Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, tv100'ün ses getiren programlarından Candaş Tolga Işık ile Az Önce Konuştum'a konuk oldu. Çavuşoğlu, Işık'ın sorularına yanıt verip çok özel açıklama ve değerlendirmelerde bulundu.
Çavuşoğlu 1915 olaylarıyla ilgili, "Bizim tarihimizde soykırım diye bir şey yok. Biz her yeri fethetmişiz, yönetmişiz, ihya etmişiz, oralarda büyük eserler bırakmışız. Herkes diniyle, diliyle, etnik yapısıyla bunları koruyarak yaşamaya devam etmiş." dedi.
14 Mayıs seçimlerine ilişkin değerlendirmede bulunan Çavuşoğlu, "Bizim geçmişle hesabımız yok, cumhuriyetle gurur duyuyoruz. 14 Mayıs seçimleri kritik bir seçim olacak, seçim sonuçlarını gayet iyi görüyoruz. 14 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı’mız ilk turda kazanacak." ifadelerini kullandı.
Işık'ın, "Cumhurbaşkanı’yla Esad’ın görüşme ihtimali var mı?" sorusuna Çavuşoğlu, "Mayıs ayı içinde tarih önerileri oldu, seçime çok yakın. Mayıs’ın başında bir teklif gelmişti, İran Cumhurbaşkanı, Suriye’ye gideceği için olmadı. Şimdi bir tarih üzerinde çalışıyorlar." yanıtını verdi.
Çavuşoğlu konuyla ilgili şunları söyledi:
"Türkiye’de şu anda yaklaşık 3,9 milyon Suriyeli var, bunların hepsinin kaydının düzenli olması lazım. Geri gönderilirken BM ile iş birliği içerisinde göndermek lazım. Biz bunların dönmesini istiyoruz ve bu şekilde dönmesi daha sağlıklıdır.
Ölümden, fosfor bombalarından kaçan insanlar geldi. Bu insanların dönmesi lazım, ama bazılarının söylediği gibi; "Ben ertesi gün iterim hepsini geri döndürürüm" bu insani olmaz. Uluslararası hukuka da aykırı...
Biz buralardan çekilirsek bu boşlukları terör örgütleri dolduracak. Ulusal güvenliğimiz her şeyden önemli, burada bedelleri kendi topraklarımız güvende olsun diye ödüyoruz. Suriye’nin topraklarında gözümüz yok."
ESAD İLE GÖRÜŞME TAKVİMİNİ AÇIKLADI
Bakan Çavuşoğlu, Suriyelilerin gönderilmesi noktasında Esad ile görüşmenin de gerekli olduğuna dikkat çekti ve görüşme planını açıkladı.
"Biz Suriyeli göçmenleri göndermek istiyorsak Esad'la angajmana girmek faydalıdır. Terörle daha etkin bir mücadele sürdürmek istiyorsak bu angajman önemlidir.
Mayıs ayı içinde tarih önerileri oldu, seçime çok yakın. Mayıs’ın başında bir teklif gelmişti, İran Cumhurbaşkanı, Suriye’ye gideceği için olmadı. Şimdi bir tarih üzerinde çalışıyorlar."
Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başları:
(24 Nisan 1915'in yıldönümü) Biden, cumhurbaşkanımızı arayıp ben soykırım kelimesini kullanacağını söyledi. Cumhurbaşkanımızın tepkisi 'kullanırsa kullansın, Demokles kılıcı gibi her zaman üzerimizde sallandıracağına kullansın. Dese ne olur demese ne olur?' Hukuki bir karşılığı yok. Birleşmiş Milletler'in şartı ortada, soykırım tanımı ortada.
"2015 ERMENİSTAN İÇİN HAYAL KIRIKLIĞI OLDU"
Biz dışarıda tezimizi çok iyi anlatıyoruz. 2015'te Ermeniler çok çalıştılar. 2015’te Ermeniler çok çalıştılar, 2015 Ermenistan için hayal kırıklığı oldu. Biz gerek yayınlar olsun gerek tezler olsun gayet iyiyiz. Karabağ zaferinden sonra Ermenistan’ı teselli etmek için bu yönde karar alan ülkelerin sayısı biraz arttı. Ellerindeki siyasi unsur gidecek o yüzden yanaşmıyor, Ermenistan da bu yüzden yanaşmıyor. Cumhurbaşkanı’mızın o zamanki mektubunda ‘Ortak bir komisyon kıralım, herkes arşivini açsın, biz buradan kararı kabul edeceğiz’ bu kadar netti.
Tarihimizdeki birçok olayı okullarda anlatmamız lazım, bu konuyu da öyle, ‘Neden tecrit oldu?’ diye. Çünkü yurt dışına okumaya giden çocuklarımızın hazırlıklı olması lazım. Tarih konusunda siyasetçilerin ahkam kesmesi son derece yanlış. Bizim tarihimizde soykırım diye bir şey yok. Biz her yeri fethetmişiz, yönetmişiz, ihya etmişiz, oralarda büyük eserler bırakmışız. Herkes diniyle, diliyle, etnik yapısıyla bunları koruyarak yaşamaya devam etmiş.
"SOYKIRIM DÜŞÜNEN BİR DEVLET 1915'TEN 2 YIL ÖNCE BİR ERMENİ'Yİ DIŞİŞLERİ BAKANI YAPMAZDI"
Ermenistan Dışişleri Bakanı deprem zamanı ziyarete geldi. Toplantıdan çıkışta duvardaki Dışişleri Bakanlarımızı gösterdim. 1912-1913 yılları arasında Osmanlı'nın Dışişleri Bakanı Gabriel Noradunkyan Efendi. Soykırım düşünen bir devlet 1915'ten 2 yıl önce bir Ermeni'yi Dışişleri Bakanı yapmazdı.
"SEÇİM SONUÇLARINI İYİ GÖRÜYORUZ"
Seçim sonuçlarını gayet iyi görüyoruz. İlk turda cumhurbaşkanımız tekrar kazanacak. Anketlerde, tabanda böyle söylüyor. 4-5 anket ve büyükelçiliklerin anketlerini görüyoruz.
(ABD Büyükelçisi'nin Kılıçdaroğlu ile görüşmesi) Seçim zamanı görüşmesi doğru değil. Seçici davranarak bir adayla görüşmesi, taraf tutuyor görüntüsü vermek doğru değil. ABD Büyükelçisi'ne gerekli uyarılar yapıldı, bakanlığa çağrılmadı.
Seçildikten sonra Biden ‘Ben başkan olsaydım, PKK, CAATSA yaptırımları vs. Yüzde 80’ini yaşamazdık’ dedi. O yüzden stratejik mekanizmayı kurmayı teklif etti. O mekanizma şuanda işliyor. Böyle bir kompleksten kurtulan Türkiye var, bu da Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde oldu.
Cumhurbaşkanı’mız geçen sene 14 Mart'ta Miçotakis’le yemekten sonra ‘Kendi aramızda diyaloğu artıralım, başka ülkeleri aramıza katmayalım sorunlarımızı çözmeye çalışalım’ dedi, F-16'larla ilgili aleyhe açıklama yapınca gerildik, depremde yumuşadı ‘Seçim bittikten sonra samimi bir ortamda görüşelim’ dedik.
Mısır ile darbe girişimi sonrası ilişkilerde kopukluk oldu. Diyalogun kopmaması belki daha faydalıydı.
SURİYELİLER NASIL GERİ DÖNECEK?
Türkiye’de şu anda yaklaşık 3,9 milyon Suriyeli var, bunların hepsinin kaydının düzenli olması lazım. Geri gönderilirken BM’yle iş birliği içerisinde göndermek lazım. Biz bunların dönmesini istiyoruz ve bu şekilde dönmesi daha sağlıklıdır. Bunu bir plan çerçevesinde yapmak lazım, ırkçı bir yaklaşımla geri döndürmek doğru değil. Suriye'den Türk askerini çekersek bu boşlukları terör örgütleri dolduracak. Ulusal güvenliğimiz her şeyden önemli, burada bedelleri kendi topraklarımız güvende olsun diye ödüyoruz. Suriye’nin topraklarında gözümüz yok.
Rusya, İran, Suriye'ye de söylüyoruz, biz bir önşartla bu süreci yüretmeyiz. Yol haritası üzerinde mutabık kalınır, atılacak adımlar bellidir.
ERDOĞAN-ESAD GÖRÜŞMESİ...
Mayıs ayı içinde tarih önerileri oldu, seçime çok yakın. Mayıs’ın başında bir teklif gelmişti, İran Cumhurbaşkanı, Suriye’ye gideceği için olmadı. Şimdi bir tarih üzerinde çalışıyorlar.
CUMHURBAŞKANI’NIN SİSİ’YLE GÖRÜŞME İHTİMALİ VAR MI?
Seçimden sonra olur, tarih belirlemedik. Biz 2 defa görüştük, artık şartlar oluştu. Biz görüşeceğiz, sonra liderler görüşecek. Ortak bir açıklamayla bunu kamuoyuna duyuracağız.
ANTALYALILAR EN ÇOK NEYDEN ŞİKAYET EDİYORLAR?
Antalya’da kira fiyatları yüksek, özellikle Ukrayna savaşından sonra hem Ukraynalı hem Rus geldi, depremden sonra birçok vatandaşımız akın etti. Enerji altyapısıyla ilgili yapmamız gereken çok şey var.
SUDAN'DAKİ TAHLİYEDE SON DURUM
Şehrin içinde sokak çatışmaları sürüyor. Bizim Büyükelçiliğimiz yakınında çatışmalar devam ediyor. Büyükelçiliğimizin 1 sokak ötesindeki vatandaşımızı getiremedik. Büyükelçilik binamıza serseri bir kurşun değdi. Deprem bölgesinden giden bir ailenin evine uçaksavar mermisi düştü, 2 yaşındaki Aylin adlı kızımız hayatını kaybetti. Etiyopya üzerinden tahliyenin daha iyi olacağını düşürdük. 1490 kişiyi otobüslerle yola çıkardık, bunların 640’ı Etiyopya’ya ulaştı, şu anda 850 kişi hala yolda. Yarın yine vatandaşlarımızı yollayacağız. Birçok ülke bizden yardım istiyor. 1490 kişi içinde 110 kişi var. Bunlar içinde Filipin, Meksika, Suriye, Katar, Macaristan, Sırbistan, Uygur Türkleri, Etiyopya, Cezayir, Eritreli var. Biz tahliye konusunda bir marka olduk.
Biz BM’yle beraber bu konuları söyledik, esir takası konusunda müzakereleri devam ettiriyoruz. Tahıl meselesi tüm dünya için önemli, Rusya’nın taleplerini karşılama konusunda çalışıyoruz, çabalarımızı yoğunlaştırdık, olursa anlaşma uzar.
"AB ÜLKELERİNİN ÖNEMLİ BİR KISMI BİZİ ZORA SOKMAK İÇİN VİZE TARİHLERİNİ 6 AY SONRAYA VERİYOR"
(Kılıçdaroğlu'nun vizesiz AB vaadi) Bunun karşılanması çok mümkün değil, bu kararı onlar verecekler. Böyle bir siyasi söz verildiyse o zaman bildiğimiz bir şeyin haklılığı bir kere daha ortaya çıkıyor. AB ülkelerinin önemli bir kısmı bizi zora sokmak için vize tarihlerini 6 ay sonraya veriyor
İSVEÇ'İN ÜYELİĞİNE ONAY NASIL MÜMKÜN?
Kaç tane PKK'lı iade ettiler? PKK'lılar İsveç sokaklarında propaganda yapıyorlar, para topluyorlar. Biz sadece terörle mücadelede somut adım atmasını bekliyoruz.
TÜRKİYE, NATO’YA MI DAHA YAKIN RUSYA’YA MI?
Biz tam bir NATO üyesiyiz. NATO’nun harekatlarına en çok katkı sağlayan 5 ülkeden bir tanesiyiz, bu merak edilebilir ama biz tereddütsüz bir NATO üyesiyiz.