30 Ağustos'ta Mustafa Kemal Atatürk'ün komutasındaki kazanılan zafer tarihe en büyük kahramanlık destanlarından biri olarak yazıldı.
Türk milletinin kaderinin değiştiği 30 Ağustos 1922 öncesinde düşman işgali altında olan Türk milleti zor durumda bırakılıyordu.
İtilaf Devletleri 1919 yılında Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Mondros Ateşkes Antlaşması hükümlerine dayanarak türlü bahanelerle Anadolu'yu işgal etmeye başlamıştı. İşte 30 Ağustos Zafer Bayramı hakkında bilinmesi gerekenler detaylar.
30 AĞUSTOS ZAFER BAYRAMI'NIN ANLAM VE ÖNEMİ NEDİR?
30 Ağustos Türk topraklarının düşman işgalinden kurtuluşunu simgeleyen tarihtir. 30 Ağustos Zafer Bayramı her yıl Türkiye'de ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde coşkuyla kutlanır. Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk saygıyla anılır, Türkiye'nin düşmanlardan ne zorluklarla kurtarıldığı anlatılır.
30 AĞUSTOS 1922'DE NE OLDU?
İtilaf Devletleri Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Mondros Ateşkes Antlaşması hükümleri nedeniyle çeşitli bahanelerle yurdumuzda ilerledi. Ordunun cephanesi elinden alındı, Türk milleti zor durumda bırakıldı.
İtilaf donanması İstanbul'a, Fransızlar Adana'ya, İngilizler Urfa, Maraş, Samsun ve Merzifon'a, İtalyanlar, Antalya ve Anadolu'nun güneybatısına yerleşti.15 Mayıs 1919'da İtilaf devletlerinin izniyle Yunan Ordusu İzmir'e çıkarma yaptı.
Bunun sonucunda Türk milleti kuvayımilliye hareketini başlattı.
TÜRK ASKERİ DÜŞMANI GERİ PÜSKÜRTTÜ!
1920'de TBMM açıldı ve işgal güçleri baskılarını Atatürk ve silah arkadaşlarına yöneltti. Özellikle Batı Cephesi'nde hareketlilik başladı. 1921'de Yunan ordusu Polatlı'ya kadar ilerledi ve Polatlı'da dünyanın en uzun sürecek meydan muharebesinin hazırlıkları yapılıyordu.
Sakarya'da 22 gün 22 gece süren savaştan sonra düşman ordusunu yurttan tamamen silmek için 26 Ağustos 1922'de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz'u başlattı.
26 Ağustos sabahında Türk askeri sabah saatlerinde hücuma geçti ve Tınaztepe aldı. Belentepe ile Kalecik Sivrisi'nden düşmanı geri püskürttü.
Zaferle ilerleyen Türk ordusu 27 Ağustos sabahında tüm cephelerde tekrar taarruza geçti ve Afyonkarahisar, 8'inci Tümen tarafından düşman işgalinden kurtarıldı. 29 Ağustos gecesinde durum değerlendirmesi yapıldı ve hemen harekete geçip taarruzu zaferle sonuçlandırma kararı alındı.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün komutasındaki Türk ordusu Yunan birliklerini Allıören, Keçiler, Kızıltaş deresi yolunun iki yanında tamamen sardı, imha etti. Kızıltaş deresi bölgesinde açık kalan alandan bazı Yunan birlikleri, General Trikopis, General Diyenis ve birçok Yunan komutanı kaçtı.
Büyük Zafer'in ertesi günü 31 Ağustos'ta Başkomutan Mustafa Kemal, Fevzi Paşa ve İsmet Paşa durum değerlendirmesi yaptı. Yunanlıların yeniden savunmaya geçmesini önlemek için İzmir'e girmeye karar verildi.
"ORDULAR, İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ'DİR İLERİ!"
Büyük Zafer'in ardından Mustafa Kemal Paşa 1 Eylül'de Dumlupınar'da, Batı Cephesi'ndeki tüm subay ve erlere okunmak üzere yayımladığı bildiride, şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye Büyük Millet Meclisi Orduları, Afyonkarahisar-Dumlupınar Büyük Meydan Muharebesi'nde, zalim ve mağrur bir ordunun temel varlığını, inanılmayacak kadar az bir zamanda yok ettiniz. Büyük ve seçkin ulusumuzun fedakarlıklarına layık olduğunuzu kanıtladınız. Sahibimiz olan büyük Türk ulusu, geleceğine güvenmekte haklıdır. Savaş alanlarındaki başarı ve fedakarlıklarınızı yakından görüp izliyorum. Ulusumuzun size olan övgülerinin iletilmesine aracılık etme görevinin arkasını bırakmayacak, sürekli olarak yerine getireceğim. Ödüllendirme için Başkumandanlığa öneride bulunulmasını, Cephe Kumandanlığına buyurdum. Bütün arkadaşlarımın, Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri de verileceğini göz önünde bulundurarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü ve yurtseverliğinin kaynaklarını kullanarak, yarışmayı bütün gücüyle sürdürmesini talep ederim. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!"
İZMİR'DE YUNAN ORDUSU DENİZE DÖKÜLDÜ!
27 Ağustos'ta Afyonkarahisar, 30 Ağustos'ta Kütahya, 1 Eylül'de Gediz, 3 Eylül'de Emet ve Tavşanlı kurtuldu. Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle 9 Eylül'de Türk ordusu, Yunan ordusunu denize döktü.
"TÜRK CUMHURİYETİ'NİN TEMELİ BURADA SAĞLAMLAŞTIRILDI"
Mustafa Kemal Atatürk Büyük Zafer'den iki sene sonra 30 Ağustos 1924'te Büyük Zafer'i şöyle anlattı:
"Afyonkarahisar-Dumlupınar Meydan Savaşı ve onun son parçası olan 30 Ağustos Zaferi, Türk tarihinin en önemli dönüm noktasıdır. Ulusal tarihimiz çok büyük, çok parlak zaferlerle doludur ama Türk ulusunun burada kazandığı zafer kadar kesin sonuçlu, yalnız bizim tarihimize değil, dünya tarihine yeni bir adım vermekte kesin etkili bir meydan savaşı hatırlamıyorum. Besbellidir ki yeni Türk devletinin, genç Türk Cumhuriyeti'nin temeli burada sağlamlaştırıldı, ölümsüz yaşayışı burada taçlandırıldı. Bu alanda akan Türk kanları, bu göklerde uçuşan şehit ruhları, devletimizin, cumhuriyetimizin ölümsüz koruyucularıdır. Türk ulusu burada kazandığı zaferle, açığa vurduğu gücü ve istemiyle, bu belli gerçeği bir kere daha tarihin bağrına çelik kalemle koymuş bulunuyor."