Anadolu Ajansı'nın (AA), 100. yıl vizyonu kapsamında 1 Eylül 2013'de yayına başlattığı Kürtçe Haberler Servisi, birinci yılını geride bıraktı.
Kürtçe’nin Kurmanci ve Sorani lehçelerinde yayına başlayan AA, kısa zamanda Kürt medyasının en önemli haber kaynakları arasına girdi ve abone sayısını 21'e çıkardı. Bölgedeki ve dünyadaki önemli gelişmeleri, "güvenilir", "tarafsız" "etik", "hızlı" ilkeleri temelinde haber, fotoğraf ve görüntü desteğiyle abonelerine sunan AA, Kürtçe yayınıyla demokratikleşme sürecine de önemli katkılarda bulundu. Ankara ve Erbil ayağında yapılan haberler, Irak ve Türkiye halkı arasında barış köprülerinin kurulmasını sağladı. Kürtçe yayınla, Kürtçe haber dilinin gelişmesi yolunda önemli bir süreç başlatılmış oldu.
Kürtçe yayınla birlikte bölge medyasının tercihi AA oldu. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY), Erbil, Duhok ve Süleymaniye kentiyle, Kerkük'ün önde gelen medya kuruluşları AA'ya abone oldu.
Televizyon kanalları KNN, NRT, Kerkük TV, Türkmeneli, Zagros, Payam, Geli Kurdistan, Waar ve Kurdistan TV; gazeteler Kurdistana Nwe, Hawlati, Xebat, Basnews ve Destur; Civil dergisi, Halk Radyosu ve Kurdiu isimli internet sitesi olmak üzere 17 kurum AA ile abonelik sözleşmesi imzaladı. Türkiye'de ise TRT Şeş, Xeber.com.tr, Haberdiyarbakır.com ve Tigris Haber gazetesi AA'nın abonesi oldu. Böylelikle Kürtçe yayın abonesi 21'e yükseldi.
Kürtçe yayın için ilk çalışmalar, 2013 Nisan'ında başladı. Hem Türkiye hem de Erbil ayağında güçlü bir ekibin oluşturulması için genç gazetecilerle mülakatlar yapıldı. Kadro oluşturulurken özellikle alanda uzmanlaşmış, Kürtçe kitap yazmış, makaleler çevirmiş, dil üzerinde araştırmalar yapmış uzman kişiler tercih edildi.
Belirlenen ekip, daha sonra AA Haber Akademisi’nde kurum kültürü ve haberciliğin temel kuralları konusunda mesleğin önde gelen gazetecileri ve üniversite hocalarından dersler aldı. Eğitim sürecinin tamamlanmasının ardından haziran ayı itibariyle deneme yayınlarına geçildi. Kürtçe yayın, 1 Eylül 2013’te resmen başlatıldı.
Ankara'da genel müdürlük binasında Kurmanci lehçesinde; Erbil, Kerkük ve Süleymaniye’de açılan ofislerde ise Arapça alfabenin kullanıldığı Sorani lehçesiyle yayın yapıldı. Sorani ve Kurmanci servislerince günlük ortalama 70 haber servis edildi. AA’nın Kürtçe yayına başlaması, geniş yankı uyandırdı. Medya kuruluşlarından üniversitelere, siyasetçisinden vatandaşına kadar her kesimden olumlu tepkiler aldı.
Bölgenin güçlü haber kaynağı olma yolunda ilerleyen Anadolu Ajansı, Kürtçe haberciliğin gelişmesi için önemli çalışmalara öncülük etti. AA'nın ev sahipliğinde 29 Mayıs'ta düzenlenen "Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı" ile konunun uzmanı akademisyenler, araştırmacılar ve gazeteciler, uzun yılların tecrübeleri ışığında oluşan tespit ve önerileri tartışarak, kamuoyuna aktarma fırsatı buldu. Çalıştay aynı zamanda Türkiye’deki demokratikleşme sürecine de önemli katkılarda bulundu.
Kürtçe habercilikte dilin kullanılması konusunda yaşanan sorunları gidermek için Artuklu ve Muş Alparslan Üniversitesiyle ortak çalışmalar başlatıldı. Hali hazırda AA’nın, Kürtçe-Türkçe sözlük hazırlama çalışması devam ediyor.Anadolu Ajansı ayrıca medya dili ve medya kavramlarının içerisinde yer alacağı bir kitap çalışması üzerinde çalışıyor.
Kürtçe yayına birlikte Türkiye ve Irak’taki gelişmeler, Anadolu Ajansı'ndan takip edildi. Kürt medyası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani'nin tarihi Diyarbakır buluşmasını, AA'dan takip etti.
Türkmen ve Yezidi dramını dünyaya duyurdu
Telafer'deki Türkmenlerin dramı, Sincar'daki (Şengal) Yezidilerin kaçışı, savaş mağduru diğer etnik ve dini unsurların yaşadıklarıyla, Irak ordusu ve Peşmerge ile IŞİD arasındaki çatışmalarla ilgili sahadaki AA muhabirlerinin geçtiği haber, fotoğraf ve görüntüler, dünya ve Kürt medyasında geniş yer buldu.
Anadolu Ajansı, hali hazırda kuruluşunun 100. yılı vizyonu çerçevesinde Türkçe'nin yanı sıra İngilizce, Arapça, BHS (Boşnakça, Hırvatça, Sırpça), Rusça, Kürtçe ve Fransızca olmak üzere 7 dilde yayın yapıyor.
Diyarbakır'da medya kuruluşu temsilcileri, AA'nın Kürtçe yayına başlamasının 1. yılını değerlendirdi.
Diyarbakır Söz Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ömer Büyüktimur, AA'nın Kürtçe yayın yapmasıyla büyük bir eksikliğin giderildiğini belirterek, "Kürtçe haberler, Türkiye'nin demokrasi, insan hakları ve özgürlükler açısından güçlü olduğunu dünyaya göstermiştir" dedi.
AA'nın bu sayede haberlerini daha geniş kitlelere ulaştırdığını ifade eden Büyüktimur, şunları söyledi:
"AA'nın bu yayını, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Kürtçe'nin yaygın olarak konuşulduğu bölgelerde gazete ve diğer yazılı medyada çok farklı bir hava estirdi. Okuyucu sayısını arttırdı. Gazetelere verimlilik getirdi ve haberlere ulaşma noktasında da büyük bir imkan sağladı. AA'nın Kürtçe yayını çözüm sürecine, barışa, huzura ve kimliklerin zenginliğine büyük katkı sunmuştur."
Nubihar Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Çevik ise AA'nın Kürtçe yayın yapmasıyla habercilik alanında bir yeniliğe imza attığını bildirdi.
"AA'nın Kürtçe haber yayını, Kürtçe haberciliğin gelişmesine büyük katkı sundu" diyen Çevik, konuşmasına şöyle devam etti:
"Türkiye'de Kürtçe habercilik alanında çalışmalar pek yapılmamıştı. Sadece lokal çalışmalar olmuştu. Bazı özel çıkan gazete ve dergiler vardı. AA'nın geniş bir coğrafyaya hitap eden sunumu Kürtçe haberciliğin gelişmesi için önemli bir adım oldu."
Haber Diyarbakır Sitesi Koordinatörü Sıdkı Zilan da AA'nın yayın yaptığı diller arasına Kürtçe'yi katmasının haberciliğe kalite getirdiğini söyledi.
AA'nın Kürtçe yayının ülkede normalleşmeye hizmet ettiğini anlatan Zilan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Devlet eliyle haberlerin Kürtçe yapılması halkta sempati oluşturuyor. Normal şartlarda Anadolu'nun herhangi bir ilinde televizyonda Kürtçe haber izleyen biri çekinebilir. Devletin ajansı Kürtçe haberi verdiği zaman herkes rahatlıkla izleyebiliyor ve normal karşılanıyor."
Tigris Haber Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mehdi Tanaman da kendi gazetelerinde de Kürtçe sayfanın bulunduğunu, AA Kürtçe haberlerinin bölge medyası için önemli bir kaynak olduğunu ifade etti.
AA'nın Kürtçe haberleri sayesinde gazetecilik açısından daha geniş kitlelere ulaşma şanslarının oluştuğunu kaydeden Tanaman, "En azından Türkçe anlamayan insanlar için alternatif oluştu. Ülkede ve dünyada olup bitenler bu şekilde daha iyi anlaşılıyor. Gazetecilik mesleğine katkı sundu" diye konuştu.
AA'nın Kürtçe haberleri yayınlanmasıyla ön yargıların yıkıldığını belirten Tanaman, şöyle devam etti:
"Etnik bir milletin diliyle yayın yapılırsa 'ülke bölünür' düşüncesi vardı. Herkes Kürtçe yayın yapan televizyon, gazete ve radyoları gördü ama ülke de bölünmedi. Bu anlamda o ön yargıların kırılması noktasında AA'nın Kürtçe haber servisi çok iyi bir hizmet oldu. AA, çözüm sürecinde ortak dilin oluşmasına katkısı sunmuştur."
Diyarbakır Medya Mensupları Derneği Başkanı Mahmut İrtem ise AA'yı Kürtçe yayına başlamasının 1. yıl dönümü nedeniyle kutladığını söyledi.
İnsanların kendini rahat ifade edebilmesi için AA'nın önemli bir hizmeti hayata geçirdiğini belirten İrtem, şöyle devam etti:
"AA'nın ülkemizde on yıllarca yasaklı olan ve yaşam alanında tecrit edilen Kürt dilini basın dili olarak yayın hayatına geçirmesini güzel ve olumlu buluyoruz. AA'nın yaklaşık 100 yıllık tecrübesi mevcut. Kürtçe'de ve diğer alanlarda AA'nın medya kuruluşlarına öncülük yapıp daha kaliteli basın mensuplarının yetiştirilmesini talep ediyoruz." (AA)