Bir milyarı aşkın Facebook kullanıcısı, her gün sayfalarında takip ettikleri sayısız paylaşımı en kısa yoldan onaylamak veya hakkındaki görüşünü belirtmek için ‘beğen’ butonuna tıklıyor. Ancak son derece basit olan bu işlem, hiç de göründüğü kadar masum değil.
ABD merkezli kar amacı gütmeyen Ulusal Bilimler Akademisi’nin Facebook hakkında yaptığı en son araştırma, dünyanın en büyük sosyal medya ağı hakkında yeni endişeler doğurdu. ABD’deki 58 bin Facebook kullanıcısı ile yapılan araştırmada, kullanıcıların demografik prfilleri çıkarıldı ve psikometri testleri yapıldı.
Kullanıcıların, Facebook sayfalarında ‘beğendikleri’ paylaşımlar analiz edildiğinde, demografik ve psikometrik verileriyle şaşırtıcı derecede uyuşan bir tablo elde edildi. Kullanıcılar Facebook profillerinindeki güvenlik seviyesini maksimum seçmiş olsa da, beğendikleri paylaşımlar cinsiyetlerini, IQ seviyelerini, kullandıkları ilaçları, karakterler ve politik görüşleri hakkında çok doğru bilgiler ortaya koydu.
Los Angeles Times’ın haberine göre, araştırmayı yürüten ekip, Facebook’taki beğenilere dayanarak kullanıcı profili çıkaran bir algoritma geliştirdi. Araştırmacılar, bu tür bil algoritme bilgisine sahip herkesin Facebook kullanıcıları hakkında paylaşılmayan her türlü bilgiyi elde edebileceklerini not düştü.
Araştırmacılar, eşcinsellik veya aynı cinsiyet arasında yapılan evlilikle ilgili olan sayfalar hakkındaki ‘beğen’ tıklamalarından, erkek kullanıcıların eşcinsel olup olmadığını yüzde 88 oranında doğru tespit etti. Araştırmada, ‘Glee’ adlı müzikal televizyon dizisini izleyen erkeklerin eşcinsel olma oranının daha yüksel olduğu anlaşıldı.
Araştırmada, kullanıcıların Hıristiyan veya Müslüman olup olmadığı da yüzde 82 oranında doğru belirlendi. Yüksek IQ’ya sahip olan kullanıcıların ‘The Colbert Report’ adlı televizyon dizisini ve ‘The Godfather’ ve ‘To Kill a Mockingbird’ gibi filmleri beğendiği anlaşıldı.
AYNI VERİ TÜM BİLGİLERİ ORTAYA ÇIKARIYOR
Kullanıcıların politik görüşleri, seçim dönemlerinde yapılan anketlerden, ilişki durumlarından, Facebook arkadaşlarından ve karakter özelliklerinden tespit edildi.
Analistler, araştırmada ilginç olan hususun, ‘aynı verilerin kullanılmasıyla kişi hakkında çeşitli bigilerin elde edilmesi’ olarak belirtti. Kısaca, bir başkasının hakkınızda bilemeyeceğinizi düşündüğünü özelliklerinizi Facebook’tan rahatlıkla elde edebilir.
İngiltere’nin Cambridge Üniversitesi’nde araştırmacı olan David Sitwell, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Beğenileriniz hakkınızda sandığınızdan çok daha fazlasını anlatıyor olabilir... Ancak bizler bu beğenilerle yıllar sonra yüz yüze gelebileceğimizin farkında değiliz” dedi. Facebook, Ulusal Bilimler Akademis’nin açıklaması hakkında açıklama yapmadı.
Almanya, Ağustos 2011'de IP adresleriyle alınan kayıtlatı ifşa ettiği gerekçesiyle beğen butonunu yasaklamıştı. Ntvmsnbc