UKRAYNA’DA FIRTINADAN ÖNCE SESSİZLİK
Ukrayna ordusu sonbaharın gelişiyle başlattığı taarruzlardan epey verim alsa da yaklaşan fırtınadan çekiniyor. Bunun sebepleri ise çok. İlk sebebin Rusya’nın Harkiv çevresindeki kayıplarından sonra vaziyetin farkına varması ve sert kararlar alması olduğunu söylemeliyim.
İlk karar daha önce başında belli bir komutanı olmayan Özel Askeri Operasyona Suriye’de gidişatı değiştiren komutan olarak tanınan “Armageddon” lakaplı Sergei Surovikin’in atanması oldu. Surovikin bir havacıydı. İran’dan geleceği konuşulan Şehid dronelarının kullanımı da bu anda başladı. Rusya daha önceden çok ağır bir saldırı yapmadığı sivil altyapıyı vurmaya başladı. Bir haftada Ukrayna’nın enerji altyapısının %40’ı etkisiz hale getirildi.
Cephedeki insan gücü problemini çözmek için Seferberlik başlatıldı. Seferberlikle silah altına alınan askerlerin lojistik sorunları ortaya çıkınca ilhak edilen dört bölgede dahil olmak üzere sınır bölgelerinde olağanüstü hal ilan edildi.
Belarus’la ortak askeri birlik kuruldu. 70 bin’i aşkın Belarus askerine 9 bin Rus askeri katıldı. Ukrayna sınırına iki ülkenin ekipmanları ve Rus bombardıman uçakları getirildi.
Yani özetle, Rusya eldivenlerini kısmen de olsa çıkardı. Peki taarruz kabiliyeti olmayan Ukrayna nasıl oldu da stratejik kasabaları geri alabildi?
Rusya’nın “çekilme” sorunu
Ukrayna ordusu cephede önemli başarılar elde etse de “makinaya bağlı” bir yapı olduğunu itiraf etmek gerekir. Ukrayna’nın topçu mühimmatları aylar önce tükendi. Sahip oldukları kendi üretimi olan zırhlı personel taşıyıcıların (ZPT) tamamına yakını imha oldu. Şu anda iki farklı kaynakla hayatta kalabiliyor;
1- Batıdan gelen destek
2- Rus ordusundan ele geçirdikleri ekipmanlar
2. maddeyi küçümsemeyin... İngiliz istihbaratına göre Ukrayna’nın şu anda sahip olduğu zırhlı araçların yarısı Rusya’nın 24 Şubat 2022 sonrası bıraktığı araçlar...
Çekilmeyi bilmek savaşta en önemli şeylerden biridir. Bazen düşmanı pusuya düşürmek için, bazen canını kurtarmak için bazen de politik olarak çekilmeniz gerekir. Bunu az hasarla yapabilmek altın değerinde bir başarıdır. Mao’nun dediği gibi toprak geri alınır, insan geri gelmez.
Benzer bir hatayı Amerikalılar da Afganistan’da yaptılar. Geçen sene çekilme kararından sonra Taliban beklenenden hızlı Kabil’e girince bir çok ekipman ellerine geçti. Helikopterler kullanılamasın diye parçalanmaya çalışıldı ama nafile.
İşte böyle çekilmeyi becerememek Ukrayna’nın envanterini zenginleştirdi. Taarruz kabiliyeti olmayan Ukrayna ordusu batının eğitimleri ve Rusların tanklarıyla Harkiv’i geri aldılar. Ukrayna’nın asıl korkusu ise yaklaşan ABD seçimleriydi...
Amerikan seçimleri
Washington Post’un haberine göre Ukrayna yönetimi Cumhuriyetçilerden pek korkuyorlar. Bir çok Cumhuriyetçi meclis üyesinin Ukrayna’ya akan para ve silah yardımlarına pek sıcak bakmadığı biliniyor. 8 Kasım’da yapılacak seçimlerde ya Meclisi ya Senato’yu ya da ikisini birden alırlarsa Ukrayna’ya destek kitlenebilir.
Biden’ın 2 yıl epey tepki çeken performansının yanında “seçimi kaybedersek Ukrayna düşer” imaları da vaziyetin ciddiyetini gösteriyor.
Belarus’lu askeri yetkililer savaşın kırılma anlarının Kasım ve Şubat olacağını söylemişlerdi. Burada hem Amerikan seçimlerine hem de Belarus’tan gelecek olası bir taaruza vurgu yapıyor olabilirler. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı’na göre Rusların taarruzdaki hedefi bu sefer Kiev değil.
Polonya sınırına yakın Lviv’i ele geçirerek batıdan gelen silah desteğini kesmek bu operasyonun hedefi olabilir. Rusya, hem ABD seçimleri hem Avrupa’nın enerji krizi hem de bu operasyon üst üste binince Ukrayna’nın askeri direncinin giderek kırılacağını düşünüyor.
Bir de...
Havacı olan Surovikin’i bir köşeye yazmak lazım. Savaş başından beri hava kuvvetleri iki taraf için de sınıfta kaldı. Kimse hava üstünlüğü kuramadığı gibi sağlanan hava desteği de uzaktan ve etkisiz bir biçimde yapıldı. Uçaklar ve helikopterler intikal ettikleri bölgeye neredeyse çimleri biçerek gidiyorlardı.
Surovikin bunu değiştirmek isteyecektir. Bu yüzden dronelar sürekli radar ve hava savunma sistemlerini vuruyorlar. S-300’lerin ve batıdan verilen radarların vurulduğu videoları çok görür olduk. İran Droneları Kiev üzerinde rastgele uçmuyorlar. Hem hava savunma sistemlerinin yerini hem de kabiliyetlerini test ediyorlar. Ne mi için? Yaklaşan fırtına için...