Savunma Sanayii Müsteşarlığı’na bağlı olarak faaliyetlerini yürüten Savunma Teknolojileri ve Mühendislik A.Ş (STM), Ermeni olaylarının 100. yıldönümündeki siber propagandanın analizini yaptı.
Twitter paylaşımlarının hangi kaynaklardan yayıldığı, hangi duygulara yol açtığı, amacın ne olduğu saat saat analiz edilerek rapor haline getirildi.
Türkiye’nin bu zamana dek açıklanan ilk “büyük veri analizi” olma özelliğini taşıyan çalışma için STM bünyesinde özel bir ekip kuruldu
Saat saat duygu analizi
STM Büyük Veri ve Veri Bilimi Grubu tarafından gerçekleştirilen analiz çalışması için ilk olarak 18-28 Nisan 2015 tarihleri arasında Twitter'dan paylaşılan 1915 Ermeni Olayları ile ilgili Türkçe ve İngilizce içerikler toplandı. 24 Nisan’dan önceki ve sonraki süreçte yaşananları analiz etmek amacıyla 10 gün süreyle toplanan bu veriler, STM’nin özgün olarak geliştirdiği Büyük Veri Analitik Platformu’nda incelendi ve duygu analizi (sentiment analizi) yapılarak, saatlik değişim grafiği çıkarıldı.
Siyasilerin açıklamaları duyguları değiştirdi
“Büyük veri”den yola çıkılarak yapılan “duygu analizi” sonucunda şu bilgiler elde edildi:
*21 Nisan tarihinde ABD'li üst düzey yetkililerin; ABD'nin 1915 olaylarının 100. yılını 'gerçeklerin tam, dürüst ve adil olarak kabullenilmesi çağrısı yapmak' için kullanabileceğini fakat metinde 'soykırım' ifadesi olmadığını belirtmesi pozitif duyguyu arttırdı.
* 23 Nisan tarihinde ABD Başkanı Barrack Obama'nın konu ile ilgili yaptığı açıklamalar negatif duyguyu arttırdı.
* 24 Nisan tarihinde Almanya Cumhurbaşkanı Gauck, Ermenistan’ın başkenti Erivan’da düzenlenen anma törenine katılan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in konu ile ilgili yapmış oldukları açıklamalar negatif duyguyu arttırdı.
* Filistin'in 1915 Ermeni Olayları ile ilgili olarak pul bastırmayı planladığına dair sonradan yalanlanan haber, Twitter paylaşımlarında negatif duyguyu arttırdı.
Propaganda için organize çalışma yapılmış
STM Veri Bilimcilerinin yaptığı analizin dikkat çekici sonuçlarından biri de, Twitter’da Ermeni olayları için sistemli bir propagandanın yapıldığının belirlenmesi oldu. Sözde Ermeni soykırımını destekleyen ve özellikle yurtdışından gönderilen tweetlerin, belli merkezlerden ve web sitelerinden düzenli olarak organize edildiği ve Twitter’da ilk 2 sırada yer alan #ArmenianGenocide" ile "#1915NeverAgain" etiketlerinin sürekli gündemde kalması için sistematik bir çalışmanın yapıldığı tespit edildi. Soykırım iddialarını destekleyen ve bu konuda en çok tweet atan dünyanın farklı coğrafyalarındaki bazı hesapların 24 Nisan’dan sonra ya tamamen kapandığı ya da korumalı moda geçerek pasif hale geldiği görüldü. Yine bu iddiayı destekleyen çok sayıda hesabın 24 Nisan’dan hemen önce açılmış olması da diğer tespitler arasında.
Ayrıca sözde soykırım iddiası lehine tweet atan yurtdışı menşeili önemli sayıda hesabın, Adolf Hitler’in Ermeniler aleyhine söylediği bir sözünü paylaşması da analizin diğer ilginç sonuçları arasında. Yahudi soykırımı için Hitler’in Ermeni olaylarından ilham aldığını iddia eden bu paylaşımla, Yahudilerin desteğinin amaçlandığı düşünülüyor.
Çanakkale zaferi arka planda kaldı
Çanakkale Zaferinin 100. Yıldönümünün kutlandığı ve 102 ülkenin davet edildiği 24 Nisan tarihinde, sosyal medyanın Çanakkale Zaferi’nden çok Ermeni olaylarını konuştuğu, Ermeni Olayları ile ilgili paylaşımların ilk 5 sırayı aldığı tespit edilirken, Çanakkale Zaferi ile ilgili paylaşımların ise 6. sırada kaldığı görüldü.