16 Eylül 2016 yılında akciğer kanseri tedavisi gördüğü hastanede hayatını kaybeden Türk sinemasının efsane oyuncusu Tarık Akan, vefatının üçüncü yıl dönümünde anılıyor. Türk sinemasına çok sayıda unutulmaz filmler bırakan Tarık Akan herkes tarafından sevilmeyi başarmıştı.
Tarık Akan kimdir?
Asıl adı Tahsin Tarık Üregül olan sanatçı, 13 Aralık 1949’da İstanbul’da dünyaya geldi. Subay olan babası Yaşar Üregül’in görevi dolayısıyla Erzurum Dumlupınar İlkokulu’nda başladığı eğitimini Kayseri’de tamamladı.
Babası emekli olduktan sonra ailesiyle Bakırköy’de yaşamaya başlayan ve Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde okuyan Akan, eğitimi süresince cankurtaranlık ve işportacılık yaptı.
Tarık Akan, 1970’te 'Ses' dergisinin açtığı 'Sinema Artist
Yarışması'nda birinci olunca, Makine Mühendisliği bölümünden
ayrıldı ve Gazetecilik Yüksek Okulu’na girdi.
Sinemaya geçmeden önce bir süre düğün salonlarında müdürlük, sandal
kiralama gibi işlerle uğraşan Akan, 'Solan Bir Yaprak Gibi' adlı
film ile 1971’de sinemaya adım atıp Tarık Akan adını kullanmaya
başladı.
Sanatçı, aynı yıl Sadık Şendil’in kaleme aldığı, Orhan Aksoy’un yönettiği 'Emine' filminde ise Filiz Akın ile başrolü paylaştı.
7 ALTIN PORTAKAL ÖDÜLÜ
Türkiye’nin Altın Portakal’da 7 ödüle sahip tek erkek oyuncusu
olan Akan, ilk ödülünü 'Suçlu' adlı filmdeki rolüyle 1973’de
aldı.
Yönetmenliğini Ertem Eğilmez’in yaptığı 1973 yapımı 'Canım
Kardeşim' ile 1974 yapımı “Hababam Sınıfı”nda başrol oynayan
sanatçı, 1970-1975 arasında, yılda 12 filmde rol alarak Türk
sinemasının unutulmaz isimlerinden biri haline geldi.
Filmlerinde sıklıkla 'Ferit' adını kullanan başarılı sanatçı, bu dönemde Türk sinemasının ünlü kadın sanatçıları Gülşen Bubikoğlu ile 'Ah Nerede', Emel Sayın ile 'Mavi Boncuk', Hülya Koçyiğit ile 'Sev Kardeşim', Hale Soygazi ile 'Gece Kuşu Zehra' filminde rol aldı.
'Maden' filminde Cüneyt Arkın ile rol aldı
Tarzıyla 1970’li yıllara damgasını vurarak Yeşilçam’ın jönleri
arasına giren Akan, 1977’de Zeki Ökten’in yönetmen koltuğuna
oturduğu 'Sürü' filminin ardından politik filmlerde rol almaya
başladı.
Tarık Akan, 1978’de Cüneyt Arkın ile başrolü paylaştığı 'Maden'
filminin sonrasında, 1979’da zorunlu askerlik görevini yedek subay
olarak Denizli’de tamamladı. 'Maden' filmini bir söyleşide anlatan
Akan, yapımında da emek harcadığı filmden şu sözlerle bahsetti:
“O dönemde Türkiye’nin en çok seyredilen filmi ve benim de o dönemde en çok para kazandığım filmdir. O dönemde tüm sendikaların, işçi sendikalarının her yerinde, dağ başlarına kadar çıkartılıp oynatılan bir filmdir. Görevini çok güzel yerine getirmiştir. Sendikacılık, işçilik, işçi olmak, emek, sermaye nedir, açık ve net olarak altı çizilmiş olarak veren filmlerden biridir.”
Senaryosunu Yılmaz Güney’in yazdığı, Şerif Gören ile Güney’in yönettiği 1982 yapımı Altın Palmiye ödüllü 'Yol' filminde de rol alan Akan, 1990’da Rıfat Ilgaz’ın aynı adlı eserinden uyarlanan 'Karartma Geceleri'nde başrolde yer aldı.
Hapishane günlerini anlatan kitap yazdı
Sanatçı Akan, 1985’te Berlin Uluslararası Film Festivali’nde mansiyon, 1992’de Adana Altın Koza Film Festivali’nde 'En İyi Erkek Oyuncu', 1996’da Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde 'Yaşam Boyu Onur Ödülü', 2006’da Sinema Yazarları Derneği 'Onur Ödülü', 2007’de ise Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği’nde 'Sinema Emek Ödülü' kazandı.
Tarık Akan, 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından 1981’in başlarında, Almanya'da yaptığı bir konuşma yüzünden Türkiye’ye dönüşünde tutuklandı. 12 yıl hapis istemiyle yargılanarak 2,5 ay hücre hapsi cezası alan sanatçı, hapishane günlerini ve darbe sürecini 2002’de yayımlanan 'Anne Kafamda Bit Var' kitabında kaleme aldı.
Kanser nedeniyle yaşamını yitirdi
Akciğer kanseri olan Akan, tedavisini İstanbul’da sürdürmekteyken 16 Eylül 2016 tarihinde hayatını kaybetti. Cenazesi için 18 Eylül 2016 tarihinde Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu’nda düzenlenen anma etkinliği sonrasında, Teşvikiye Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Bakırköy Mezarlığı’na defnedildi.
