Robert Rauschenberg, Jean Dubuffet, Arman, Robert Doisneau gibi dünyaca ünlü sanatçıların endüstri ve sanat kavramlarını bir araya getiren yapıtlarının yer aldığı serginin küratörlüğünü tarihçi ve sanat eleştirmeni Ann Hindry üstleniyor. Sergi, Tokyo, Mexico City, Sao Paolo, Moskova’dan sonra İstanbul’da 18 Nisan – 16 Haziran tarihleri arasında sanatseverlerle buluşuyor.
“Fantastik Makineler”, sanayileşmiş dünyanın 20. yüzyıldaki en önemli nesnesi otomobilin, büyük sanatçıların hayal gücünü nasıl tetiklediğini ve yeteneklerini nasıl beslediğini göstermeyi amaçlıyor. 18 Nisan-16 Haziran 2013 tarihleri arasında görülebilecek sergide, uluslararası 10 sanatçının Renault koleksiyonunda yer alan resim, heykel, enstalasyon ve fotoğraf gibi farklı disiplinlerden 53 yapıtı Ann Hindry küratörlüğünde izleyiciyle buluşacak. Fantastik Makineler sergisi bu vesilesiyle, bir genç Türk sanatçısına da Renault Sanat Koleksiyonu’na katılması için olanak sağlanacak. Sanata bakışı ve projesi Renault Sanat Koleksiyonu’na uygun olan Türk sanatçı, Renault tarafından desteklenerek eseri koleksiyonuna dahil edilecek.
Renault, sanat ve endüstri dünyasını bir araya getirmek amacıyla, 1967 yılında çağdaş sanatçılarla işbirlikleri yapmaya başladı. Sanatçılara endüstri ve inovasyon alanında araştırma olanağı, teknik ve teknolojik altyapı desteği ve üretim için mali destek sağladı. Bu tarihi ortaklıklar sayesinde Renault’nun sanat koleksiyonu da Renault markasıyla birlikte büyüdü. 1985 yılına kadar devam eden, ardından 2011 yılında yeniden canlanan bu ortaklık, daha önce uzak görülen “sanat” ve “endüstri” kavramlarını bir araya getiren 300’den fazla sanat yapıtını yarattı.
Arman, Robert Doisneau, Jean Dubuffet, Robert Frank, Frank Horvat, Jean-Luc Moulène, Robert Rauschenberg, Marc Riboud, Takis ve Jean Tinguely gibi sanatçıların yapıtlarının yer aldığı sergi, hem hayal dünyasında bir yolculuk hissi uyandırıyor hem de sanatın 20. yüzyılda nasıl hayatı kapsadığını alışagelmişin dışında bir yolla anlatıyor.
Kapsamlı bir değişimin sancılarını yaşayan bir ülkede bir sanayi devi konumunda olan Renault ile yenilikçi sanatçılar arasındaki işbirliği Arman ile başladı. Yapıtları günlük hayattaki nesnelere dayalı Arman, otomobil parçalarını birleştirerek sanatsal imgelere dönüştürdü. Jean Dubuffet, endüstriyel malzemeleri kullanarak endüstri dünyasındaki organizasyonun aksine, kaotik resimlerle bir fantezi dünyası yarattı. Takis, endüstriyel objelerle fiziksel dünyanın görünmez güçlerini araştırdı. Jean Tinguely, çılgın ve kullanışsız nitelikleri, mükemmel otomobilin antitezi olan şiirsel makineler oluşturdu. Robert Rauschenberg tuval üzerinde düzenlediği, yaşamdan heterojen imgelere, fabrikayı da dahil etti, Frank Horvat bir otomobil modeli için yapılan fotoğraf çekimlerini tarihi bir döneme dair benzersiz görsellere dönüştürürken, Robert Frank bu fotoğrafları 1950’lerin Amerikan taşrasının bilinmeyen yönlerini gözler önüne sermek, Marc Riboud ise insanlara mizahi ve şefkatli bir dille yaklaşarak aynı dönemde Britanya’nın kent yaşamının özünü ortaya koymak için kullandı. Jean-Luc Moulène, en son iki anıtsal heykelini 2011 yılında Renault’nun önde gelen mühendisleri ile birlikte üretti. Robert Doisneau ise fabrikanın, insanların ve makinelerin resimlerini çekti, reklam fotoğraflarıyla Renault’nun imajına katkıda bulundu.
Daha önce, Sompo Museum of Art (Tokyo), Museo Tamayo (Mexico City) Museu Oscar Niemeyer (Curitiba), Museu de Arte Contemporanea (Sao Paulo), Art Pur Foundation (Riyad), New Manege Gallery (Moskova) ve Ramat Gam Museum (Tel Aviv) gibi önemli müzelerde sergilenen Renault Sanat Koleksiyonu, bugüne kadar yüz binlerce sanatsever tarafından ziyaret edildi.
“Fantastik Makineler” sergisinin basın toplantısına Renault Genel Müdürü İbrahim Aybar ve küratör Ann Hindry de katıldı.
“Renault sanatı kurumsal olarak sahiplendi”
Endüstrinin henüz günümüzdeki anlayışın çok gerisinde olduğu 1960’lı yıllarda Renault’nun dönemini aşan bir üretim tarzını benimsediğini söyleyen Renault MAİS Genel Müdürü İbrahim Aybar, “Renault bir endüstri kuruluşu olarak alanını üretimle sınırlı tutmadı, sanata ve sanatçıya özel bir destek sundu” dedi. Renault’nun bu desteği alışılmadık bir yaklaşım üzerine kurduğunu vurgulayan Aybar, “Renault geleneksel bir kurumsal sponsorluktan farklı bir yol seçti. Tamamlanmış sanat eserlerini satın alma arayışında olmak yerine, sanat ve öncü imalat arasında özgün bir ortaklık kurma yoluna gitti ve bunu kısa sürede başardı. Kısacası sanatı kurumsal olarak sahiplendi” diye konuşan Aybar, “Renault Modern Sanat Koleksiyonu, markanın tarihine katkıda bulunuyor ve bu bağlamda örnek ve birleştirici bir rol oynuyor. Şirketin hem Fransa’da hem de tüm dünyadaki imajına ve ününe katkıda bulunmaya devam ediyor” dedi.
Renault ve Sanatçı İşbirliği…
Renault Sanat Koleksiyonu Baş Küratörü Ann Hindry ise Renault Sanat Koleksiyonu’nun birkaç yıl içinde hızlı bir gelişim gösterdiğini belirterek, “Zamanının anlayışına göre diğerlerinden çok farklı yapıtlar bulunduran koleksiyon, bugün de eşsiz olma özelliğini sürdürüyor” dedi. Hindry, “Renault otomotiv sektöründe birçok ilke imza atmış inovatif bir marka olarak, sanat alanında da bu cesur yaklaşımını kanıtlıyor. Renault’nun istikameti daima ileriye doğrudur ve yeni alanlara girmeye de daima cesareti vardır. Bunu da kapılarını çağdaş sanata Fransa’da daha önce görülmemiş bir ölçüde açarak kanıtlamıştır. Bugün de yine aynı yaklaşımın bir parçası olarak kapılarını dünyaya açıyor. Fantastik Makineler sergisi, markanın zengin mirasının sadece bir kısmıdır.” diyerek sözlerini tamamladı.
Koleksiyona bir Türk sanatçı da dahil edilecek
Ann Hindry, dünyaca ünlü uluslararası sanatçıların yer aldığı, “Renault Sanat Koleksiyonu”na bir Türk sanatçının da katılacağını açıkladı. Hindry, “Renault’nun İstanbul Modern’de düzenlenen Fantastik Makineler sergisi, genç bir Türk sanatçıya da fırsat verecek. Sanatçıdan, dünya endüstrisi ve Renault koleksiyonu çerçevesinde bir eser projesi istenecek. Üzerinde hemfikir olunması durumunda, eserin üretim sürecine destek vermek adına sanatçıya sponsor olacağız. Proje tamamlandığında, Türk sanatçının eseri Renault Sanat Koleksiyonu’na katılacak” dedi.