks yapmasını onaylamıyordu ve spor yapmasını engelliyordu.
Yeni Delhi 2018 AIBA Kadınlar Dünya Boks Şampiyonası'nda Khelif ilk kez katıldı ve ilk turda elendikten sonra 17. oldu. Daha sonra Rusya'da düzenlenen 2019 AIBA Kadınlar Dünya Boks Şampiyonası'nda Cezayir'i temsil etti ve Natalia Shadrina'ya karşı ilk turda elendikten sonra 33. oldu. Khelif, Tokyo'daki 2020 Yaz Olimpiyatları'nda hafif sıklette Cezayir'i temsil etti. Çeyrek finalde İrlandalı Kellie Harrington tarafından yenildi.
Khelif, 2022 IBA Kadınlar Dünya Boks Şampiyonası'na katıldı ve Hollanda'dan Chelsey Heijnen'i yenerek finale çıkan ilk Cezayirli kadın boksör oldu. Finalde İrlanda'dan Amy Broadhurst ile karşılaştı ve yenildi.
Mart 2023'te Khelif, 2023 IBA Kadınlar Dünya Boks Şampiyonası'ndaki altın madalya maçından kısa bir süre önce uygunluk kriterlerini karşılayamadığı için diskalifiye edildi. Cezayir Olimpiyat Komitesi, Khelif'in tıbbi nedenlerle diskalifiye edildiğini söyledi. Daha sonra diskalifiyenin yüksek testosteron seviyelerinden kaynaklandığı ortaya çıktı. Uluslararası Boks Birliği başkanı Ömer Kremlev, Khelif ve diğer sporcuların DNA test sonuçlarının " XY kromozomlarına sahip olduklarını kanıtladığını" iddia etti, ancak bu bahsedilen sonuçlar hiçbir zaman yayınlanmadı. Khelif'in transseksüel veya transgender olduğu yönünde söylentiler ortaya çıktı.
Khelif'in temsil ettiği ülke olan Cezayir'de transgender kimliği yasak. Cinsiyet veya toplumsal cinsiyeti değiştirmek resmi belgelerde izin verilmiyor. Ayrıca başka bir cinsiyete geçiş için tıbbi veya hormonal tedavilere izin verilmemekte. Khelif, Spor Tahkim Mahkemesi'ne başvurdu ancak daha sonra itirazını geri çekti ve IBA kararını yasal olarak bağlayıcı hale getirdi. 2024'te IBA, Khelif ve diğerlerinin "testosteron muayenesinden geçmediğini ancak ayrıntıların gizli kaldığı ayrı ve tanınmış bir teste tabi tutulduğunu" söyledi.
Ocak 2024'te Khelif, UNICEF'in ulusal elçisi oldu.
Paris Olimpiyatları'nda trans boksör tartışması. İtalyan kadın boksör 46. saniyede çekildi, Cezayirli tartışmalı sporcu Imane Khelif Busenaz Sürmeneli'nin rakibi olduSporUluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), IBA'dan farklı kurallar kullanarak, Khelif'in 2024 Paris Yaz Olimpiyatları'nda yarışmasına izin verdi ve etkinlik için gerekli tüm uygunluk ve tıbbi düzenlemelere uyduğunu doğruladı, bu uygunluk kurallarının ne olduğunu ayrıntılı olarak açıklamadı. IOC, Khelif'in pasaportuna göre bir kadın olduğunu ve bunun bir "transgender sorunu" olmadığını belirtti.
2024 Olimpiyatları'nda Carini'nin burnundaki yoğun ağrıyı gerekçe göstererek çekilmesinin ardından, Angela Carini'yi 42 saniyede yendi. Birleşmiş Milletler'in kadınlara ve kızlara yönelik şiddete ilişkin özel raportörü Reem Alsalem, maç hakkında tweet atarak şunları yazdı:
"Angela Carini içgüdülerini doğru bir şekilde takip etti ve fiziksel güvenliğini önceliklendirdi, ancak kendisi ve diğer kadın sporcular cinsiyetlerine dayalı bu fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalmamalıydı."
Mücadelenin ardından İtalyan basınına gözyaşları içerisinde açıklamalarda bulunan Angela Carini, "Hayatım boyunca bu kadar sert bir yumruk yemedim. Maç hakkındaki kararı komite verecek" ifadelerini kullandı.
İtalyan kamuoyunda Khelif'in biyolojik olarak bir erkek olduğu ve olimpiyatta yarışmaması gerektiği yönünde yorumlar yapılıyor.