Dünya Bankası'nın yayımladığı hızlı hasar değerlendirme raporuna göre, 6 Şubat’ta meydana gelen iki büyük deprem 34,2 milyar dolarlık fiziksel hasara yol açtı.
Bu, Türkiye’nin 2021 yılı gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 4'üne karşılık geliyor.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Banka ayrıca iyileştirme ve yeniden inşa maaliyetlerinin çok daha fazla olacağını, potansiyel olarak bu rakamın iki katına ulaşacağını, ekonomideki aksamalarla ilişkili GSYH kayıplarının depremlerin maliyetini daha da arttıracağını öngörüyor.
YENİDEN İNŞA PLANINI DESTEKLEMEK İÇİN HAZIRLANDI
Rapor, Dünya Bankası ve ortaklarının Türkiye’de gerçekleştirecekleri ilk müdahalelere rehberlik ve hükümetin iyileştirme ve yeniden inşa planlamasını desteklemek için hazırlandı.
Raporda devam eden artçı şokların zaman içinde bu hasar tahminini daha da yukarı çıkarabileceği belirtiliyor.
Banka, deprem bölgesinin Türkiye’de “yoksulluk oranının en yüksek olduğu illerden bazılarını içerdiğini ve Türkiye’deki toplam Suriyeli mülteci nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan 1,7 milyondan fazla Suriyeli mülteciye” ev sahipliği yaptığının altını çiziyor.
Türkiye’deki doğrudan fiziksel hasarlar üzerinde odaklanan Küresel Hızlı Afet Sonrası Hasar Tahmini (GRADE) Raporunda, 1,25 milyon insanın, yaşadığı binaların orta-ağır derecede hasar görmesi veya tamamen çökmesi nedeniyle geçici olarak evsiz hale geldiği tahmin ediliyor.
HASARIN BÜYÜK BÖLÜMÜ 5 İLDE
Raporda ayrıca tahmin edilen hasarın yüzde 81’inin yaklaşık 6,45 milyon kişinin yaşadığı Hatay, Kahramanmaraş, Gaziantep, Malatya ve Adıyaman illerinde meydana geldiği vurgulanıyor.
Dünya Bankası’na göre konut binalarında meydana gelen doğrudan hasarlar toplam hasarın yüzde 53’ünü (18 milyar dolar) oluşturuyor.
Toplam hasarın yüzde 28'i (9,7 milyar dolar) sağlık tesisleri, okullar, kamu binaları ve özel sektör binaları gibi konut dışı binalarda.
Hasarın yüzde 19'unun (6,4 milyar dolar) ise yol, elektrik ve su gibi altyapı tesislerinde meydana geldiği tahmin ediliyor.
Rapordaki hasar tahminleri iyileştirme ve yeniden inşa maliyetlerini içermiyor.
DAHA GENİŞ ÇAPLI KAYIPLAR OLABİLİR
Banka bu çalışmaların daha geniş çaplı ekonomik etkileri ve kayıpları olabileceğinin altını çiziyor.
Dünya Bankası 9 Şubat tarihinde yardım ve iyileştirme çabalarına yardımcı olmak için 1,78 milyar dolarlık bir başlangıç yardım paketi açıklamıştı.
Söz konusu paket, Türkiye'deki mevcut iki proje kapsamındaki Şarta Bağlı Acil Durum Müdahale Bileşenleri (CERC) yoluyla acil olarak sağlanan 780 milyon dolarlık bir yardımdan ve bu afetten etkilenen insanları desteklemeye yönelik hazırlanacak 1 milyar dolarlık yeni bir acil durum iyileştirme projesinden oluşuyor.