İzmir'de 13 yaşındaki çocuğun AIDS'ten ölmesinin ardından endişeler artmaya başladı. Uzman bir ismin aktardığına göre; sadece İstanbul Tıp Fakültesi’nde HIV pozitif nedeniyle takip edilen 100 çocuğun olduğu, bunlardan 20'sinin cinsel yolla bulaşan vaka olduğu öğrenildi. Türkiye'de HIV ile yaşayan çocuk sayısı kesin olarak bilinmiyor ancak 1985-2003 yılları arasında 18 yaş altı resmen bildirilmiş 78 vaka bulunuyor. Bunun yanında Türkiye’de teşhis koyulan 250’ye yakın HIV pozitif çocuk olduğu biliniyor. Peki, AIDS (HIV) nedir, belirtileri nelerdir? HIV/AIDS nasıl bulaşır, tedavisi var mı? İşte AIDS ile ilgili merak edilen tüm detaylar...
AIDS (HIV) NEDİR, BELİRTİLERİ NELERDİR?
AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu), HIV (Human Immunodeficiency Virus) virüsünden kaynaklı bir hastalıktır. Enfeksiyon hastalıklarından biri olan AIDS, bağılıklık sistemini esir alır. Antiviral ilaçlarla tedavi edilmeye çalışılır ancak bu tedavi kandaki virüs miktarını azaltır ve bağışıklık sisteminin uzun süre korunmasını sağlar. 2018 verilerine göre; 1,7 milyon yeni AIDS vakası, 37,9 milyon ise HIV ile yaşayan insan vardır. Yine 2018 verilerine göre AIDS'ten kaynaklı 770 bin insan hayatını kaybetmiştir. AIDS'in kesin bir tedavisi olmadığından kişinin vücudunda ömür boyu kalır.
AIDS hastalığında görülen belirtiler; kas ağrıları, baş ağrısı, boğaz ağrısı, ateş ve gece terlemeleri, lenf bezlerinde şişlik, ishal ve ağızda pamukçuk gibi enfeksiyonların gelişmesi şeklinde sıralanabilir.
AIDS'in belirtileri şu şekilde:
- Hızlı kilo kaybı
- Gece terlemeleri
- Ateş
- İshal
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- Lenf bezlerinde şişme
- Ağızda beyaz lekeler ve cinsel organda yara oluşumu
- Deri döküntüleri ve ciltte pullanma
- Boğaz ağrısı
- Akciğerde iltihaplanma sonucu zatürre gelişmesi
- Ciltte kırmızı, kahverengi, pembe veya morumsu lekeler
- Depresyon gibi psikolojik sorunların başlaması
- Hafıza kaybı gibi nörolojik problemler
HIV virüsü bulaşıktan sonra ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve döküntü gibi belirtiler gösterir.
HIV virüsünün belirtilerini ise şöyle sıralayabiliriz:
- Ateş ve titreme
- Gece terlemeleri
- Boğaz ağrısı
- Lenf düğümlerinde şişme
- Ağız ülserleri
- Döküntü
- Kas ağrıları
- Yorgunluk
HIV/AIDS NASIL BULAŞIR?
HIV/AIDS; önceleri sadece cinsel yolla bulaştığını düşünülüyordu. Ancak HIV'in orofaringeal ve gastrointestinal mukoza, kan yolu, plasenta, emzirme gibi başka yollarla da bulaşabileceği belirlendi. Kan ve kan ürünleri, ejakülat veya diğer cinsel sıvılar üzerinden HIV, insandan insana bulaşır. Ayrıca plasenta ya da süt yoluyla anneden bebeğine bulaşabilir. Fakat sanıldığı gibi öksürükle, hapşırıkla ya da el sıkışmak gibi olağan temaslarla bulaşmaz. Bunun yanında öpüşme ile de HIV bulaşmaz.
Özellikle hemofili ve Akdeniz anemisi hastaları HIV'e karşı büyük risk taşır.
Uyuşturucu kullanmak için aynı iğneleri paylaşmak da en yaygın görülen bulaş yollarından biridir.
HIV virüsü vücuda; ağızdan, penisten, anüsten, vajinadan ya da kırık deriden girebilir.
AIDS TEDAVİSİ VAR MI?
AIDS hastalığının kesin bir tedavisi yoktur. Ancak üçlü ilaç tedavileri kandaki virüs miktarını çok azaltmakta ve bağışıklık sisteminin uzun süre korunmasını sağlayabilmektedir. Bu ilaçların ömür boyu kullanılması gereklidir.
AIDS ÖLDÜRÜR MÜ?
AIDS vakalarında zayıflamış bağışıklık sistemlerinin bir sonucu olarak enfeksiyon veya kanser durumu oluşursa hastalık kişiyi ölüme götürebilir.