Uluslararası fiyatlardaki ve döviz kurlarındaki değişimler, yakıt fiyatlarına yansımaya devam ediyor.
Sektör kaynaklarının aktardığına göre, bu gece yarısından itibaren geçerli olmak üzere otogazın (LPG) litre fiyatı 36 kuruş zamlandı.
YENİ FİYATLAR
Zamla birlikte İstanbul’da otogazın litre fiyatı yaklaşık 11 lira 85 kuruşa, Ankara’da 11 lira 80 kuruşa, İzmir’de 11 lira 72 kuruşa yükselecek. Fiyatlar, iller, ilçeler ve bayiler arasında farklılık gösteriyor.
İstanbul’da otogazın litre fiyatı bir sene önce yaklaşık 4 lira 16 kuruştu. Böylece sadece bir yılda otogaz fiyatı yaklaşık yüzde 185 oranında zamlanmış oldu. Zammın büyük bölümü, döviz kurlarında yaşanan artıştan kaynaklandı.
MOTORİNE BÜYÜK ZAM
Cumhuriyet'in sektör kaynaklarından edindiği bilgiye göre, motorine 1 lira 20 kuruş zam geldi.
POMPA FİYATLARINA YANSIYACAK
Motorine yapılan yeni zammın pompa satış fiyatlarına yansıması beklenirken, bu zamla birlikte İstanbul'da motorinin litre fiyatı 23 TL'nin üzerine çıktı.
YENİ ZAMLAR YOLDA
Rusya Ukrayna savaşının arından artan petrol fiyatları, ülkemizdeki akaryakıt fiyatları üzerinde etkili oluyor. Son olarak 21 Mayıs tarihinde benzine 1,02 kuruş indirim gelmiş ve fiyat değişikliği pompa fiyatlarına da yansımıştı. Bugünden geçerli olmak üzere ise benzine 70 kuru, motorine ise 1,38 lira zam geldi. Öte yandan 28 Mayıs itibarıyla tekrar benzin ve motorine zam bekleniyor. Peki, 27 Mayıs (Bugün) Brent Petrol ne kadar?
BENZİN VE MOTORİNE ZAM
Dün gelen ve gece yarısından itibaren pompaya yansıyan değişiklikle motorin grubunda 1,38 TL benzin grubunda 1,43 TL fiyat artışı meydana gelmişti.
28 Mayıs Cumartesi gününden geçerli olmak üzere ise benzin grubunda 70 kuruş, Motorin grubunda ise 97 kuruş fiyat artışı bekleniyor.
27 MAYIS BRENT PETROL NE KADAR?
Brent petrolün varil fiyatı bugün itibarıyla kapanışa göre yüzde 0,08 azalışla 114,11 dolar oldu. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 113,95 dolardan alıcı buldu.
SHELL AKARYAKIT FİYATLARI
• Kurşunsuz benzin 95 oktan 24,28 TL
• Motorin 23,41 TL
• Gazyağı 22,64 TL
• Fuel oil 15,97 TL
• LPG 11,85 TL
OPET AKARYAKIT FİYATLARI
• Kurşunsuz benzin 24,31 TL
• Motorin Ultra Force 23,48 TL
• Gazyağı 22,66 TL
• Fuel Oil 16,14 TL
PETROL OFİSİ AKARYAKIT FİYATLARI
• Kurşunsuz benzin 24,29 TL
• Motorin 23,45 TL
• LPG 11.82 TL
BP AKARYAKIT FİYATLARI
• Kurşunsuz benzin 24,29 TL
• Motorin 23,44 TL
• Gazyağı 21,41 TL
• Fuel Oil 14,78 TL
• Otogaz 11,50 T
AKARYAKIT FİYATLARI NASIL BELİRLENİYOR?
Fiyat, 2005 yılından itibaren en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa oluşumu dikkate alınarak oluşuyor. Tüm akaryakıt ürünlerinin fiyatı, ham petrol fiyatındaki değişimlerden etkilenmekle birlikte, her bir ürünün fiyatı arz-talep dengesine göre ayrı ayrı belirleniyor. Rafineri fiyatları, en yakın erişilebilir serbest dünya piyasası Akdeniz havzasında oluşan benzin ve motorin fiyatları emsal alınarak, rafineriler tarafından belli bir metodoloji çerçevesinde oluşturuluyor.
FİYATLAR NEDEN DÜŞÜYOR, YÜKSELİYOR?
Rafinerilerin fiyat metodolojisi çerçevesinde uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmalar yurt içi fiyatlara hemen yansımıyor. Fiyat metodolojisi gereği rafineri sahibi referans fiyat ortalaması belli bant aralığında kaldığı sürece fiyat değişikliğine gitmiyor, söz konusu fiyat bandını yukarı ya da aşağı yönde kırması durumunda kırılımın yönüne göre yeni fiyatlar oluşuyor.
GENOVA’DA BELİRLENEN HAM PETROL MÜ YOKSA BRENT Mİ FİYATLARDA BELİRLEYİCİ OLUYOR?
Burada bir yanlış anlaşılma söz konusu. Ürün fiyatlarıyla ham petrol fiyatları arasında pozitif yönlü ve yüksek bir korelasyon bulunuyor. Ham petrol fiyatlarında brent fiyatları gösterge olarak kabul ediliyor. Türkiye’de akaryakıt fiyat oluşumunda ise doğrudan belirleyici olan ve yurtiçi fiyatları etkileyen unsur (ham-brent) petrol fiyatından ziyade “işlenmiş petrol” yani benzin ve motorinin uluslararası piyasadaki kendi fiyatları. Dolayısıyla, brent petrol fiyatındaki değişim aynı oranda işlenmiş ürünlere yansımayabiliyor. Bunun için sadece brent petrol fiyatlarına bakılarak rafineri çıkış fiyatlarındaki değişimi tahmin etmek gerçekçi bulunmuyor.
4- BU FİYAT NEREDE AÇIKLANIYOR?
Rafineri satış (çıkış) fiyatına esas referans fiyatın oluşumunda Akdeniz havzasında (Genova/Lavera) oluşan rafine edilmiş benzin ve motorin ürünlerinin fiyatı esas alınıyor. Küresel petrol piyasalarında S&P Global Platts (Platts) şirketi referans veri sağlayıcı olarak kabul ediliyor, piyasa fiyatlarının şekillenmesinde önemli bir etkisi var. Bunun için Türkiye’deki rafinericiler fiyat oluşumunda Platts verilerini kullanıyor. Rafinerici lisansı sahiplerinin akaryakıt satış fiyatının takibinde Platts European Market Scan’de CIF MED (Genova/Lavera) başlığı altında ABD Doları/ton cinsinden yayımlanan günlük fiyatların Merkez Bankası tarafından açıklanan Döviz satış kuru üzerinden TL’ye çevrilmiş olan tutarı (TL/ton) dikkate alınıyor.
5- GECE YARISI DEVREYE GİREN FİYAT GERİYE DÖNÜK NASIL OLUŞUYOR?
Genova fiyatları ile TCMB tarafından açıklanan döviz satış kuru dikkate alınarak rafineri çıkış fiyatları oluşuyor. Mevcut günde, bir önceki günden başlayarak geriye doğru belirli sayıdaki günün ortalama fiyatları ile en son fiyatın belirlendiği tarihteki referans fiyatlar kıyaslanıyor, aradaki sapmanın belli bir büyüklüğün üzerine çıkması durumunda yeni rafineri çıkış fiyatı belirleniyor. Rafineri fiyatındaki değişim bir sonraki gün için 00:00’dan geçerli olacak şekilde pompaya yansıtılıyor. Benzin ve motorin ürün fiyatları veya döviz kurundaki değişimden kaynaklanan aşağı ya da yukarı yönlü meydana gelecek akaryakıt nihai satış fiyatlarındaki değişiklikler, yeni fiyatın devreye gireceği günden iki gün önce oluşan ve yayınlanan Akdeniz havzası (Genova/Lavera) benzin ve motorin ürün fiyatları ile TCMB tarafından açıklanan dolar satış kuru baz alınarak tespit ediliyor. Benzin ve motorin ürün fiyatı ile dolar kurunun çarpılması sonucu elde edilen fiyatı litreye dönüştürülüp ÖTV ve gelir payı ilave edildikten sonra KDV de eklenerek vergili rafineri çıkış fiyatı bulunuyor. Vergili rafineri çıkış fiyatının üzerine dağıtıcı marjı ve yüzde 18 KDV eklenerek akaryakıt dağıtım fiyatı elde ediliyor. Akaryakıt dağıtım fiyatının üzerine bayi marjı ve yüzde 18 KDV eklenerek akaryakıt bayi fiyatına ulaşılıyor.