Katolik dünyasının ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus’un Türkiye’ye yaptığı ziyaret dış basında geniş yankı buldu.
Vatikan’ın tek komşusu olan İtalya’nın yüksek tirajlı gazetelerinden İtalya'nın Corriere della Sera gazetesi, “Papa’nın Türkiye ziyaretiyle tercihi İslam ile diyalog açılımı” başlığıyla duyurduğu haberinde, ruhani liderin dinlerarası diyalog ve kültürlerarası diyalogla köktenciliğe ve terörizme karşı çıkmaya ihtiyaç duyulduğu şeklindeki değerlendirmesine yer verdi. Haberde, Papa’nın "mültecilere kucak açan Türkiye’ye uluslararası toplumun yardım etmesinin ahlaki sorumluluk olduğu" şeklindeki sözleri aktarıldı.
Vatikan’a yakınlığıyla bilinen "Avvenire" gazetesi, “Din özgürlüğü” manşetini atarak, Papa’nın bu konuya dikkat çektiğini ve herkesin din özgürlüğü güvencesi olması gerektiğini yazdı. Gazetede, Papa'nın tanrı adına şiddetin kınanması gerektiğini ve IŞİD ile mücadelenin sadece silahla olmayacağını ifade ettiği aktarıldı. Haberde, Papa’nın köktenciliği karşı beraber hareket etme çağrısı yaptığı belirtildi.
Vatikan gazetesi olan “L’Osservatore Romano”, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetiyle bu ülkeye giden Papa Franciscus’un Anıtkabir özel defterini imzalarken yazdığı, "Türkiye’nin konumu sebebiyle halklar ve kıtalar arasında doğal bir köprü olduğu" ifadesini haberinde kullandı. Gazete, Türkiye’nin mültecilerle cömertçe ilgilenmesinin önemine dikkati çekti.
La Repubblica, Papa’nın Türkiye seyahatine ilişkin haberi “İslam teröristlerle mücadele etsin” başlığıyla verdi. Haberde, Papa’nın Suriye ve Irak’ta Yezidilerin zulüm altında olduğu ve uluslararası toplumun bununla ilgilenmesi gerektiği şeklindeki açıklamasına yer verildi. La Repubblica haberinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da Batı'nın çifte standart yaparak, sadece IŞİD’den konuştuğu ancak PKK ve Suriye’deki Esed rejiminin de şiddet uyguladığı ancak bunların konuşulmadığına dikkati çektiği belirtildi. Gazete, Erdoğan’ın Papa’yı "muhteşem Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda ağırladığı, bin odası olduğu belirtilen sarayda yapılan basın toplantısında iki liderlerin tarzlarında farklılık görüldüğü" yorumunu yaptı.
İtalyan La Stampa, Papa’nın "Türkiye’nin doğu ile batı arasında köprü olduğu" şeklindeki sözleri ile “Terörizme karşı dinleri birleştirelim” çağrısını haberinde kullandı.
Rainews24 haber kanalı da Papa’nın Türkiye seyahatinin ilk gününe ilişkin haberinde, "Ankara’ya İslam’ın terörizmle savaşması gerektiği" mesajını verdiğini belirtti.
Alman basını
Alman Bild gazetesi Papa'nın Ankara ziyaretine ilişkin haberinde, Papa Franciscus’un uluslararası topluma IŞİD ile mücadelede daha güçlü işbirliği çağrısı yaptığını yazdı. Papa Franciscus’un Suriye’deki krizde insan haklarının temel ilkelerinin çiğnendiğini söylediğini aktaran Bild, Papa’nın özellikle Suriye’deki azınlıkların, Hristiyan ve Yezidilerin karşı karşıya kaldıkları saldırılara dikkat çektiğini bildirdi. Gazete, Papa’nın açıklamalarında, Suriye’deki ihtilafa ve IŞİD tehdidine yalnızca askeri yollardan çözüm bulunamayacağı, uluslararası hukuk çerçevesinde adımlar atılması gerektiğini söylediğini, uluslararası toplum üyeleri arasında karşılıklı güvenin ve işbirliğinin önemini vurguladığını yazdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaret öncesinde Batı’nın bölge politikalarına ilişkin sert eleştirilerde bulunduğunu yazan Bild, Erdoğan’ın ziyaret sırasında da Batı’da İslamofobi, Müslümanları hedef alan ayrımcılık ve saldırılar konusunda uyarılarda bulunduğuna dikkat çekti.
Spiegel dergisinin internet sitesinde yer alan haberde, Papa Franciscus’un Türkiye’deki temasları sırasında din ve ifade özgürlüğünün öneminin vurgulandığını ifade etti. Dergi, Papa’nın Müslüman, Yahudi ve Hristiyan vatandaşların yasalara uygun olarak ve bu yasaların uygulandığı ölçülerde aynı haklara sahip olmaları gerektiğini vurguladığını kaydetti. Haberde, Papa’nın ziyaretine Türkiye tarafından büyük önem verildiği ifade edilirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Bu ziyaret İslam dünyası üzerinde son derece olumlu bir iz bırakacaktır. Bu ziyaret aynı zamanda Hristiyan dünyası üzerinde de nice önyargıyı kıracaktır” sözlerine yer verildi.
Süddeutsche Zeitung gazetesi, “Ankara’da köprüler inşa etmek” başlığıyla verdiği haberde, PapaFranciscus’un ziyaretinde dinlerarası diyaloğun geliştirilmesine dönük mesajlar verdiğini, Türkiye’nin bu konuda oynayabileceği role dikkat çektiğini yazdı. 8 yıl aradan sonra ilk kez bir Papa’nın Türkiye’yi ziyaret ettiğine işaret eden gazete, Papa Franciscus’un temaslarında Türkiye’nin Suriyeli mültecilere kapılarını açmasını övdüğünü vurguladı. Mütevazı kişiliğiyle bilinen Papa Franciscus’un 5 yıldızlı bir otelde kalmak istemediğini, ziyaretinde Suriye sınır bölgesine giderek Suriyeli mültecileri görmek istediğini yazan gazete, bunun güvenlik endişeleri nedeniyle gerçekleşmediğini bildirdi.
Tagesspiegel gazetesi, Papa Franciscus ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndaki karşılama töreni sırasındaki fotoğraflarını “İki ayrı dünya” başlığıyla manşetten yayımladı. PapaFranciscus’un Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nı ziyaret eden ilk yabancı resmi konuk olduğuna işaret edilen haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaret öncesinde Batılı ülkelere yönelik çok sert eleştirilerde bulunduğu vurgulanırken,Papa ile Erdoğan’ın görüşmelerinin ise büyük ölçüde uyumlu geçtiği kaydedildi.
İngiliz basını
Papa Franciscus'un Türkiye ziyareti İngiliz basınında da geniş yer buldu. Papa'nın ziyaret öncesi dinlerarası diyalog ve aşırıcılığa karşı mücadeleye dikkat çektiğini aktaran İngiliz yayın kurumu BBC, Ankara'da yaptığı konuşmada da Papa'nın Ortaodoğu barış sürecinin devam etmesi gerektiğini vurguladığını belirtti.
BBC haberinde, Papa Franciscus’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştüğünü ve konuşmasında, "Türkiye cömert bir şekilde Suriye’den gelen çok sayıda mülteciyi karşıladı" ifadesini kullandığını vurguladı. BBC, ayrıca Papa'nın Sultanahmet Camisi ile Ayasofya'yı ziyaretine de yer verdi. Papa Franciscus’un Ortadoğu’da yeniden barış çağrısı yaptığına değinen BBC, dini liderin “Ortadoğu çok uzun zamandır kardeşlerin katledildiği bir tiyatro sahnesi halinde” ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Papa'nın ziyaretini "bölgesel barış için önemli bir adım" olarak tanımladığını kaydeden BBC, şu yoruma yer verdi:
"Papa Franciscus top atışlarıyla ve resmi törenle karşılandı ama sokaklarda Papa'yı görmek isteyen binlerce kişi sıralanmadı. Yüzde 99'u Müslüman olan Türkiye'de Papa, başka bir dinin lideri olarak karşılandı. Türkiye, tarihi pozisyonu nedeniyle Papa'nın dinler arası diyalog mesajı verebileceği en iyi yer. Türkiye, Hristiyan Avrupa ile çoğunluğu Müslüman olan Ortadoğu arasında köprü görevi görüyor."
BBC, Papa'nın ziyaretinin Türk basınında nasıl yer aldığına dair haberlere de yer verdi. İngiliz yayın kurumu, Türk basınının Papa'nın ziyareti dolayısıyla alınan güvenlik önlemlerine daha çok odaklandığını, bazı gazetelerin ise Papa'nın yeni Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda ağırlanan ilk ziyaretçi olduğunu aktardığını bildirdi.
Sky haber kanalı ise Papa Franciscus’un Türkiye’yi ziyareti ile ilgili haberinde, "Müslüman ağırlıklı nüfusu olan Türkiye’ye giden Franciscus, Ortadoğu’daki Hristiyanlar için birliktelik vurgusu yapacak” ifadesini kullandı. Sky televizyonu, ayrıca Papa’nın IŞİD terör örgütünün “Allah’ın adını kullanarak Irak ve Suriye’de yaptığı vahşeti kınamasının beklendiği" bildirdi.
İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden Financial Times da Papa Franciscus’un Anıtkabir ziyaretinde çekilen fotoğrafları okuyucularıyla paylaştı.
Fransız basını
Fransız Le Monde gazetesi, Papa’nın Türkiye’yi ziyaretini “Papa Türkiye’de bütün inananları köktencilikle mücadeleye çağırdı” başlığıyla verdiği haberle duyurdu. Haberde, Papa’nın inananları insan hayatına saygı, dini özgürlükler temelinde fanatizm, köktencilik ve ayrımcılığa neden olan korkulara karşı gelme çağrısı yaptığı ifade edildi.
Le Figaro gazetesi, konuya ilişkin haberinde, “Papa Ankara’da fanatizme karşı uyardı” başlığını kullandı. Haberde ilk defa bir Papa’nın terörizm ve fanatizm ile mücadele için Hristiyanlar ve Müslümanlar arasında kutsal bir ittifak çağrısı yaptığı değerlendirmesi yer aldı.
Liberation gazetesi, Papa’nın ziyaretini “Papa Türkiye’ye dinlerarası diyaloğun savunucusu olarak gitti” başlığı ile verdi. Haberde, Papa’nın yüzde 98’i Müslüman bir ülkede bütün inananları köktencilikle mücadelede dayanışmaya çağırdığı belirtildi.
Avusturya basını
Papa’nın Türkiye ziyareti, Avusturya medyasında da geniş yankı buldu. Devlet televizyonu ORF, “ Papaifade özgürlüğü konusunda uyardı” başlıklı haberinde Papa Franciscus’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ile yaptığı görüşmelerde dini özgürlüklerin önemine vurgu yaptığını, terör örgütü IŞİD’e karşı tüm müminlerin dayanışmasının gerekli olduğunu ve yüz binlerce mülteciyi ağırlayan Türkiye’ye teşekkür ettiğini vurguladı. ORF'nin haberinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Batı’da İslam’ın terörizmle eşdeğer tutulmasını eleştirdiği de aktarıldı.
Kurier gazetesi, “ Papa Erdoğan tarafından kabul edildi” başlıklı haberinde, Erdoğan vePapaFranciscus'un aşırılık ve şiddeti eleştirmenin Hristiyan ve Müslümanların ortak görevi olduğunu vurguladıkları yazıldı. Erdoğan’ın Batı’daki İslamafobi’yi eleştirdiği belirtilen haberde, Papa Franciscus’un din ve ifade özgürlüğünü gündeme getirdiği kaydedildi. Papa Franciscus’un yaklaşık 1,6 milyon Suriyeli mülteciye yardım eden Türkiye’nin çabalarına övgüler dizdiğini aktaran gazete, Papa'nın dünyaya mültecilere yardım çağrısı yaptığını yazdı.
Die Presse gazetesi ise “ Papa Türkiye’de” başlığını kullandı ve ziyaretin Hristiyan ve İslam dünyası arasındaki işbirliği umudunu artırdığını belirtti. Haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Batı’daki İslamofobi eleştirilerine yer verildi. Die Presse, Erdoğan’ın diyalog çağrılarına katılanPapa Franciscus’un 1,6 milyon Suriyeli mülteciyi ağırlayan Türkiye’yi övdüğünü belirtti, Papa'nın “Dünyanın Türkiye’ye yardım etme konusunda ahlaki bir yükümlülüğü vardır” ifadesine yer verdi.
Bulgaristan basını
Bulgaristan Ulusal Radyosu, Papa Franciscus’un Türkiye ziyaretini aktarırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından dinler arasındaki diyaloğun önemine yapılan vurguyu ve dünyanın Türkiye’ye sığınmacı akını konusunda yardım etmesi gerektiği konularını öne çıkardı. Haberde Erdoğan’ın IŞİD, El Kaide ve Boko Haram gibi terör örgütlerinin siyasi başarısızlıklarından dolayı insanlara baskı uyguladıklarına ilişkin ifadelerine yer verildi.
Bulgaristan Ulusal Televizyonu (BNT), "tarihi" şeklinde nitelediği Papa Franciscus’un Türkiye ziyaretindeki amacın aşırıcı hareketleri kınamak kadar, Suriyeli sığınmacıların trajedisine dikkati çekmek olduğunu ifade etti. Ziyaretten dinler arasındaki diyaloğun teşvik edilmesi beklendiğini belirten televizyon, Türkiye’nin coğrafi konumunun böyle bir mesaj için uygun olduğunu kaydetti.
BNT, Vatikan Radyosu’nda çalışan Bulgar gazeteci Dimitar Gançev’in yorumuna dayalı haberinde, “Papa’nın görkemli karşılama ve onu izleyen görüşmelerinden ziyade, ziyaretin tarihi önemi çok farklıdır. Amacı, yaklaşık bin yıl önce Katolik ile Ortodoks dünyası arasında yaşanan bölünme bunalımının ardından taraflar arasında diyaloğu güçlendirmek olacaktır” yorumunu yaptı.
Standart gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşen Papa’nın tüm inananların eşit haklara sahip olmaları gerektiği vurgusunu öne çıkardı. Dnevnik gazetesi de ziyaretle Türkiye’deki dinler arasındaki diyalogda ivme beklendiğini yazdı. Presa gazetesi de “Türkiye ve Papa Franciscus aynı düşünüyor” başlıklı haberinde, bu görüş birliğinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından dile getirildiğini belirtti.
Danimarka basını
Danimarka'nın abonelik sistemiyle çalışan ve kilise ile kilise cemaatinin en önemli sesi durumundaki Kristeligt Dagblad gazetesi, Türkiye'yi 2006'dan sonra ilk kez bir papanın ziyaret ettiğine değindi. "Papa Franciscus, İslam dünyasıyla köprüler kurmak ve bölgedeki Hristiyanlara destek olmak için Türkiye'yi ziyaret ediyor" diyen gazete, Türkiye'de Hristiyan ve Müslüman olmayan azınlıkların sosyal ve kurumsal olarak hala ayrımcılıklarla karşılaştıklarını öne sürdü.
Papa’nın, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a dinler ve kültürler arasındaki diyaloğun geliştirilmesi yoluyla radikal eğilimleri engelleme çabalarına katılım çağrısında bulunduğunu belirten Kristeligt Dagblad, Papa Franciscus’un Ankara'da Ortadoğu'daki derin kargaşa ve radikalleşmeye dikkati çektiğini yazdı. Gazete, Papa'nın Türkiye'nin barış ile karşılıklı anlayışın geliştirilmesinde yardımcı olma konusunda büyük bir sorumluluk üstlenmesi gerektiğini söylediğini aktardı.
Uluslararası kamuoyunun Türkiye'ye mülteciler konusunda yardımcı olması, Müslüman, Hristiyan ve Yahudilerin diyalog içinde köktenciliğe karşı durması gerektiği gibi mesajlar veren Papa Franciscus’un, Anıtkabir'i ziyaret ederek mozoleye çelenk bıraktığını da aktaran gazete, Papa 16. Benediktus’un 2006’da Türkiye’ye yaptığı ziyaretin aynı yıl yaptığı Regensburg konuşmasında İslam’a yönelik sözlerinden ötürü farklı bir havada geçtiğini hatırlattı. Gazete, Papa Franciscus’un bu gezisinin ise bir öncekipapaziyaretiyle kıyaslandığında daha sakin bir havada geçtiği değerlendirilmesini yaptı. (AA)