Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, video konferansla toplanan Koronavirüs Bilim Kurulu'nun ardından açıklamalarda bulundu.
Geçirdiği trafik kazası sonucu yaşamını yitiren Ankara Şehir Hastanesi çalışanı Dr. Rümeysa Şen'i anarak açıklamasına başlayan Bakan Koca, "Kaza dramatikti, hepimizi sarstı. Olay, Ankara Şehir Hastanesi'nde görev yapan bu gencecik hekimin nöbetini tamamlayıp, hastaneden ayrılmasından iki saat kadar sonra, evine dönerken meydana geldi. Annesinin şöyle dediğini öğrendik: 'Kahvaltıyı hazırlamıştım, onu bekliyorduk.' Bu acıyı bana en derinden hissettiren, anne yüreğinden gelen bu söz oldu. Rümeysa o kahvaltı sofrasına oturamadı. Dr. Rümeysa'lar kolay yetişmiyor. Bir hekim binlerce insan arasından çıkıyor. Bir hekimin kaybı, hepimiz için büyük kayıptır" ifadelerini kullandı.
"36 saat çalıştığı durumlar olduğu maalesef gerçektir"
Koca, böylesine dramatik bir olayın içlerinde yol açtığı duyguları kelimelerin ifade edemeyeceğini belirterek şunları söyledi:
"Sevgili Rümeysa'ya Allah'tan rahmet diliyorum. Ailesinin, ablasız bir hayatı hayal bile edemeyen kız kardeşinin, çalışma arkadaşlarının başı sağ olsun. Sağlık camiamızın başı sağ olsun. Dramatik olaylarda birtakım yanlış bilgilerin, kasıt bile söz konusu olmadan, doğru bilgilermiş gibi yayılması olağandır. Bir noktaya açıklık getirmek, konuyu ele almak istiyorum. Bazı kliniklerde asistan hekimlerin 36 saat çalıştığı durumlar olduğu maalesef gerçektir. Dr. Rümeysa arkadaşımızın kazadan önce 36 saat çalıştığı şeklindeki bilgi ise yanlıştır. Arkadaşımız günlük mesainin ardından nöbet tutmuş, sabah hastaneden ayrılmıştır. Olay özelinde doğru bilgi budur. Ama bu bilgi bizleri uzun çalışma saatleri gerçeğinden uzak tutmaz. Hemen belirtmek istiyorum ki biz değil 36 saat, 24 saate varan bir çalışma süresini de insani bulmuyoruz. Sağlık Bakanı olarak bu netlikte konuşmamın dayanağını açıklayacağım. Uzun mesailer, yoğun nöbetler asistan hekimlerimizin mustarip olduğu eski bir sorundur."
'DEĞİŞMESİ GEREKEN ÇOK ŞEY VAR'
Bakanlığın uygulama ile ilgili yönetmeliğinin ise tartışmaya yer bırakmayacak kadar açık olduğunu belirten Bakan Koca, "Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin 11'inci maddesinde şu kural vardır: 'Uzmanlık öğrencilerinin nöbet uygulaması, üç günde birden daha sık olmayacak şekilde düzenlenir.' Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği'nin 41’inci maddesinde 'Gece nöbeti tutanlara ertesi gün görev verilmez' denmektedir. Bu madde ve devamında, başhekimler dinlenme süreleri konusunda ayrıca hassas olmaya teşvik edilmektedir. Biyolojik kapasitemizi zorlayacak çalışma süreleri kabul edilemez. Kaldı ki hekimlik ancak dingin bir zihin ve ruh haliyle icra edilebilecek bir meslektir. Arada en az iki gün olmadan tutulan nöbet, sağlıklı bir uygulama olamaz. Fakat yönetmeliklere uymayan, çeşitli faktörlere dayalı uygulamalara gidilmektedir. Bunlara da değineceğim. 36 saatin, 24 saatin ne demek olduğunu asistan olduğum yıllardan ben de biliyorum. Benim hocalarım da aynı şekilde asistanlık yıllarında 24 saat, 36 saat ter dökmüşlerdi. Zamanla bu uygulamalara meslek disiplininin, hatta hekimlik özverisinin bir tür eğitimi gözüyle de bakılır olmuş. İhtiyaçlar, mecburiyetlere yol açmış. 2021 yılındayız. Değişmesi gereken, yapılması gereken çok şey var. Öncelikle adil uygulamanın takipçisi olacağız" diye konuştu.
'BİR HEKİME 457 KİŞİ DÜŞMEKTEDİR'
"Nöbetler konusunda karar vericileri zorlayan realiteler, mecburiyetler olduğunu kabul ediyorum" diyen Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Vereceğim bilgiler de bunu kanıtlıyor. Türkiye'de toplam hekim sayısı 185 bin 840, toplam hemşire sayısı 232 bin 548'dir. Hekimlerin 101 bin 198'i Sağlık Bakanlığı'na bağlı kurumlarda görevlidir. Toplam hekim sayısını ülke nüfusuna oranladığınızda bir hekime 457 kişi düşmektedir. 457 sayısı on yıl kadar önce 575'ti. Gelişme ne olursa olsun, bugün bir hekime 457 kişi düşüyor olması çok ağır bir iş yükü demektir. Bakanlığım döneminde, uzman hekim ihtiyacını karşılamak amacıyla önemli bir adım atılmış, uzmanlık eğitimine başlayan hekim sayısı 7 binden 11 bine çıkarılmıştır. Sayıyı artırmak için nitelikli eğitim kliniklerinin sayısını artırma çabası içindeyiz. Hekim başına düşen kişi sayısını makul düzeylere indirmemiz, çalışma sürelerini azaltmamız mesleğine girecek gençlerin önünü açmamıza da bağlıdır. Aile hekimliği sisteminin güçlendirilmesi, iyileştirme çabalarının bir parçasıdır. Şiddet, başta hekimler olmak üzere, sağlık çalışanlarının hayati sorunlarından biridir. Fiziki veya sözlü saldırı dışında kalan kimi faktörlerin şiddetin görünmeyen bileşenleri arasında yer aldığını ise son derece iyi biliyorum. Ek ödemenin çalışanlarımız arasında hakkaniyetli bir şekilde dağılımını da sağlayacağız. Sabit ek ödemenin maaşa eklenmesini temin edeceğiz. Atama bekleyen arkadaşlarımız var. Mesleğe adım atmak için sabır göstermenin zorluğunu anlıyorum. Beklentilerini ısrarla gündeme getirmelerini azimlerinin işareti kabul ediyorum. Milletimizin, devletimizin kendilerine ihtiyacı var. Atamaların mülakat olmadan puana göre yapılmasını sağlayacağız. Fakat unutulmamalı, devlet, kararlarını tüm hazırlıklarını tamamlayarak sonuçlandırır. Arkadaşlarımız, atamaların, şartların hazır olduğu en erken tarihte yapılacağından emin olsunlar."
'AŞININ ETKİSİNİ SALGININ SEYRİNDE AÇIKÇA GÖREBİLİYORUZ'
Koca, Bilim Kurulu toplantısında ele alınan konularda varılan sonuçları maddeler halinde paylaşarak şunları belirtti:
"İkinci doz aşı ile üçüncü doz aşı arasındaki sürenin uzatılması antikor düzeyini düşürmekte, aşının koruyuculuğunu azaltmaktadır. Bilim Kurulu, zamanı gelen üçüncü doz aşıların aksatılmadan yapılmasını ısrarla önermektedir. Dünkü verilere göre, 2 milyon 807 bin 716 kişi, yaptırması gereken üçüncü doz aşısını henüz yaptırmamıştı. 2019 yılına göre 2020 yılında hayatını kaybeden gebe sayısında yaklaşık yüzde 52'lik bir artış var. Bu yıl da seyir geçen yıla benzer sürüyor. Geçen yıla kıyasla yaklaşık yüzde 50 daha fazla anne adayını Kovid-19 sebebiyle kaybettik. Daha önce yaptığımız çağrıya rağmen maalesef halen gebelerde aşılanma oranı oldukça düşük. Kayıplarımızın arkasında en belirgin sorun gebelerin aşılanma oranının düşük olması. Kovid-19 sebebiyle kaybettiğimiz gebelerin yüzde 99'u aşısızdır. Bilim Kurulumuz bir kez daha anne adaylarımızı aşı olmaya ve aşılarını tamamlamaya davet ediyor. Aşının etkisini salgının seyrinde açıkça görebiliyoruz. Dikkat edecek olursanız haftalardır yüksek yeni vaka sayıları görüyoruz. Ancak önceki dönemlere kıyasla önemli bir fark var. Yeni vaka sayıları hızlı tırmanışlar şeklinde zirveler görmüyor. Günlük vaka sayılarımızı gösteren grafikler adeta tepesi kesilmiş bir dağ gibi yatayda seyrediyor. Belki önemli düşüşler henüz görmedik ancak dramatik ve ani yükselişler de görmüyoruz. İşte bunu sağlayan aşıdır. Aşı sayesinde günlük vaka sayılarının kontrol edilemez şekilde artışı engellendi. Çok yakında günlük vaka sayılarının düştüğünü de göreceğimizi değerlendirdik. Bunu başarmanın yolu ise vakti gelen hatırlatma dozlarının yapılması ve topluca yüksek oranda aşılı olmaktır. Yerli aşımız Turkovac'ın seri üretime geçmesi için gönüllülere ihtiyacı var. Hatırlatma dozunun zamanı gelen 18-59 yaş arası sağlıklı vatandaşlarımızı kendi aşımız, kendi gücümüz için gönüllü olmaya davet ediyorum."
Ne olmuştu?
Ankara Şehir Hastanesi Kadın Doğum Kliniği'nde Asistan Doktor olarak görev yapan 25 yaşındaki Rümeysa Berin Şen, park halindeki bir kamyona arkadan çarparak hayatını kaybetmişti.
Rümeysa Şen'in yaptığı kaza ile ilgili sosyal medyada paylaşımda bulunan hekimler, kazanın uzun ve yorucu nöbetlerden kaynaklandığını söyledi. Görüntüleri izleyip kazanın gerçekleşme şeklini değerlendiren pek çok kişi, genç asistanın direksiyon başında uyumuş olabileceğini belirtti.
Doktorun 36 saatlik bir nöbetten çıktığı iddia edilmişti. Ankara Şehir Hastanesi de, iddia edildiği gibi Rümeysa Şen'in 36 saatlik nöbetten değil bir günlük nöbetten çıktığını duyurmuştu.