Özel sektörde çalışan 41 yaşındaki B.A'ya, Mayıs 2020 yılında beyin, karaciğer, kemik ve lenflere metastaz yapmış meme kanseri tanısı konuldu. B.A'nın tedavisi sürerken işinden ayrıldı ve bir yıl önce Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) malulen emekli oldu. Bu süreçte B.A. için Türkiye'de faydalı olabilecek tüm ilaçlar kullanıldı. İlaçların yetersiz kalması sonucu tedaviyi yürüten doktorlar tarafından ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nce (FDA) 2022 yılında onaylanan İngiliz ve Japon ilaç firması tarafından piyasaya sunulan "Trastuzumab deruxtecan" etken maddeli ilacın kullanılması gerektiği belirtildi. Bunun üzerine hasta yakınları tarafından ilacın kullanımı için Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna yapılan başvuru uygun bulundu. Ancak ilacın temini için yapılan başvuru, İbni Sina Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi'nce 12 Ekim 2022'de reddedildi. Bunun üzerine hasta yakınları, bedeli yüksek olan ilacın kullanılmaması halinde B.A'nın hayatının tehlikeye gireceği, söz konusu ilacın bedelinin kesintisiz ve ücretsiz olarak SGK tarafından tarafından karşılanması için ihtiyati tedbir talebiyle dava açtı.
DAVA SONUNA KADAR İLAÇ BEDELİ KARŞILANACAK
Talebi değerlendiren Ankara 33. İş Mahkemesi, "Sosyal devlet, sosyal güvenlik hakkı kapsamında herkesin hayatı, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlüdür. Davacının hastalığının niteliği gözetildiğinde ilacın tedavi edici olup olmadığını irdelemeden kanser hastasının yaşama umudunu desteklemesi dahi yeterli görülmüştür. Davacının reçete edilen ilacı kullanılmaması halinde ileride telafisi imkansız zararlara yol açacağı kanaatiyle tedbir isteminin kabulüne karar verilmiştir" denildi. Mahkeme, dava sonuna kadar "trastuzumab deruxtecan" ilacın bedelinin herhangi bir kesinti yapılmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmasına ve ilacın ithali için gerekli ödemenin doğrudan ithale yetkili Türkiye Eczacılar Birliği Yurt Dışından İlaç Temin Birimine yapılmasına hükmetti.
'BU KARAR MEME KANSERİYLE MÜCADELE EDEN KADINLARA UMUT IŞIĞI'
Konuya ilişkin ailenin avukatı Zehra Betül Bulut, müvekkili için bu zamana kadar uygulanan geleneksel tedavi yöntemlerinin tüketilmesi ve doktorunun meme kanseri tedavisinde standart tedaviye yeni girmiş olan "trastuzumab deruxtecan" etken maddeli ilacın kullanılmasını önermesi nedeniyle ilacın yurt dışından temin edildiğini, ancak bu ilacın SGK'nın ödeme listesinde bulunan ilaçlar arasında yer almadığını belirtti. İlacın SGK tarafından yurtdışından getirilmesi ve masrafının karşılanması için biz öncelikle SGK'ya yaptıkları başvurunun reddedilmesi üzerine ilacın teminine yönelik dava açtıklarını ifade eden Bulut, "Reçete edilen ilacın kullanılmaması halinde ileride telafisi imkansız durumlara yol açmaması nedeniyle ihtiyati tedbir talebinde bulunduk. Mahkeme davayı açtığımız gün içerisinde talebimizi haklı buldu ve Anayasal sağlık ve yaşam hakkına dayanarak talebimizi kabul etti. Mahkeme kararıyla birlikte SGK, müvekkilime yurtdışından ilaç teminini sağlayacak ve ilaç masrafını kesinti yapmaksızın karşılayacak. Bu karar 'trastuzumab deruxtecan' etken maddeli kanser ilacı yönünden emsal karar niteliği taşımaktadır. SGK'nın söz konusu ilacı kanser hastalarına sağlaması yönünde alınan bu kararla, meme kanseri ile mücadele eden kadınlara umut ışığı olduğumuza inanıyorum. Bu mücadeleyi meme kanseriyle mücadelede kadın dayanışması olarak da addedebilirsiniz. Sosyal devlet, sosyal güvenlik hakkı kapsamında herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlüdür, meme kanseriyle mücadele eden kadınlar bu hakkın temini için mücadele veriyor. Ben de hem bir kadın hem de bir avukat olarak mensubu olduğum yargının bu haklı talebi desteklemesine çok sevindim" dedi.