19-26 Ekim 2013 tarihlerinde, Portekiz’in Lizbon kentinde gerçekleştirilen Uluslararası CineEco Çevre Filmleri Festivali kapsamında gerçekleştirilen yarışmada, Ilısu Barajı projesi nedeniyle yok olma tehdidi ile karşı karşıya olan Hasankeyf ve Amazon’u konu alan 'Damocracy' belgeseli ödül aldı.
1996 yılından bu yana her yıl ekim ayında gerçekleştirilen CineEco Festivali, çevre temalı filmlere adanıyor. Her sene 40’tan fazla ülkeden 600’ün üzerinde çevre konulu filmin katıldığı festivalde jüri 10 filmi ödüle layık görüyor.
'Damocracy' Amazon ve Hasankeyf’in ortak hikâyesi
Doğa Derneği’nin yapımcılığını üstlendiği ve Kanadalı ünlü yönetmen Todd Soutgate’in hazırladığı film, Amazon ve Hasankeyf halkının baraj karşıtı ortak mücadelesini konu alıyor. Temiz enerji miti ile doğayı ve insan yaşamını yok eden büyük barajların durdurulması için dünya kamuoyunu harekete geçirmeyi hedefleyen belgeselin Türkiye ve Brezilya’daki galalarının ardından başta Amerika ve Avrupa olmak üzere birçok ülkede gösterimleri yapıldı.
Dünyanın en çok tartışılan iki baraj projesi olan Brezilya’daki Belo Monte ve Türkiye’deki Ilısu’yu konu alan belgesel, Dicle ve Xingu (Şingu) nehirlerinin beslediği topraklarda binlerce yıldır varlığını koruyan yerel halkların, kültürlerin ve yaban hayatının nasıl yok edileceğini gözler önüne seriyor. Barajların doğa, kültür ve insanlar üzerindeki etkisine dikkat çeken 'Damocracy' gezegenin akciğerleri olan Amazon’u ve medeniyetlerin beşiği Mezopotamya’yı yok edecek barajların iddia edildiği gibi temiz enerji olmadığını ortaya koyuyor.
Tepkilere rağmen inşaatlar devam ediyor
Ilısu ve Belo Monte barajları, Dicle Vadisi ve Amazon ormanlarında yaşayan binlerce canlıyı yok edecek, yerel halkları topraklarını, evlerini terk etmeye zorlayacak. Dünyanın iki ucunda, birbirinden kilometrelerce uzakta, ancak aynı Avusturyalı şirket, Andritz’in ürettiği tribünlerle hayata geçirilecek bu iki büyük baraj projesine karşı yerel halkların mücadelelerinin yanı sıra ulusal ve uluslararası ölçekte çeşitli kampanyalar, destek çalışmaları devam ediyor.
Her iki baraj projesine karşı tüm dünyada yükselen tepkilere ve hukuki mücadelelerin kazanılmasına rağmen inşaatların devam ettiğine dikkat çeken Doğa Derneği Genel Müdürü Engin Yılmaz belgeselin ödül alması ile ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Dünyaca ünlü yönetmen Todd Soutgate’in hazırladığı, Amazon ve Hasankeyf’te barajlara karşı verilen mücadeleyi anlatan 'Damocracy' belgeselinin uluslararası bir ödüle layık görülmesi çok sevindirici. Tüm dünyanın karşı çıktığı Ilısu ve Belo Monte barajlarının ivedilikle iptal edilmesi gerekiyor. Her iki projeye karşı dünya çapında sayısız kampanya yürütülmesine, birçok bilim insanının uyarılarına, raporlara ve hukuki kazanımlara, feda edilecek binlerce cana, evlerinden, yurtlarından edilecek on binlerce insana rağmen bu barajların yapımında ısrar edilmesi bir insanlık suçudur" dedi.