İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), 1987 yılından bu yana, farklı kültürlerden sanatçılar ve izleyicilerin katılımıyla, görsel sanatlar alanında İstanbul'da bir buluşma noktası oluşturmayı amaçlayan İstanbul Bienali’ni bu yıl on üçüncü kez gerçekleştirilecek.
“Anne, ben barbar mıyım?” başlığını taşıyan 13. İstanbul Bienali’nin küratörlüğünü Fulya Erdemci üstleniyor. 14 Eylül Cumartesi günü kapılarını açacak ve 20 Ekim Pazar gününe kadar devam edecek İstanbul Bienali, kamusal bir alan yaratma ve herkese ulaşabilme amacıyla, bu yıl ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek. 13. İstanbul Bienali’nin sponsorluğunu Koç Holding üstleniyor.
Farklı kuşaklar ve coğrafyalardan 88 sanatçı ve sanatçı grubunun işlerinin yer alacağı 13. İstanbul Bienali’ne Türkiye’den 11 sanatçının ve 2 sanat grubu/sivil kolektifin yanı sıra, hem Türkiye’den hem de yurtdışından sanatçıların birlikte oluşturduğu 3 ayrı sanatçı işbirliği de katılıyor. 13. İstanbul Bienali, bugüne kadar Türkiye’den en yüksek sayıda katılımın sağlandığı bienallerden biri oldu.
13. İstanbul Bienali, 11 Eylül’de gerçekleştirilecek basın ön izleme ve 12-13 Eylül tarihlerindeki profesyonel ön izleme günlerinin ardından 14 Eylül Cumartesi sabahı kapılarını tüm sanatseverlere ücretsiz olarak açacak. Bienal sergileri, Tophane’deki Antrepo no.3, Karaköy’deki Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, İstiklal Caddesi üzerindeki ARTER ve SALT Beyoğlu ile İMÇ 5.Blok’taki 5533’te gezilebilir.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın uluslararası sanat platformlarında en çok yankı uyandıran etkinliği İstanbul Bienali bu yıl dünya güncel sanat platformunun birçok önemli ismini İstanbul’da ağırlayacak. Uluslararası sanat çevrelerinden eleştirmen, küratör, müze ve galeri yöneticileri ile basın mensupları da dahil olmak üzere yurt dışından 5 bine yakın konuk bienalin açılış haftasında İstanbul’da olacak.
13. İSTANBUL BİENALİ BAŞLIĞI
Şair Lale Müldür’ün aynı adlı kitabından alıntılanan 13. İstanbul Bienali’nin başlığı “Anne, ben barbar mıyım?” sanat ve edebiyat, özellikle de şiir arasındaki ilişkiyi merkezine alıyor. Aynı zamanda “barbar” terimiyle, “öteki”leri anlamak için öğrenmemiz gereken veya “gelecek dünya”yı anlamlandırabilmek için keşfetmek zorunda olduğumuz yeni ve bilinmedik dillere işaret ediyor. Bienal sanat aracılığıyla “kamusallık” kavramını yeniden düşünme imkânı yaratmayı, yeni düşünce ve hayal gücü kanalları açmayı ve kamusal bir buluşma ve tartışma zemininin yaratılmasına katkıda bulunmayı hedefliyor. (13. İstanbul Bienali’nin kavramsal çerçeve metnine http://13b.iksv.org adresinden ulaşabilirsiniz.)
13. İSTANBUL BİENALİ SERGİLERİ BU YIL
ÜCRETSİZ
Kamusal alan fikrine odaklanan 13. İstanbul Bienali’nin kapılarını en geniş kamuya açması, ücretsiz olarak gerçekleşmesi ve daha çok izleyiciye ulaşması kuşkusuz çok anlamlı bir hedef olarak ilk günden itibaren gündemdeydi. Bienalin tamamen ücretsiz gerçekleşmesi yalnızca İKSV tarihinde bir ilk olmakla kalmıyor, dünya ölçeğinde de eşine az rastlanır bir örnek olarak tanımlanıyor.
13. İSTANBUL BİENALİ MEKÂNLARI VE ZİYARET
SAATLERİ
İstanbul Bienali sergileri, 14 Eylül’den itibaren, 6 hafta
boyunca Antrepo no.3, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, ARTER ve
SALT Beyoğlu ile İMÇ 5.Blok’taki 5533’te ücretsiz olarak
gezilebilecek.
Antrepo no.3, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, ARTER ve SALT
Beyoğlu, 10.00-19.00 saatleri arasında Pazartesi hariç her gün;
5533 ise Pazar günleri hariç her gün açık olacak. Açılış haftasına
özel olarak, sergi mekânları 16 Eylül Pazartesi günü de
gezilebilecek.
Bienalin kavramsal çerçevesinde ağırlıklı olarak işlenen kamusal alan ve sanat ilişkisi ve bunun yanı sıra, mimari, şehircilik ve toplumsal yapıya ilişkin güncel ve tarihsel pratikler ana sergi mekânlarından Antrepo no.3’te üç “meydan” etrafında görselleştiriliyor. İlk iki meydan kentsel dönüşüm ve kolektif yaşam pratikleri üzerine yoğunlaşırken, üçüncü meydan ise kamusal alanda sanat ve anıt kavramının yanı sıra, ifade özgürlüğü, medya, sansür (oto-sansür) ve vatandaşlık gibi kamusal alan meselelerini inceleyen projelere ayrılıyor. Antrepo no.3’te 52 sanatçı ve sanatçı topluluğunun işleri yer alıyor.
Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda yer alan sergide öz-örgütlenme ve kolektif hareketin deneyimlenebileceği çalışmalar bulunuyor. Okulun giriş katında, katılımcıların kararlarıyla belirlenen bir öğrenme aracı olarak sanatın siyaseti araştırılırken, çatı katında ise İstanbul’daki kentsel dönüşüme odaklanan projelerin yanı sıra sohbet, tartışma ve atölye çalışmalarının yapılacağı bir forum alanı yer alacak. Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nun tüm katlarında yaklaşık 2.300 metrekarelik bir alana yayılacak sergide 28 sanatçı ve sanatçı kolektifinin işleri bulunuyor.
İstiklal Caddesi üzerinde yer alan ARTER’in giriş katından başlayarak dört kata yayılan 1000 m2’ye yakın galeri alanı, 13. İstanbul Bienali sergilerine ayrılıyor. 15 sanatçı ve sanatçı kolektifinin işlerinin yer alacağı ARTER’de serginin kavramsal çerçevesinin mikro ölçekte bir sunumu yer alıyor.
İstiklal Caddesi üzerinde bulunan SALT Beyoğlu’nun giriş katındaki Açık Sinema ve Forum alanı da 13. İstanbul Bienali kapsamında 4 sanatçının işine ev sahipliği yapıyor.
İMÇ 5.Blok’ta bulunan 5533’te ise disiplinlerarası bir pratikten gelen Lübnanlı mimar ve sanatçı Maxime Hourani’nin “Şarkılar ve Yerler Kitabı” projesi 5533 işbirliğinde gerçekleştiriliyor.
13. İstanbul Bienali’nde yer alacak sanatçıların detaylı listesini ekte bulabilirsiniz.
BİENALDE REHBERLİ TURLAR
13. İstanbul Bienali sergi mekânlarından Antrepo no.3, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu ve ARTER’de her gün 11.00, 13.30, 15.00 ve 16.30 saatlerinde Koç Holding sponsorluğunda rehberli turlar gerçekleştirilecek. Rehberli tur biletleri mekân girişlerindeki gişelerden ve Biletix satış sistemi üzerinden satın alınabilir. Rehberli turlar hakkında detaylı bilgi ve rezervasyon için [email protected] adresine e-posta gönderilmesi yeterli.
13. İSTANBUL BİENALİ SANATÇI PERFORMANSLARI VE
SUNUMLARI
• Hector Zamora – “Maddesel
Değişkenlik”
13 Eylül Cuma, 14.00, 16.00, 18.00
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fındıklı
Genellikle kamusal alanda oluşturduğu enstalasyonlarda cemaatlerin örgütlenme biçimlerini ve kentsel ve mimari ortamların bir kültü¬rün mekân anlayışını nasıl ifade ettiğini araştıran Meksikalı sanatçı Hector Zamora, 13. İstanbul Bienali’nde “Maddesel Değişkenlik” adlı performansını gerçekleştirecek. Performans kaydının video üretimi tamamlandığında Zamora’nın yapıtı ARTER ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde sergilenecek.
Performansta İstanbul’dan 35 tuğla işçisi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin Fındıklı kampüsünde süre giden bir döngü halinde tuğlaları elden ele geçirecek ve tekrarlanan bu hareketlerine şarkı formunda seslendirdikleri bir şiirle eşlik edecekler. Performans, 13 Eylül Cuma günü, 14.00, 16.00 ve 18.00 saatlerinde herkesin katılımına açık olarak gerçekleştirilecek. Yaklaşık 10 dakika sürecek performansı izlemek isteyenlerin başlangıç saatinin 15 dakika öncesinde mekânda hazır olması gerekmektedir.
• Hito Steyerl – “Müze bir muharebe meydanı
mıdır?”
13 Eylül Cuma, 19.00
SALT Beyoğlu
Belgeselci yaklaşımıyla çalışmalar üreten bir yazar ve
araştırmalarını belgeleyici bir üslupla “çeken” bir filmci olan
Hito Steyerl, Mart 2013’teki “I Dreamed a Dream: Politics in the
Age of Mass Art Production” başlıklı konuşmasından hareketle 13.
İstanbul Bienali için “Müze bir muharebe meydanı mıdır?” başlıklı
bir sunum gerçekleştirecek. Hito Steyerl, 13 Eylül Cuma günü
19.00’da SALT Beyoğlu’nda gerçekleştirileceği sunumunda medya
görüntüleri üzerinden yeniden kurguladığı silah sana¬yisine ve bir
müze ile bir savaş alanının nasıl bir bağı olabileceğine dair
tartışmalara odaklanacak. Hito Steyerl’in aynı zamanda kaydedilecek
sunumunun video kaydı, bienal süresince Antrepo no.3’te de
izlenebilir.
• Maxime Hourani - “Şarkılar ve Yerler
Kitabı”
11-17 Eylül
5533 İMÇ 5. Blok
Disiplinlerarası bir pratikten gelen Lübnanlı mimar ve sanatçı
Maxime Hourani’nin projesi “Şarkılar ve Yerler Kitabı” (A book of
songs and places) kapsamında farklı müzisyenler, sanatçılar,
mimarlar, sosyologlar ve öğrencilerin de katılımıyla bir dizi
atölye çalışması düzenleniyor.
11-17 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilecek atölye
çalışmasının katılımcıları Bahar Deniz Çalış-Kural, Saadet Türköz
ve Serkan Taycan olacak. İstanbul’un çevresinde bulunan farklı
coğrafi alanlarda kırsal hayatın kentsel dönüşümle birleştiği
bölgelere yapılan ziyaretlerin ardından, fiziki araziyi, insan
manzaralarını ve bu öğelerin kentsel dönüşümle olan ilişkisini
yorumlayan şarkı sözlerinin yazıldığı atölye çalışmasının bu
seferki durağı Arnavutköy (Taşoluk, Hadımköy) olacak. Herkese açık
olarak gerçekleştirilecek atölyelerde müzik geçmişine gerek
bulunmuyor. Atölyelere katılım için [email protected]
adresine e-posta göndermek yeterli. İkinci atölye çalışması 18-24
Eylül’de tarihlerinde gerçekleştirilecek.
• Judith Butler / Seminer
15 Eylül Pazar, 17.00
Boğaziçi Üniversitesi, Uçaksavar Kampüsü, Garanti Kültür
Merkezi,
Ayhan Şahenk Salonu
Feminist ve queer kuram üzerine ufuk açıcı çalışmalarının yanı sıra siyaset felsefesine katkılarıyla tanınan, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’den ve Columbia Üniversitesi Misafir Öğretim Üyesi akademisyen ve düşünür Judith Butler, 13. İstanbul Bienali ile eşzamanlı olarak İstanbul’da bir seminer veriyor. 15 Eylül Pazar günü Boğaziçi Üniversitesi’nin Uçaksavar kampüsünde gerçekleştirilecek seminerde, temel bir hak olarak toplanma özgürlüğü ile ifade ve toplanma özgürlüğü arasındaki ilişki kamu, halk kavramı ve beden üzerinden tartışmaya açılacak.
Judith Butler semineri Columbia Global Centers | Turkey, İstanbul Bienali ve Boğaziçi Üniversitesi işbirliği ile gerçekleştiriliyor. Yer kapasitesi sınırlı olan etkinliğe rezervasyon yaptırmak için [email protected] adresine e-posta göndermek gerekiyor.
BİENALİN ULUSLARARASI KONUKLARI
13. İstanbul Bienali, bu yıl da dünya güncel sanat platformunun birçok önemli ismini İstanbul’da ağırlayacak. Uluslararası sanat çevrelerinden eleştirmen, küratör, müze ve galeri yöneticileri ile basın mensupları da dahil olmak üzere yurt dışından 5 bine yakın konuk bienalin açılış haftasında İstanbul’da olacak.
13. İstanbul Bienali uluslararası basın-yayın kuruluşları tarafından da takip edilecek. Bienali, Almanya’dan Süddeutsche Zeitung, Frakfurter Allgemeine Zeitung, Die Welt, Tagesspiegel, art Das Kunstmagazin, Die Presse, Kunstforum, Die Zeit, Der Freitag, ARD TV, Deutsche Welle; İngiltere’den BBC, The Financial Times, The Guardian, The Art Newspaper, Frieze, ArtForum, Artinfo, Art Review; Amerika’dan The New York Times, International Herald Tribune, Art in America; Fransa’dan Le Monde, Liberation, Le Quotidien de l’Art; İspanya’dan El Pais, El Mundo; İtalya’dan El Corriere della Sera, La Repubblica, Il Sole 24 Ore, Domus, Artribune; Hollanda’dan De Volkskrant, NRC Handelsblad; İsviçre’den Neue Zürcher Zeitung, Tages Anzeiger; ve Brezilya’dan Folha de S.Paulo ve daha birçok önde gelen uluslararası yayının temsilcileri izleyecek.
BİENALDE ÇOCUKLAR VE GENÇLER İÇİN EĞİTİM
PROGRAMLARI
İstanbul Bienali’nde İKSV ve PACE Çocuk Sanat Merkezi işbirliğinde, Koç Holding’in desteğiyle çocuklar ve gençler için gerçekleştirilen eğitim programları bu yıl da devam edecek.
Çocuklar ve gençler, onlar için düzenlenen eğitim programı kapsamında bu sene ilk kez bir sanatçı grubunun işine yaratıcı katkılarda bulunacak. Maya Ersan ve Jaimie Robson tarafından 2009’da Kanada’da kurulan yaratıcı stüdyo Mere Phantoms, Antrepo no.3’te yer alacak "Oyuna Gel (2013)" isimli enteraktif gölge enstalasyonlarını eğitim programı kapsamında çocukların ve gençlerin yaratıcı katılımlarına açacak.
14 Eylül’den itibaren bienalin sonuna kadar haftada altı gün Antrepo no.3’te gerçekleştirilecek eğitim programları, 8-11, 12-14 ve 15-18 yaş grupları olmak üzere 3 farklı yaş aralığı için 25’er kişilik gruplar halinde yapılacak. Ücretsiz olarak gerçekleştirilecek eğitim programına katılım için rezervasyon gerekmektedir. (Rezervasyonlar için: Hande Tönük (212 334 08 24, [email protected])
BİENALDE SANAT YAZARLIĞI ATÖLYESİ
13. İstanbul Bienali kapsamında sanatsal ve küratöryel projelerle ilgili eleştirel metinler geliştirmek amacıyla başlatılan sanat eleştirmenliği atölyesine yapılan açık çağrıların ardından 16 kişi seçildi. Mart 2013 tarihinden itibaren 13. İstanbul Bienali küratörü Fulya Erdemci ve 13. İstanbul Bienali Kamusal Programı eşküratörü Dr. Andrea Philips ile birlikte çalışan atölye katılımcıları, bienal süresince çalışmalarına devam edecek.
13. İSTANBUL BİENALİ YAYINLARI
13. İstanbul Bienali için iki yayın hazırlanıyor. Küratörün metnine, mekân planlarına, sanatçı metinleri ve görsellerine yer veren Bienal Rehberi, 14 Eylül tarihinden itibaren bienal sergi mekânlarında bulunan gişelerden 5 TL’ye alınabilir.
Sergi fotoğraflarını içeren ve bienalin kavramsal çerçevesi bağlamında makaleler ve yazıların yer alacağı Bienal Kitabı ise Ekim ayından itibaren bienal mekânları ve kitapevlerinden 35 TL’ye alınabilir.
13. İstanbul Bienali Rehberi ve Bienal Kitabı, İKSV ve Yapı Kredi Yayınları tarafından, Vehbi Koç Vakfı’nın katkılarıyla yayımlanıyor.
13. İSTANBUL BİENALİ GÖRSEL KİMLİĞİ
13. İstanbul Bienali’nin görsel kimliğinin tasarımı Hollandalı tasarım firması LAVA Amsterdam’dan (www.lava.nl) Ruben Pater tarafından hazırlandı. Bienalin web sitesi ve tüm basılı malzemelerinin tasarımını yapan Ruben Pater, bienal için çok sayıda farklı afiş tasarımı yaptı. Ruben Pater’in hazırladığı 13. İstanbul Bienali’nin t-shirt, mama önlüğü, lokum kutusu, kupa, fincan ve bardak seti, bardak altlığı, anahtarlık, magnet, telefon ve dizüstü bilgisayar kılıfından oluşan tasarım serisi ise İKSV Tasarım Mağazası, www.iksvtasarim.com ve bienal süresince Antrepo’dan temin edilebilir.
13. İSTANBUL BİENALİ DESTEKÇİLERİ
13. İstanbul Bienali’nin 2007 yılından bu yana 5 bienali kapsayan on yıl boyunca “Bienal Sponsorluğu”nu Koç Holding üstleniyor. Bienalin özel destekçileri arasında ayrıca, Boyner Holding, Eczacıbaşı Holding ve Nesrin Esirtgen yer alıyor.
Benice Fine Art Logistics, Sofa Hotel, Polisan Boya Sanayii ve Ticaret AŞ, Kreatif Mimarlık ve UPM Kymenne Kağıt Ürünleri AŞ bienale katkı sağlayan kurumlar arasında bulunuyor.
Bienale “Özel Proje Sponsoru” olarak Canan Pak, Koçtaş Yapı Marketleri Tic AŞ, Ford Otomotiv Sanayi AŞ, Tekfen Vakfı, Tuskon Evrensel Fuar AŞ, BASF, Moova ve Astra Zeneca katkı sağlıyor. Bienale fon veren kurumlar arasında ise Ford Foundation, SAHA, SICA, Mondriaan, SKOR, Auckland University, Pro Helvetia, Creative New Zeland, Adam Mickiewicz Institute ve British Council yer alıyor.
13. İstanbul Bienali’nin gerçekleşmesine Borusan Contemporary, Demsa İç ve Dış Ticaret AŞ, Ümit Hergüner-Ayşe Bilgen-Ender Özeke, Kibar Holding, Pekin ve Bayar Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti., Profilo Holding AŞ, Sanko Holding AŞ, Sotheby's, TAV Havalimanları Holding, Vakko, Quasar Istanbul, Yapı Merkezi ve Yeşilvadi Fidanlık destek veriyor.
13. İstanbul Bienali’nin konaklama sponsorluğunu Martı İstanbul Hotel, teknolojik ürünler sponsorluğunu ise Arçelik AŞ üstleniyor.
13. İstanbul Bienali, TC Başbakanlık Tanıtma Fonu Kurulu, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı, Telif Hakları Genel Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Beyoğlu Belediyesi tarafından destekleniyor.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın resmi sponsorları ise Öncü Sponsor Eczacıbaşı Holding, Resmi Havayolu Türk Havayolları, Resmi İletişim Sponsoru Vodafone ve Resmi Taşıyıcı DHL Express.
Ayrıntılı bilgi için: 13b.iksv.org
Bienali sosyal medyada takip etmek için: facebook.com/istanbulbienali & twitter.com/istanbulbienali
13. İstanbul Bienali ile ilgili yüksek çözünürlüklü görseller
için: www.iksvphoto.com
13. İstanbul Bienali hazırlık görüntüleri için:
https://files.secureserver.net/3ftF0hmpirxjWV
Basın mensuplarının bienalle ilgili tüm soruları için: (212) 334 07
12 ve (212) 334 07 14
13.İSTANBUL BİENALİ SANATÇI LİSTESİ
Antrepo no.3
1. Lutz Bacher
2. Ayşe Erkmen
3. Jorge Méndez Blake
4. Zbigniew Libera
5. Cinthia Marcelle & Tiago Mata Machado
6. Fernanda Gomes
7. Christoph Schäfer
8. Maider López
9. Hanna Farah Kufr Birim
10. Halil Altındere
11. Tadashi Kawamata
12. Edi Hirose
13. Murat Akagündüz
14. Fernando Piola
15. Fernando Ortega
16. Carlos Eduardo Felix da Costa (Cadu)
17. Lux Lindner
18. HONF Foundation
19. Gordon Matta-Clark
20. LaToya Ruby Frazier
21. Nil Yalter & Judy Blum
22. Provo
23. Yto Barrada
24. Rob Johannesma
25. Alice Creischer & Andreas Siekmann
26. Anca Benera & Arnold Estefan
27. Carla Filipe
28. Mika Rottenberg
29. Claire Pentecost
30. Guillaume Bijl
31. David Moreno
32. Hito Steyerl
33. İpek Duben
34. Jiří Kovanda
35. İnci Eviner
36. Ádám Kokesch
37. Shahzia Sikander
38. Nathan Coley
39. Gonzalo Lebrija
40. Mierle Laderman Ukeles
41. Amal Kenawy
42. Thomas Hirschhorn
43. Wouter Osterholt & Elke Uitentuis
44. Santiago Sierra
45. Rietveld Landscape
46. Akademia Ruchu
47. Goldin+Senneby
48. Jorge Galindo & Santiago Sierra
49. .-_-.
50. Şener Özmen
51. Nicholas Mangan
52. Freee (Dave Beech, Andy Hewitt, Mel
Jordan)
53. Mere Phantoms (Maya Ersan & Jaimie
Robson)
54. Basim Magdy
Galata Rum İlköğretim Okulu / Galata Greek Primary School
1. Lutz Bacher
2. İnci Eviner
3. Wang Qingsong
4. Rossella Biscotti
5. Nathan Coley
6. Peter Robinson
7. Lale Müldür & Kaan Karacehennem & Franz von
Bodelschwingh
8. Falke Pisano
9. Basim Magdy
10. Jean Rouch
11. Toril Johannessen
12. Annika Eriksson
13. Mahir Yavuz & Orkan Telhan
14. Bertille Bak
15. Elmgreen & Dragset
16. Martin Cordiano & Tomás Espina
17. Vermeir & Heiremans
18. Agnieszka Polska
19. Şener Özmen
20. Serkan Taycan
21. Newspaper Reading Club (Fiona Connor &
Michala Paludan)
22. Mülksüzleştirme Ağları / Networks of
Dispossession
23. Volkan Aslan
24. Sulukule Platformu / Sulukule
Platform
25. Proyecto Secundario
Liliana Maresca
ARTER
1. Lutz Bacher
2. Jimmie Durham
3. Jorge Méndez Blake
4. Héctor Zamora
5. Stephen Willats
6. José Antonio Vega Macotela
7. Jananne Al-Ani
8. Angelica Mesiti
9. Maider López
10. Basel Abbas & Ruanne Abou-Rahme
11. Didem Erk
12. Fernando Ortega
13. Carla Filipe
14. Praneet Soi
15. Cinthia Marcelle
SALT Beyoğlu
0. Lutz Bacher
1. Halil Altındere
2. Diego Bianchi
3. Amar Kanwar
5533
1. Maxime Hourani