Afganistan'da Taliban'ın yönetimi ele geçirmesiyle birlikte oluşan göç dalgası, sadece 3 milyon 672 bin Suriyeliyi geçici koruma statüsünde ağırlayan Türkiye'yi yeni bir krizin eşiğine getirdi.
Türkiye'nin göçmen politikaları tartışılmaya devam ederken, muhalefet iktidara ‘Kaç Suriyeli Türk vatandaşı yapıldı' sorusunu yöneltiyor. Bu konuda net bir yanıt verilmiyor.
ERDOĞAN, VATANDAŞLIK ALAN SURİYELİLERİN ARTACAĞINI SÖYLEMİŞTİ
Son rakamı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 10 Aralık 2019 tarihinde Dünya İnsan Hakları Günü programında açıklamıştı.
Erdoğan, bir soru üzerine o tarihe kadar 110 bin Suriyeliye vatandaşlık verildiğini, 100 binin üzerinde de ikamet verildiğini belirterek, “Diğerleri için de vatandaşlık sürecini daha da artırma konumundayız. Niye? Çünkü bu insanlar ülkemde kaçak köçek yaşamasın. Her hangi bir kurumda, kuruluşta rahatlıkla işini bulsun, çalışsın. Ha tabi buna bay Kemal rahatsız olur!… ” ifadelerini kullanmıştı.
SOYLU İSE ‘6 AYLIK SÜRE' İSTEMİŞTİ
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vatandaşlık açıklamasından 6 ay önce, İstanbul Florya sahilinde yaptığı açıklamada göçmenlerle ilgili düzen sağlanması için ‘6 aylık süre' istemesiyle dikkat çekmiş, şu ifadeleri kullanmıştı:
“Suriyeli kardeşlerimize biz ev sahipliği yaptık, yapmaya da devam edeceğiz. Bana 6 süre verin, bunu tüm İstanbul’a söylüyorum. Sultangazi’sinden Fatih’ine kadar, Bakırköy’ünden Bağcılar’ına, Güngören’ine kadar, bana 6 ay süre verin, 6 ay sonra buradaki düzenin yüzde 100’e yakın bir oranda herkes tarafından sağlandığını herkes görecektir. Bu kadar açık ve net söylüyorum. Tüm İstanbul’dan 6 ay süre istiyorum.
Bize itimat edin. Sadece 6 ay biraz dişinizi sıkın, onlar da bizim kardeşlerimiz. Onlara da çekidüzen vermeyi bir vesileyle burada düzensiz olarak bulunan göçmenleri de geri göndermeyi, çok net bir şekilde düzensiz, kaçak olarak bulunanları geri göndermeyi de biz kendi üzerimize alıyoruz ama biz bize bir sınav olarak verilen bu kardeşlerimize haksızlık yapmayalım. Onların da kamu düzenini bozmalarına bir şekilde izin vermeyelim. O da bizim işimiz, bizim görevimiz. Eksiklik varsa da bizim üzerimize yayın ama 6 ay içerisinde Allah nasip ederse bu düzeni hep beraber ortaya koyacağız.”
SOYLU'DAN İLGİNÇ YANIT
Sözcü'den Mert Öz'ün haberine göre; CHP İstanbul Milletvekili Fethi Açıkel, 25 Mart 2021 tarihinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde 2011 yılından bugüne kadar kaç Suriyelinin Türk vatandaşı yapıldığını sordu. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, bu önergeye aylar sonra verdiği yanıtta, “”5901 sayılı Türk vatandaşlığı Kanununun Uygulamasına İlişkin Yönetmeliğe göre gerekli iş ve işlemler yapılmaktadır” demekle yetindi, net cevabı vermedi.
SORULAR YANITSIZ KALIYOR
İYİ Parti Antalya Milletvekili Feridun Bahşi'nin de mart ayında ‘Kaç Suriyeliye istisnai vatandaşlık verildi?' sorusunu sorduğu önergeye henüz yanıt verilmedi.
GÖÇ İDARESİ VATANDAŞLIK VERİLEN SIĞINMACI SAYISINI AÇIKLAMIYOR
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün son verilerine göre 2012’den itibaren göç etmek zorunda kalan 3 milyon 672 bin 646 Suriyeli Türkiye'ye geldi. Türkiye’deki Suriyelilerin 1 milyon 414 bin 80’i, sınır kentleri Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay ve Kilis’te yaşamını sürdürüyor. Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin en fazla yaşadığı kent, İstanbul oldu. 525 bin 241 Suriyeli, yaşamlarını sürdürmek için tercih ettikleri İstanbul nüfusunun yüzde 3,50'sine denk geliyor. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün yayımladığı son verilerde kaç sığınmacıya vatandaşlık verildiğinden söz edilmedi.
“VATANDAŞLIK VERİLEN SURİYELİ SAYISI 150 BİNİ GEÇTİ”
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Fethi Açıkel ise Mayıs 2021'de hazırladığı göç raporunda, Türkiye Cumhuriyeti vergi mükelleflerinin kaynaklarıyla yaklaşık 10 milyon Suriyeliye hizmet edildiğini, 150 bin Suriyeliye vatandaşlık verildiğini ancak kimlere neden vatandaşlık verildiğinin dahi belli olmadığını söyledi.
AKP iktidarının uyguladığı denetimsiz açık kapı politikası ve sınır güvenliğindeki zafiyetlerin, Suriyeli cihatçı çete ve terör örgütü mensuplarının rahat bir şekilde Türkiye'de ikamet edebilmesine ve barınabilmesine neden olduğunu da ifade eden Açıkel, “İstanbul'da ve Ankara'da dahi terör örgütlerinin yöneticilerin ikametgah ettiği anlaşılmaktadır” dedi.
MİLİTANLARA DA VATANDAŞLIK VERİLMİŞ
İçişleri Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2021 yılı Nisan ayında mal varlıkları dondurulan 365 kişi için yayımlanan listedeki 8 IŞİD militanına dikkat çeken CHP'li Açıkel, “Yayımlanan listedeki 8 IŞİD militanın yabancı kökenli olduğu ancak “Vatandaşlık TC” olarak kayıtlara girdiği anlaşılmıştır. Bu durum vatandaşlığa kabul konusundaki güvenlik önlemlerin yetersizliğini göstermektedir” dedi.
BU HAKKI NASIL ELDE ETTİLER?
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinde, “Geçici koruma kimlik belgesi sahibine Türk vatandaşlığı için başvuru hakkı sağlar mı?” sorusuna, “Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye'de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı sağlamaz” yanıtı veriliyor.
Bu doğrultuda 150 bini geçtiği söylenen vatandaşlık verilen Suriyelilerin, bu hakları nasıl elde ettikleri merak konusu olmaya devam ediyor.