Amerikan Merkez Bankası (Fed) faiz kararını verdi. Fed yine faiz artırımına gitti. Fed 0,75 baz puan faiz artırdı. Bu artışla politika faizi yüzde 3-3,25 aralığına yükseldi. Böylece Fed, üçüncü kez üst üste faizi 75 baz puan artırmış oldu. Piyasa beklentisi yüzde 80 ihtimalle 75 baz puanlık artış yönündeydi. 100 baz puanlık artışa da yüzde 20 ihtimal veriliyordu. 2022 sonu için Fed’in medyan faiz beklentisi yüzde 4,4 oldu.
Fed'in faiz artırması ile dolar kurunun güçlenmesi bekleniyor. Altın ve kripto para piyasasının da etkileneceği belirtildi.
Karardaki detaylar, piyasada “şahin” olarak yorumlanırken, karar sonrası 2 yıllık Hazine tahvil faizinde sert artış görüldü.
Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşması Türkiye saatiyle 21.30’da başladı, kritik mesajlar verdi.
Bir sonraki faiz kararı, Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı sonrasında 2 Kasım’da açıklanacak. Yılın son faiz kararının açıklanacağı tarih ise 14 Aralık olacak.
PİYASA DALGALANDI
Karar ve Powell’ın konuşması sonrasında piyasa dalgalandı. ABD doları önce güçlenirken Powell’ın konuşmasıyla birlikte biraz geriledi. Euro/dolar paritesi 0,9813’e kadar geriledikten sonra tekrar yükselişe geçti. Dolar endeksinde 111,57 ile 20 yılın zirvesi yenilendi ancak sonrasında düşüş görüldü.
Karar sonrası 2 yıllık ABD tahvil faizi yüzde 4,11’i aştıktan sonra geriledi.
Kamu kontrolünün yüksek olduğu dolar/TL, karar sonrasında 18,33’e sınırlı yükseliş gösterdi.
Karar öncesinde 1670 dolar olan ons altın, karar sonrasında 1660 doların altına geriledikten sonra 1686 dolara yükseldi. Gram altın da 978 TL’ye geriledikten sonra 993 TL’ye yükseldi.
Karar sonrasında Brent petrolün varil fiyatı da dalgalandı. Önce 89 dolara gerileyen petrol, tekrar 91 dolara yükseldi.
ABD’da borsada S&P 500 endeksi karar sonrası önce düştü ancak daha sonra yükselişe geçti.
BÜYÜME BEKLENTİSİ DÜŞTÜ
Fed’in büyüme beklentilerindeki düşüş de dikkat çekti. GSYH büyüme beklentisi 2022 için yüzde 1,7’den yüzde 0,2’ye, 2023 için yüzde 1,7’den yüzde 1,2’ye, 2024 için yüzde 1,9’dan yüzde 1,7’ye düşürülürken, 2025 için beklenti yüzde 1,8 oldu.
Fed’in işsizlik oranı beklentisi de 2022 için yüzde 3,7’den yüzde 3,8’e, 2023 için yüzde 3,9’dan yüzde 4,4’e, 2024 için yüzde 4,1’den yüzde 4,4’e yükseltildi. 2025 için işsizlik oranı beklentisi yüzde 4,2, uzun dönem işsizlik oranı beklentisi yüzde 4,0 oldu.
DOLAR BUGÜN 20 YILIN ZİRVESİNİ GÖRMÜŞTÜ
ABD ağustos ayı tüketici enflasyonu yıllık bazda yüzde 8,3 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşmiş, bu verinin ardından Fed’in agresif faiz artışlarına devam etmesi beklentisi artmıştı.
Bugün kararın hemen öncesinde 2 yıllık ABD Hazine tahvili faizi 2007 sonrasında ilk kez yüzde 4’ü görmüş, doların diğer büyük para birimleri karşısındaki değerini ölçen dolar endeksi de 111’i aşarak 20 yılın zirvesini görmüştü.
FED BAŞKANI’NDAN MESAJLAR
Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamasında satır başları şöyle:
* Enflasyonu yüzde 2’lik hedefimize getirmeye kararlıyız. Fiyat istikrarı olmadan ekonomi hiç kimse için işe yaramaz.
* ABD ekonomisi yavaşladı. Harcanabilir gelirlerde azalma oldu. Yüksek ipotek faizleriyle emlak sektörü yavaşladı.
* İş piyasası inanılmaz düzeyde sıkı kalmaya devam etti. İstihdam artışlarının güçlü kaldığını görüyoruz.
* Enflasyon yüzde 2’lik hedefimizin çok üzerinde. Fiyat baskıları çok fazla. Benzin fiyatları son aylarda biraz geriye gelse de geçen yılın çok üzerinde. Enflasyon riskleri yukarı yönlü. Faiz artırımlarına devam etmek gerekli olacak.
* Faiz artışlarının hızı gelen verilere bağlı olmaya devam edecek. Bir noktada faiz artırım hızını yavaşlatmak uygun hale gelecek. Sınırlayıcı politika duruşuna bir süre için daha ihtiyaç duymamız büyük olasılık.
* Enflasyonu yüzde 2’ye getirmekte kararlıyız. FOMC enflasyonu aşağı getirmeye güçlü şekilde bağlı, işimizi bitirene kadar faiz artırımlarına devam edeceğiz. Fed hedeflerini başarmak için yapabileceğimiz her şeyi yapacağız. İşimizi tamamladığımızdan emin olana kadar para politikasını sıkılaştırmaya devam edeceğiz.
* Yumuşak inişi başarırken fiyat istikrarını yeniden tesis etmek zorlu olacak. Hiç kimse Fed politika patikasının resesyona yol açıp açmayacağını bilmiyor.
* Ancak enflasyon aşağı getirmemek çok daha büyük acı getirir.
* Fed bilanço planlarında şu anda değişiklik yapmayı düşünmüyor.
* FOMC yılın kalanında 100 baz puan ile 125 baz puan faiz artışı konusunda ayrıştı. Şimdi agresif şekilde hareket etmek ve sonra enflasyon aşağı gelene kadar faizi sabit tutmak istiyoruz.
* Yüksek faiz oranları, yavaş büyüme ve gevşeyen iş gücü piyasası halk için acı verici, ancak fiyat istikrarını yeniden tesis edememek kadar acı verici değiller.
* Konut piyasasında normal fiyat büyümesine geri gelinmesini sağlayacak bir düzeltme olmalı.