Hürriyet'te yer alan habere göre, mobil cihazlardaki internet
bağlantı hızında yeni bir çağın kapısını açan 4.5G, bu gece 00.01
itibariyle Türkiye’deki abonelere sunulmaya başlanacak.
Akıllı telefon ve tablet gibi akıllı cihazlardaki internet, şu anda
kullandığımız 3G’ye göre en az 10 kat hızlanacak. Evlerdeki
kullandığımız sabit internet hızı bile 4.5G ile yavaş kalacak. Yani
kat kat hızlı internet bağlantısı ceplerimizde taşıdığımız akıllı
telefonlara gelecek. Yepyeni bir deneyimin kapılarını açacak 4.5G
ile beraber akıllarda da birçok soru işareti var. Daha fazla fatura
ödenecek mi, hangi akıllı telefon ne kadar hızlı bağlanacak, SIM
kart değiştirmek gerekli mi, hangi ayarların yapılması gerekiyor ve
bunun gibi birçok soru cevap bekliyor. İşte abonelerin merak ettiği
o soruların yanıtı:
15 SORUDA 4.5G
4.5G’ye nasıl geçerim? SIM kart mı değiştirmem
lazım?
- 4.5G teknolojisini kullanmak için olmazsa olmazların başında SIM
kartlar geliyor. Bir süreden beri iletişim operatörleri 4.5G uyumlu
SIM kartları ücretsiz olarak değiştiriyor ve hatta ücretsiz
internet paketi bile hediye ediyordu. Hâlâ SIM kartını 4.5G uyumlu
olanla değiştirmediyseniz, bugün son gün. İletişim
operatörlerinin mağazalarına giderek SIM kartınızı ücretsiz olarak
değiştirebilir ve ücretsiz internet paketini alabilirsiniz. SIM
kartınızın uyumlu olup olmadığını bilmiyorsanız, abonesi olduğunuz
operatörün internet sitesine giderek sorgulama
yaptırabilirsiniz.
Hangi telefonla 4.5G’li olabilirim? Hangisi daha hızlı
bağlanır?
- Yeni teknolojiye bağlanmak için en önemli kriterlerden biri 4.5G
desteği. Ancak her 4.5G destekleyen akıllı telefon aynı hızda mobil
internete bağlanmıyor. Kategorilere göre sınıflandırılan cihazlar,
buna göre 4.5G’den faydalanabiliyor. Akıllı telefonların teknik
özellikleri listesinde ‘CAT’ olarak belirtilen kategoriler, akıllı
telefonların 4.5G’ye bağlanma hızını belirleyecek. Bu kategorilerde
‘CAT 4’ 150 mbps, ‘CAT 6’ 200 mbps ve ‘CAT 9’ 450 mbps indirme hızı
ile mobil şebekeye bağlanabilecek. Satın aldığınız akıllı telefon
özelliklerine bakarak ne kadar hıza ulaşabileceğinizi
öğrenebilirsiniz. Öte yandan 4.5G şebekesinin yoğunluğu ve
uzaklığına göre hız değerleri değişecek.
Hangi ayarları yapmam gerekiyor?
- 4.5G’ye bağlanmak için akıllı telefon ve SIM kartınız tamamsa,
yapmanız gereken bir ayar olabilir. Bu ayar ise şebeke seçimi. Şu
anda kullandığınız akıllı telefonlar 3G şebekesine bağlanmak üzere
otomatik olarak ayarlanmış durumda. Bu geceden itibaren 4.5G’ye
bağlanmak için cihazınızın şebeke ayarlarını LTE veya 4G
seçeneklerine göre ayarlamanız gerekiyor. iPhone modelerinde
sırasıyla ayarlar, hücresel veri seçenekleri, ses ve veri menüsüne
gelin. Buradan LTE seçeneğine basarak ayarlarınızı tamamlayın.
Android işletim sistemli cihazlarda ise ayaları açtıktan sonra
diğer ağlar seçeneğine gelerek mobil ağlar menüsünden 4G seçeneğini
işaretleyin.
İnternet paketim yeterli mi?
-ŞU anda kullandığımız 3G teknolojisine göre en az 10 kat daha
fazla internet hızı elde edeceğiz. Örneğin, daha önce 60 saniyede
yüklenen bir içeriği 6 saniyede yükleyeceğiz. Yani internette daha
fazla vakit geçirebileceğiz. Bu da aynı zamanaralığında daha
fazla veri tüketmek anlamına geliyor. 3G teknolojisinde 4 GB’lık
internet paketi yeten bir aboneye yeni dönemde 8 GB veya daha üstü
internet paketler yetmemeye başlayacak. Bu yüzden hızlı davranıp
mobil internet kotanızı yükseltmekte fayda olacaktır.
Faturama ödediğim ücret artacak mı?
- Aboneler arasında en çok konuşulan konuların başında faturaların
artıp artmayacağı geliyor. 4.5G’nin hızı ile internetteki
içeriklere daha kolay ulaşılabilecek ve şu ana göre kısa zamanda
daha fazla içerik tüketilecek. Bu yüzden de kullanılan veri
trafiğinde artış olacak. Başka bir deyişle satın alınan mobil
internet paketleri arttırılacak. Bu da faturaların artması anlamına
geliyor. Ancak mobil iletişim operatörleri hazırladıkları
kampanyalarla birim başına düşen fiyatları düşürerek kullanıcıların
yüksek faturalarla karşılaşmasını engellemeyi hedefliyor.
Aramalarım yavaşlayacak mı?
-MOBİL iletişim sektöründe en çok tartışılan konulardan başında
arama süreleri geliyor. İnternet hızımız artsa da arama süremiz
4.5G’nin ilk dönemlerinde yavaşlayacak. Saha mühendislerinden
aldığımız bilgilere göre aramak istediğiniz kişiye bağlanma süresi
en az 2-3 saniye artacak. Yani karşı tarafın sesini daha geç
duyacağız. Bunun sebebi de teknoloji farkı. 4.5G şebekesine bağlı
olan bir akıllı telefon 3G şebekesine bağlanmaya çalıştığında
kendini otomatik olarak 3G şebekesine düşürecek. Eğer
karşı taraf 2G ise bu bir 2-3 saniyenin daha eklenmesi
anlamına geliyor. Böylelikle şu anda ortalama 6 saniye olan
bağlanma süresi 10 saniyeye kadar çıkabilecek. Bu sorun 4.5G’li
abone sayısı ile azalacak. Asıl çözüm ise uçtan uca IP şebekesi
olan ‘VoLTE’ ile çözülecek.
Şarjım daha kısa mı gidecek?
- AKILLI telefonlarla beraber şarj sorunu daha çok arttı. Ancak
4.5G ile şarj sorunu daha da büyüyecek. En fazla saniyede 375
megabytelık bir veri transferi söz konusu olunca, akıllı
telefonların işlemcileri başta olmak üzere diğer donanım parçaları
daha fazla güç harcayacak. Bu da şarj ömrünü olumsuz olarak
etkileyecek. Akıllı telefonumdaki internetin hızıyla çok sık işim
olmuyor, şarjım daha uzun gitsin diyorsanız cihazınızın ayarlar
bölümüne girerek ağ seçeneklerinden ‘3G’yi seçin. Böylelikle
4.5G’den önceki şarj ömrüne sahip olabilirsiniz.
Banka şifremi eşleştirmem gerekiyor mu?
- 4.5G’li sim kartlarını alan kullanıcılar bankacılık işlemlerinde
sıkıntı yaşayabiliyor. Bunun sebebi de internet ve mobil bankacılık
uygulamalarına giriş için kullanılan tek kullanım şifrenin tek bir
SIM kartla eşleştirilmesi. Siz de 4.5G uyumlu SIM kart almışsanız
ve dijital bankacılık işlemlerinizi gerçekleştiremiyorsanız,
müşterisi olduğunuz bankanın çağrı merkezini arayarak veya şubesine
giderek eşleştirme işlemini birkaç dakikada
tamamlayabilirsiniz.
Ekranımda ne yazacak?
- 4.5G teknolojisi hem hız hem de isim olarak ilk kez Türkiye’de
kullanılacak. Akıllı telefon üreticileri ise daha önce ‘4.5G’
olarak bir çalışma yapmamış durumda. Bu yüzden akıllı telefonların
işletim sistemlerinde yeni teknoloji ‘LTE’ ve ‘4G+’ olarak
belirtiliyor. Yani akıllı telefonunuzun üstünde 4.5G yazmazsa
şaşırmayın. Ancak bunun için akıllı telefon üreticileri Türkiye’ye
özel bir çalışma gerçekleştirdi. ÖrneğinSamsung, yeni akıllı
telefon modellerinde ‘4.5G’ simgesini kullanmaya başlayacak. Daha
önce alınan Samsung cihazları işletim sistemine gelen ilk
güncelleme ile 4.5G simgesini kullanacak. Apple ise
iPhone modellerinde benzer bir çalışma gerçekleştiriyor. Diğer
üreticilerin de bu konuda harekete geçmesi bekleniyor.
Hız testi yapmam kotamı bitirir mi?
- 4.5G’nin en heyecanlı yeri tartışmasız hızı. İletişim
operatörleri yaptıkları testlerle ulaştıkları hızlarla kendilerini
ispatlamaya çalıştı. Bu gece sunulacak 4.5G ile ne kadar hız ile
internete bağlanacağımız da merak konusu. Bunun için ‘Speedtest’
adında popüler bir uygulama var. Ücretsiz olarak iOS ve Android
işletim sistemlerine sunulan bu uygulama ile hem indirme (download)
hem de yükleme (upload) hızınızı ölçebilirsiniz. Ancak burada
önemli bir uyarımız var. 4.5G yüksek hıza sahip olan bir teknoloji
olduğu için yapacağınız testlerde kotanızı hızlı bir şekilde
yiyecektir. Yapılan testlerde 4.5G ile yapılan her test 150
megabyte ile 300 megabyte arasında bir veri trafiği yaratıyor. Bu
da kotanızın hızlı bir şekilde bitmesi anlamına geliyor.
Yapacağınız testlere dikkat edin.
Hangi uygulamalarda 4.5G daha iyi
kullanacağım?
- Hızlanan mobil internet bağlantısı yeni uygulama ve
servislerin doğmasını sağlayacak. Özellikle HD, Full HD ve hatta 4K
içerikler 4.5G bağlantısı ile kullanıcılara sunulabilecek duruma
gelecek. Akıllı telefonlardan izlenen maçlar, filmler ve diziler
daha kaliteli ve takılmadan izlenebilecek. Buna ek olarak canlı
izlenen yayınlara farklı kamera açılarından anlık olarak
ulaşılabilecek. ‘LTE Broadcast’ olarak ifade edilen teknoloji ile
stadyumda maç izlerken saha içindeki kameralar arasında tercih
yapılabilecek. Online video platformu YouTube ve canlı
yayın uygulaması Periscopegibi servisler daha kaliteli
çözünürlükle kullanılabilecek.
4.5G’yi telefondan başka hangi cihazlarda
kullanabilirim?
Yeni iletişim teknolojisi en etkili şekilde akıllı telefonlarda
kullanılacak. Ancak geliştirilen yan ürünler de 4.5G için hazır
duruma getiriliyor. Örneğin, taşınabilir akıllı projektörlere SIM
kart takarak Wi-Fi bağlantısı olmadan bile televizyon izlenebilecek
ve film izlenebilecek. Tabletler de 4.5G’ye uyumlu
durumda. Ayrıca Wi-Fi paylaşımı için geliştirilen çoklu modemlere
de SIM kart takılarak bilgisayar ve diğer cihazlarda da 4.5G
deneyimi yaşanabilecek.
4.5G’ye geçmezsem ne olur?
-4.5G’ye geçmemeniz durumunda şu anda iletişiminizi aynı şekilde
sağlayabilirsiniz. Başka bir deyişle iletişiminizin kesilmesi gibi
bir durum söz konusu olmaz. Şu anda cep telefonunuzda internet bile
kullanmıyorsanız 4.5G’li dönemde hiçbir değişiklik yapmadan
iletişiminizi sağlayabilirsiniz. Şu anda 3G abonesiyseniz,
internete aynı hızdan bağlanabilirsiniz.
4.5G hızımı nasıl arttırabilirim?
-Yeni dönemde akıllı telefonlarda en fazla 375 mbps hız sağlanacak.
Ancak bu bana yetmez diyorsanız, iletişim operatörlerinin
geliştirdiği yeni bir teknoloji var. Wi-Fi ağlarıyla mobil
interneti birleştiren bu teknolojiyle 1 gbps hıza ulaşabilirsiniz.
Yani yaklaşık 3 kat fazla daha hız alabilirsiniz. Ancak şu anda bu
teknolojiye uygun akıllı telefon sayısı bir elin parmaklarını
geçmiyor. Bu teknolojiyi destekleyen akıllı telefon sayısının
önümüzdeki dönemlerde artması bekleniyor.
4.5G kapsama alanı dışındayım. Ne yapmalıyım?
- Operatörler, deyim yerindeyse gece gündüz çalışarak en fazla
kapsama alanı için çalışmalarını devam ettirdi. Ancak bu kısa
sürede tüm Türkiye’nin 4.5G kapsama alanına sahip olması oldukça
zor. Bu yüzden 4.5G’nin ilk dönemlerinde bazı yerleşim birimleri
kapsama alanı dışında kalabilir. Eğer siz de kapsama alanı
dışındaysanız, operatörünüzü arayarak sorunnu bildirin. Daha
sonraki dönemlerde ise kapsama alanı hızla artacaktır.