Kişilerin banka nezdinde tutulan varlığını temsil eden mevduat hesapları, belirli şartların oluşması hâlinde zaman aşımına uğrar. Zaman aşımı, bankada bulunan birikiminiz ya da tasarrufunuz üzerinde tasarruf hakkınızı tamamen kaybetmenize neden olur.
Zaman aşımı, sadece mevduat sahibini ilgilendirmez; mirasçılar da zaman aşımına uğramış bir mevduatı kullanamaz. Mevduat zaman aşımı, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nun 62'inci maddesinde düzenlenir.
Bu maddeye göre bankalarda yer alan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar, müşterinin en son talebi, işlemi ya da yazılı talimatı tarihinden itibaren 10 yıl boyunca işlem görmezse zaman aşımına uğrar.
Bankacılık Kanunu'nun ilgili maddesi, bir mevduat hesabının on yıl boyunca herhangi bir hareket görmemesi hâlinde zaman aşımına uğrayacağını hükme bağlar.
Bankalar hatırlatma yapmakla hükümlü
Dİğer taraftan bankalar, mevduat zaman aşımına uğramadan önce hatırlatma yapmakla yükümlüdür. Mevduat ve Katılım Fonunun Kabulüne, Çekilmesine ve Zaman Aşımına Uğrayan Mevduat, Katılım Fonu, Emanet ve Alacaklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'e göre bankalar, bir takvim yılı içerisinde zaman aşımına uğrayan ve belli bir tutarın üzerinde olan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklarının sahiplerine başvuruda bulunmadıkları takdirde hesaplarının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredileceği uyarısını yapmak zorundadır.
Bu uyarı ya da bilgilendirme, izleyen takvim yılının ocak ayı sonuna kadar iadeli taahhütlü mektupla yapılır. Diğer taraftan, belirlenen tutarın üzerindeki hesaplar dâhil zaman aşımına uğrayacak tüm mevduat hesapları, her yılın şubat ayından itibaren belirli bir süreyle bankaların ve Türkiye Bankalar Birliğinin internet sitelerinde listelenir. Bu listeler, sahibi tarafından talep edilmezse yıl içerisinde zaman aşımına uğrayacak hesapları gösterir.
Zaman aşımına uğrayan mevduat geri alınabilir mi?
Zaman aşımına uğrayan tutarlar 5411 sayılı Bankacılık Kanun'un 62'nci Maddesi'nde da belirtildiği gibi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na aktarılır. Haziran ayının 15. gününe kadar hesabın olduğu banka, Türkiye Bankalar Birliği gibi mevzuatta belirlenen kanallar aracılığı ile ilan edilen zaman aşımına uğrayan hesaplar listesindeki varlığınız için bankaya başvuruda bulunmanız gerekir.
Listede yer alan mevduat hesabınız için herhangi bir başvuruda bulunmazsanız hesabınızdaki tutar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nda bulunan hesaplarına devredilir. Başvuru, hak sahibi ya da mirasçılar tarafından yapılabilir. Merkez Bankası'ndaki hesaplara devredilen tutar ise Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından gelir olarak kaydedilir ve bundan sonra başvursanız da hiçbir şekilde geri alınamaz.
Zaman aşımı sorgulaması nasıl yapılır?
10 yıl süresince talep edilmeyen ya da işlem görmeyen mevduat hesaplarının zaman aşımına uğraması, bu varlıklar üzerinde herhangi bir hak iddia etme şansınızı ortadan kaldırır. Bu nedenle bankalar nezdindeki varlıklarınızın zaman aşımına uğramamasına dikkat etmeniz gerekir. Bankaların ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun uyarılarını ve bilgilendirmelerini dikkate alarak bankanızdan hesaplarınızı sorgulamanız, paranız üzerindeki tasarruf hakkınızı kaybetmemeniz açısından son derece önemlidir.
2022 yılında doluyordu bu süre uzatıldı
Öte yandan Merkez Bankası zaman aşımıyla ilgili yeni bir karar aldı ve alınan bu kararı ise Ziraat Bankası eski genel müdür yardımcısı Şenol Babuşcu sosyal medya üzerinden duyurdu.
Babuşcu, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada "Zaman aşımına uğrayan mevduatta süre uzadı. Normalde 10 yıl boyunca aranmayan mevduat, Merkez Bankası’ndaki TMSF’nin hesabına devredilmekte. Deprem nedeni ile 2022 yılında zaman aşımına uğrayan mevduat için BDDK devir sürecini 30 Eylül 2023 olarak açıkladı." ifadesini kullandı.