Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın yıllardır süren mücadelesi 2022 yılının son günlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıkladığı müjde ile sona ermişti. Mart ayı başında yasalaşan EYT düzenlemesi sonrası yaklaşık 1.5 milyon vatandaş emeklilik için başvurusunu yaptı.
EYT düzenlemesi sonrası emeklilikte bir reform daha yapılıyor. Milyonlarca küçük esnafın emekliliği için gerekli olan prim gün sayısı hakkında flaş değişiklik yapılıyor. Prim gün sayısı SSK'lı çalışanlarla eşitleniyor, böylece en az 5 yıl daha erken emekli olunabilecek.
Prim gün sayısı eşitlenmesi nasıl oluyor? Prim reformu nedir gibi soruların yanıtları açıklandı.
Sabah gazetesi prim eşitleme ile ilgili reformun detaylarını madde madde açıkladı. İşte milyonlarca esnafın yararlanacağı prim reformunda merak edilen sorular ve yanıtları:
EYT emeklisine resmen para yağacak. EYT'lilere dört ödeme birden yapılacak: Çift maaş, banka promosyonu ödemesi ve bayram ikramiyesi. Peki EYT'liler maaşlarını ne zaman alacak?Ekonomi
1-Bağ-Kur ile SGK arasında ne fark var?
2008'de gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla işçi ve memurların emekliliği için gerekli ödeme gün sayısı 7 bin 200 (20 yıl) olarak belirlendi. Ancak Bağ-Kur'lular için bu süre 9 bin gün (25 yıl) olarak tespit edildi. Bu nedenle Bağ-Kur'lular daha uzun süre prim ödemek ve daha geç emekli olmak zorunda kalıyor.
SSK'da 7200 prim günüyle kadınlar 58, erkekler 60 yaşını doldurduğunda emekli olurken, Bağ-Kur da ise kadınlar 58, erkekler 60 yaş ve 9 bin prim günü koşullarını birlikte sağlamaları durumunda emekli olabiliyor.
Normal koşullarda SGK'lılar için emeklilik tarihi hesaplanırken ilk işe giriş, sigorta tescil tarihi esas alınırken, Bağ-Kur da ise fiilen prim ödenen güne göre emekli olunuyor.
2-Bugün itibariyle Bağ-Kur'dan SSK'ya geçildiğinde emekli aylığı artar mı?
Emeklilik için 25 yıl, 9 bin gün şartını yerine getirmesine 3.5 yıl kalan Bağ-Kur'lu kalan 3.5 yılı (1261 günü) prim ödemelerini SSK'lı olarak tamamlarsa emeklilik statüsünü SGK'ya çevirmiş olur.
Böylece daha az prim ödeme ve daha yüksek emekli aylığı alma avantajı elde edilir. 2000 yılı öncesi Bağ-Kur'luların SSK'ya geçmesi durumunda emekli aylığı yüzde 15-20 civarında artıyor.
3-SSK ile Bağ-Kur'da kısmi emeklilik koşulları aynı mı?
SGK'da 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlarda 3600 günle emeklilik hakkı varken, Bağ-Kur'da en az 5400 gün prim ödemesi halinde emeklilik hakkı bulunuyor.
4-Prim eşitlemesi bütün Bağ-Kur'luları mı kapsayacak?
Çalışma Bakanı Vedat Bilgin'in ifadelerine göre küçük esnafı daha az primle emekli edecek bir model üzerinde çalışılıyor.
Reform paketiyle esnafın, emeklilik için gerekli prim gün sayısının SGK'lılarla eşitlenmesi öngörülüyor.
Bu sayede Bağ-Kur'lular 9 bin prim günü yerine 7 bin 200 günde emekli olabilecek. Yapılacak düzenlemeyle iki sigorta kolu arasındaki bin 1800 günlük süre farkı kaldırılarak emeklilik için gerekli prim süresi eşitlenmiş olacak.
5-Emeklilik şartları ve hak kazanma koşulları standart hale mi gelecek?
Evet. Yapılacak düzenlemeyle hem farklı mesleklerde çalışanlar arasında bir eşitleme sağlanmış olacak hem de SSK, Bağ-Kur arasındaki prim gün farkı son bulacak. Prim eşitleme işlemleri giriş tarihine göre değişecek.