Hürriyet Gazetesi Yazarı Yalçın Doğan, bugünkü köşesinde II. Aldülhamit dönemindeki jurnalcilere yer verdi ve 100 önceki sansürü 'ibret' olsun diye kaleme aldı. İşte, Doğan'ın köşe yazısı:
"Jurnalci yirmi dokuz gazeteci
Futbol kulübü kurulacak, Şerif Paşa acele kurucular arasında.
Bir başka kulüp kurulacak, Münir Bey acele kurucu üyelerden
biri. Ya da Şefik Bey benzer görevle işbaşında.
Futbol kulübü şart değil, Avrupalı diplomatların buluşacağı Cercle
D’Orient’nın kuruluşu sırasında orada siyasal konuşmaları II.
Abdülhamid’e haber vermesi için üyeler arasına Yaver Paşa da
giriyor.
Sivil toplum örgütleri ya da futbol kulüpleri Abdülhamid’in kendi
iktidarı açısından tehlikeli bulduğu ve en çok ürktüğü alanlar.
Oralara eski deyimle, “jurnalci”, günümüz diliyle, “muhbir,
istihbarat elemanı” yerleştirmek, iktidarını sağlam tutmak adına,
zorba padişah II. Abdülhamid’in önde gelen girişimlerinden.
İstihbarat ve jurnalcilik en gözde iş.
“Her yerde fesat emellerin yayılması, hatta Fransa Devrimi ile
Sırbistan’da çıkan karışıklık bu cemiyetlerin ürünü olarak kabul
ediliyor”. (Orhan Koloğlu, Curnalcilikten Teşkilatı Mahsusa’ya, s.
54)
Demek ki neymiş, kulüpler ve taraftarlar hep göz önünde
tutulacakmış. Bunu bir yerlerden hatırlıyorum.
SAVAŞTA KURULUYOR
İttihat Terakki döneminde devletin istihbarat örgütü Teşkilatı
Mahsusa, Milli Mücadele’de Karakol adını alıyor, Cumhuriyet ile
birlikte önce Milli Amele (Fiilere) Hizmet (MAH), sonrasında Milli
Emniyet ve nihayet Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT).
27 Temmuz 1914’te Avusturya/Macaristan ile Sırbistan arasındaki
savaşla birlikte Birinci Dünya Savaşı başlıyor. 1 Ağustos’ta
Almanya-Rusya savaşı başlıyor. 2 Ağustos’ta Osmanlılar Almanya ile
anlaşma imzalıyor. 10 Ağustos’ta İngilizlerin kovaladığı, daha
sonra Yavuz ve Midilli adını alacak iki Alman savaş gemisi, ki
Rusya’yı bombalıyor, Marmara’ya sığınıyor.
İşte, o arada 5 Ağustos’ta Enver Paşa liderliğinde Teşkilatı
Mahsusa kuruluyor. (Orhan Koloğlu, agk, s. 98) İttihat Terakki’nin
istihbarat örgütü."
Köşe yazısının tamamını okumak için tıklayınız.