Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin, Samsun Kültür Çalıştayı Vizyon Programı için kente gelen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, ilk olarak Samsun Valisi Orhan Tavlı’ya ziyarette bulundu. Bakan Özhaseki, Valilik Şeref Defteri’ni imzaladıktan sonra basın mensuplarına açıklamalar yaptı.
"BÜTÜN BELEDİYELER GAYRET İÇERİSİNDE"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde tüm belediyeler ile birlikte hizmet gayreti içerisinde olduklarını söyleyen Bakan Özhaseki, “Yıllar öncesinde ‘hizmet belediyeciliği’ diye ortaya çıkmıştık, evet hizmet ettik. İktidar olduktan sonra kendimizi marka belediyecilik diye yeniledik. Daha sonra Cumhurbaşkanımızın da durmadan vurguladığı gönül belediyeciliği anlamında da bütün belediyelerimiz büyük bir gayret içerisindeler. Özellikle genel merkezimizde daha önce başlatılmış olan, benim ve arkadaşlarımın da emeği olduğu gerek gençlik, gerekse kültür ve sanat faaliyetleri ile ilgili de bütün belediyeler bir gayret içerisindeler. Bunları da yakından takip ediyoruz. Bunlar bizim belediye açısından yapacağımız çalışmalar” ifadelerine yer verdi.
"TÜRKİYE BİR DEPREM ÜLKESİ"
Samsun özeline gelindiğinde şehirde TOKİ olarak yapılan çalışmaların bulunduğunu ve Türkiye’nin de bir deprem ülkesi olduğunu kaydeden Özhaseki, “Şunu herkesin bilmesi lazım: Türkiye bir deprem ülkesi. ‘Biz 3’ncü derecede bir yerdeyiz, fay kırıkları bizden daha az geçiyor, 4’üncü deprem bölgesinde olduğumuz için daha emin vaziyetteyiz’ gibi söz söylemek hiçbir zaman bu ülkede doğru olmaz. Fay hatlarının çok sert geçtiği, yıllarca aynı yerlerde kırıldığı, şiddetli depremlerin olduğu bölgeler var, bunları biliyor ve her yerde de söylüyoruz. Ama Türkiye’nin her bir köşesinde halen hareketli olan 485 civarında da fay hattı var. Şimdi biz bu fay hatlarının kırılmasına, doğadaki bu müthiş enerjinin dışarıya çıkmasına mani olamayız, onunla savaşamayız, yeniliriz. Yapacağımız tek şey onu bilerek ve anlayarak hareket etmektir, tedbir almaktır, tedbirli olmaktır. Konutlarımızı ve işyerlerimizi sağlam yapmaktır” şeklinde konuştu.
"TEK ÇÖZÜM YOLU KENTSEL DÖNÜŞÜM"
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, depreme dayanıksız binalara karşı tek çözüm yolunun kentsel dönüşüm olduğuna dikkat çekerek, 1950’li yıllardan 2000’li yıllara kadar yapılan bina, işyeri gibi yapılan büyük bölümünde depreme dayanıklılık hususunda sıkıntılar olduğunu ifade etti. Özhaseki, şunları söyledi:
“O zaman bunları yenilemenin de bir tek yolu var, o da kentsel dönüşüm, dünyada başka bir yolu da bulunamadı. Bu kentsel dönüşümü her yerde biz hızla yapmak ve gerçekleştirmek durumundayız. İstanbul’da, İstanbul’un kentsel dönüşüm meselesini açıklamıştık. Bugün de burada belediye başkanımız epeyce hazırlık yaptı ve belediyede çalışacağız. Şu anda devam etmekte olan işler ve bundan sonra devreye alabileceğimiz yerler üzerinde hep birlikte çalışacağız. İnşallah bizim Samsun’daki çalışmalarımız hayırlı olur diye temenni ediyoruz.”
İŞTE DİRİ FAY HATLARI...
Diri fay hatları ve riskli bölgelere ilişkin araştırmalar yurt genelinde gerçekleşen peş peşe depremler sonrası yoğunlaştı. Türkiye'de 45 ilde 5,5 ve üzeri deprem üretebilecek 485 diri fay bulunuyor.
BİRİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
Haritaya göre bu iller şöyle: İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale, Siirt.
İKİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
İkinci derecen riskli illerse şöyle: Tekirdağ, İstanbul, Bitlis, Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Şırnak, Zonguldak, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya, Çankırı, Uşak, Ağrı, Çorum.
Türkiye Deprem Haritasına göre deprem riskinin en az olduğu dördüncü ve beşinci grupta yer alan iller ise Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Edirne, Adana, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman.
Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz haritayla ilgili şşunları söyledi:
"Dünyanın oluşundan bugüne hep faylar var olagelmiştir. Bunların içerisinde son 11 bin yılda 11 bin 800 yılda deprem üretmiş faya diri fay diyoruz.
"TÜRKİYE'DE RİSKSİZ YER YOK"
Haritalara baktığımızda Türkiye'de risksiz yer yok. Deprem ülkesiyiz, dolayısıyla Türkiye'nin herhangi bir yerinde 4-5 büyüklüğünde deprem olması bizler açısından şaşırtıcı değil.
Ancak Türkiye'nin 3 tane önemli fayı var. Bunlardan bir tanesi Kuzey Anadolu Fayı; Bingöl Karlıova'dan başlayan, Karadeniz'e doğru uzanan Marmara Denizi'ni geçen ve oradan Kuzey Yunanistan'a kadar uzanan fay.
Bin 600 kilometre boyunda dünyanın en önemli faylarından bir tanesi. İkinicisi Doğu Anadolu Fayı; bu yıl bize çok büyük acılar yaşatan 6 ve 20 şubat depremlerini yapan Bingöl Karlıova'dan başlıyor Hatay'a kadar gelip oradan Ölüdeniz fayıyla birleşerek Kızıldeniz'e uzanıyor. Bu da 650-700 kilometre boyunda.
Kuzey Anadolu Fayı'nın kırılmamış bir parçası var, Erzincan biliyorsunuz. 1939'da çok büyük depremle sarsıldı ardından 1992'de Erzincan Ovası'nın doğu ucunda deprem meydana geldi. 1939'da da Kargapazarı dediğimiz fay kırılmıştı. 1784'te deprem üretmiş o günden bu güne 250 yılın üzerinde bir süre geçmiş, deprem olduğu takdirde de 7.2-7.4 büyüklüğünde deprem üretmesini beklediğimiz bir fay.
"İSTANBUL'DA DİRİ FAY YOK"
İstanbul'a baktığımızda içinde diri fay yok, bilinen bir diri fay yok. Kuşkulanılan bir-iki fay var ama geçmişte çok büyük deprem üretmiş faylar değil. Ama baktığımızda İstanbul 1509'da 1766'da Marmara Denizi içerisinden geçen fay nedeniyle ciddi anlamda sarsılmış, hasar görmüş bölge. İçinde fay olmasa bile uzağındaki fayın sarsıntısıyla hasar görmüş ve hasar görme olasılığı da yüksek olan bir ilimiz.
İstanbul'da 1 milyon 166 tane bina var. Bir deprem olduğu takdirde bunun 750 bin tanesinin hasar görmesi, 80-90 bin tanesinin de çok ciddi hasar görmesi bekleniyor. Bu çok büyük bir rakam. Bu rakamın üzerine yoğunlaşıp binaları artık elden geçirmek kenti tümüyle dayanıklı hale getirmek varken deprem olmayacak söylemleri insanları rehavete itebilir. Bu anlamda da tehlikelidir."
Marmara çevresinde bir deprem bekliyoruz. Bingöl Yedisu'da bir deprem bekliyoruz. Kıbrıs'a doğru belki Hatay'ın açıklarında bir deprem bekliyoruz. Nerenin daha yüksek tehlike altında olduğu belli, nerelerin öncelikle dönüştürülmesi gerektiği de belli.