EYT ile emeklilik nasıl olacak? Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesinde son viraja girildi. Çalışmalar hız kesmeden devam ederken, EYT'de hangi formülün uygulanacağı merak ediliyor. EYT düzenlemesinin 2023 Ocak ayına kadar Meclis'e sunulması bekleniyor. Peki, EYT'de hangi formüller masada? EYT ile emeklilik hesaplama nasıl olacak? İşte son gelişmeler....
Emeklilikte Yaşa Takınlar (EYT) ile ilgili çalışmalar devam ederken prim eksiği olanların kapsama girip girmeyeceği de merak ediliyor. Bu noktada primi eksik olanların EYT'li olabilmek için 6 konuda çözüm imkanları bulunuyor.
5000 ile 5975 gün arasında değişen prim şartı bulunuyor. Yaş şartı ise kademeli olarak işe giriş tarihine göre değişiyor.
8 Eylül 1999'da çıkartılan yaşa ile yıl ve prim şartının yanına yaş şartı da getirilmişti.
EYT'liler bu yaş şartına takıldıkları için emekli olamıyorlar. Bu durumda yılını ve primini tamamlamış olarak EYT'li olanlar emeklilik hakkının verilmesini bekliyor.
Kamuda çalışmak isteyenler müjde! Ağustos ayı kamu işçisi alım ilanları yayımlandı. KPSS şartı yok, yüksek maaş ile personel alınacak. En az ilkokul mezunu herkes başvurabilir: 5 Ağustos’ta bitecekEkonomi
1-ON YILLIK 3600 GÜN PRİM İLE KISMİ EMEKLİLİK:
Mevzuatımıza göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup EYT kapsamındaki vatandaşların 3600 günle yani 1 yıllık primle emekli olma imkanları bulunuyor.
Eğer yeterli primi tamamlama imkanı yoksa 360/0 gün de emeklilik için yeterli oluyor. Burada emeklilik için üç şartın yerine gelmesi gerekiyor.
İlk olarak sigortalılık süresinin 15 yıla tamamlanması lazım. Ancak bu şart 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan herkes için tamamlandı.
İkinci olarak 4A (SSK) kapsamında 3600 gün primin ödenmesi isteniyor. Üçüncü olarak da kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşın dolmuş olmasına bakılıyor. Bu üç şarttan hangisi en son biterse o tarihe göre de emeklilik yaşı belirleniyor.
2-ASKERLİK BORÇLANMASI:
Eksik primi olan erkek sigortalılar açısından askerlik borçlanması ile tamamlama imkanı da bulunuyor.
Erkekler askerde geçen tüm günlerini satın alarak emeklilik primlerine ekleyebiliyor. Böylece EYT için primi eksik olan bir sigortalı bu yolla prim kazanabilir.
5-İSTEĞE BAĞLI SİGORTA:
Çalışma imkanı bulamayan sigortalılar eksik primlerini isteğe bağlı sigorta yaptırarak tamamlayabilirler. SGK'ya verilecek bir dilekçe ile başlayan isteğe bağlı sigortada her ay 30 gün kazanılıyor.
18 yaşından büyük Türk vatandaşı olmak ve Türkiye'de ikamet etmek yeterli oluyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta yapılacak ödemelerin 1261 günü yani 3.5 yılı bulmaması.
Bu sayı aşılırsa isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamından olduğu için emeklilik hesabı da Bağkur'a göre yapılıyor.
Doların ağustos ayındaki rakamını açıkladı. Dolar kahini Selçuk Geçer'den korkutan dolar tahmini. Geçer, 'dolar bozduralım mı?' sorusuna cevap verdi, gram altının ulaşacağı seviyeyi açıkladıEkonomi
6- HİZMET TESPİTİ İLE TESCİL:
Primi eksik olan EYT'liler için bir başka imkan da hizmet tespit davası. Geçmişte sigortası yapılmış ancak primi eksik ya da hiç yatırılmamış olanlar ya da sigortasız çalıştırılanlar geçmişe dönük hizmet tespiti yaptırarak bu günlerini tescil ettirebilir giriş tarihini geri çekebilir.
Sigorta girişi yapılıp primi yatırılmayanlar için zaman aşımı süresine bakılmazken kayıt dışı çalıştırılmış olanlar için geriye doğru zaman aşımı süresi bulunuyor.
SOSYAL MEDYADA KAMPANYA
Öte yandan Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili sorun son bir yıldır özellikle Türkiye'nin gündeminde yer alırken, hükümetten de sorunun çözümü için açıklamalar geliyor. Gelen açıklamalarda ise EYT sorununun 2022 yılı sonunda çözüleceğine dair mesajlar veriliyor.
Emekli olmak isteyenlerin gözü kulağı bu konuda hükümetten gelecek olan açıklamaya çevrilmişken, sosyal medyada da bu konuda kampanyalar yürütülüyor. Son olarak bugün yani 2 Ağustos tarihi itibariyle Twitter'da #EytSonViraj etiketi gündem oldu ve EYT mağdurları paylaşım üzerine paylaşım yaptı.
EYT Nedir?
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), yaş haddi nedeniyle emekli olamayan vatandaşların kendilerine koyduğu isimdir. EYT kapsamındaki vatandaşlar, çeşitli platformlarda sık sık mağduriyetlerini dile getirir. Yaş haddi sebebiyle emekli olamayan vatandaşların sayısı, tahminlere göre yaklaşık altı milyondur. Bu yönüyle çok büyük bir sivil toplum hareketi olan EYT, kamuoyunun ilgisini çekmeyi başarır.
1999 yılında yürürlüğe giren 4447 sayılı kanun, emeklilik için prim gün sayısı şartının yanı sıra yaş şartı da getirir. Hala yürürlükte olan kanuna göre erkeklerin emekli olabilmesi için 60, kadınların emekli olabilmesi içinse 58 yaşını doldurmuş olması gerekir.
Prim şartını yerine getiren ancak yaş şartından dolayı emekli olamayan vatandaşlar için EYT düzenlemesine ihtiyaç duyulur. Gerekli düzenleme yapılmadığı takdirde, (bundan önce olduğu gibi) vatandaşların emekli olabilmek için prim şartını karşılamalarına rağmen uzun yıllar beklemeleri gerekebilir.
Emeklilikte Yaşa Takılanların Talepleri
Emeklilikte yaşa takılanların kamuoyunda dillendirdikleri talepler, şunlardır:
İlk ve en önemli talep, 08/09/1999 öncesi işe başlayanların, o tarihteki yasalara göre emekli olmasıdır.
Emeklilikte yaşa takılanların diğer talebi, prim ödeme gün sayısı doldurulduğunda, çalışma süresi arttıkça emekli aylığının düşmesiyle ilgilidir. EYT’liler, bu sorun çözülmediği takdirde kayıt dışına yönelimin artacağını savunur.
En düşük emekli maaşının, asgari ücrete eşitlenmesi, bir diğer beklentidir.
EYT Düzenlemesi Nedir, Kimleri Kapsar?
EYT, bazı kişilere emeklilik yolunu açacak olan bir düzenlemedir. Düzenlemeyle ilgili detaylar henüz ortaya çıkmasa da kamuoyundaki beklenti, erkekler için 25 yıllık (9 bin günlük) prim günü sayısı, kadınlar içinse 20 yıllık (7 bin 200 günlük) prim gün sayısıdır. Yani eğer düzenleme beklentilere göre yapılırsa 25 yıllık prim dolduran erkek çalışanlar ile 20 yıllık prim gün sayısını dolduran kadın çalışanlar, yaş şartı aranmaksızın emekli olabilir.