Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, konut kiralarının 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek sözleşmelerin önceki senenin yüzde 25’ini geçemeyeceğini açıklamıştı.
Söz konusu yasa, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasa, bugünden itibaren 1 Temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olacak.
Resmi Gazete’de yayımlanan 7409 Avukatlık Kanunu ile Türk Borçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da konut kiralarıyla ilgili şu ifadeler yer aldı:
* “GEÇİCİ MADDE 1- Konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir.
* Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir.
* Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”
BAKAN BOZDAĞ: UYGULAMA UZATILMAYACAK
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, kararla ilgili yaptığı açıklamada “Türkiye bir hukuk devleti, mülkiyet üzerinde herkesin düzenleme hakkı var. Kira artışları ile ilgili düzenlemenin karakteristik özellikleri var. Geçici bir düzenleme, kira artışını yüzde 25 ile sınırlıyor. Sadece meskenlerde geçerli. 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli ve devam eden sözleşmeler üzerinde uygulanacak. TÜFE ve şartlar altında geçerli ise onlar uygulanacaktır” demişti.
“TAHLİYE DAVASI AÇILIRSA MAHKEME REDDEDER”
Bozdağ, “Tahliye davası açılırsa mahkemenin ret edeceği aşikardır. Yargı yasal düzenleme karşısında bu sebebe dayalı bir tahliye kararı vereceğini tahmin etmiyorum. Ev sahibi zorla kiracıyı çıkaramaz” diye konuşmuştu.
***
Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, fahiş kira artışları ve ev sahipleri ile kiracılar arasında ihtilaf olmasını engellemek için getirilen geçici düzenlemeye ilişkin merak edilenleri yanıtladı.
İŞ YERİ KİRALARI KAPSAM DIŞINDA
Doç. Dr. Umut Yeniocak, Türk Borçlar Kanunu’na eklenen geçici maddeyle getirilen yüzde 25’lik kira artış sınırlamasının, konutlarla sınırlı olarak getirildiğine dikkat çekti. Bu durumda, iş yeri kiraları bakımından, Kanun'da yer alan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranındaki artış kuralının uygulanmaya devam edileceğini vurguladı.
ÖNÜMÜZDEKİ BİR AY BOYUNCA KONUT KİRALAMALARI DURACAK
Yeniocak, bu düzenleme ile ilginç bir durumun ortaya çıktığını belirterek, "Kanun’un önümüzdeki bir iki gün içinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesini bekliyoruz ancak 1 Temmuz 2023’e kadar etkili olacak bu kural, yeni bir kanunla süre uzatılmazsa, 1 Temmuz 2022’den sonra imzalanacak kira sözleşmelerini etkilemeyecek. Bu sebeple, bugünden itibaren yaklaşık bir ay boyunca yeni konut kiralamalarının önemli ölçüde duracağını söyleyebiliriz" şeklinde konuştu.
ENFLASYONA ETKİLERİ SINIRLI OLACAK
Yeniocak, “Kira artışlarına zaten TÜFE sınırlaması getiren Kanun'a geçici madde eklenerek yüzde 25’lik sınırlamanın asıl hedefi enflasyonu düşürmek ise, bu etkinin oldukça sınırlı olacağını söyleyebiliriz” değerlendirmesini yaptı. Söz konusu değişikliğin yeni kiralamalarda kira bedellerinin çok daha yüksek belirlenmesine sebep olabileceğine işaret etti.
EV SAHİPLERİNİN DAVA HAKKI VAR MI?
Doç. Dr. Yeniocak, son olarak "Her ne kadar ev sahipleri bakımından adil olmayan sonuçlara sebep olacak bir değişiklik olsa da kira artışına yüzde 25’lik artış sınırı getiren bu Kanun'un Anayasa’ya aykırılığı iddia edilip Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması ve Mahkeme'nin de Kanun'un iptaline karar vermesi ihtimali dışında, ev sahiplerinin bu kanun değişikliği ya da sonuçlarıyla ilgili yararlanabilecekleri bir dava hakları bulunmamaktadır" değerlendirmesini yaptı.