Yakın zamanda Journal of Neuroscience'da yayımlanan araştırmada, sadece bir gece uykusuz kalmanın beyin yapısında önemli değişiklikler meydana getirerek beynin bir ya da iki yıl sonraki hali gibi görünmesine yol açabileceği öne sürüldü.
Aralarında Almanya'daki Forschungszentrum Jülich'ten isimlerin de yer aldığı bilim insanları, uyku koşulları farklı 5 veri kümesinden 134 sağlıklı gönüllünün MR verilerini değerlendirdi. 19 ila 39 yaşlarında olan gönüllerin 42'si kadın, 92'siyse erkekti.
Bu koşullar arasında 24 saatlik, uzun süreli uyanıklık olan tam uyku yoksunluğu; bir gecede yatakta üç saat kalınan kısmi yoksunluk; 5 gece boyunca her gece yatakta 5'er saat kalınan kronik yoksunluk ve her gece yatakta 8 saat uyuyan bir kontrol grubu yer aldı.
Her gruptaki katılımcı en az bir gece yatakta 8 saat geçirdi ve bu "referans alınan uyku" olarak kullanıldı.
Bütün katılımcının beynini her gece değerlendiren bilim insanları, 3 binden fazla kişiden alınan verilerle eğitilmiş bir makine öğrenimi algoritması kullanarak katılımcıların görünürdeki beyin yaşlarını belirledi. Araştırmacılar, tam uyku yoksunluğu çekenlerin beyin yaşı 1-2 yıl artsa da bu değişikliklerin de telafi uykusuyla tersine çevrilebildiğini gözlemledi.
BEYİN YAŞLANMAYA ODAKLANIYOR
Bilim insanları şöyle yazdı:
İlginç bir şekilde, bir gecelik telafi uykusundan sonra beyin yaşı referanstakinden farklı değildi.
Kısmi ve kronik uyku yoksunluğu olanlarla ilgili yaş tahminlerinde önemli farklılıklar görülmedi. Bilim insanları çalışmada, "Üç bağımsız veri kümesinde, tam uyku yoksunluğundan sonra beyin yaşının tutarlı bir şekilde arttığını tespit ettik. Bu da uyku değişkenlerindeki farklılıklarla ilişkiliydi" diye yazdı.
Bulgular, akut seviyede tam uyku kaybının gençlerde beyin morfolojisini "yaşlanma benzeri bir yönde" değiştirdiğini gösteriyor.
Sonuçlar uykusuz geçen tam bir gecenin kişiyi nasıl etkileyebileceğine ışık tutarken, araştırma kronik uyku kaybının uzun vadeli etkileri hakkında doğrudan bilgi vermiyor.
LiveScience'ın haberine göre bilim insanları, vardiyalı çalışanlar gibi kronik uyku yoksunluğu yaşayan kişilerin beyin aktivitesindeki değişiklikleri değerlendirmek adına daha fazla araştırma yapılması çağrısında bulunuyor.