Kitapları başta Türkiye'de olmak üzere 45'ten fazla dile çevrilen dünyaca ünlü roman yazarı ve şair İsmail Kadare, 88 yaşında hayatını kaybetti. 1960'larda şiir alanında ünlenen usta isim, asıl ününü 1964 yılında yayınlanan bir filme uyarlanan 'ölü Ordunun Generali' isimli romanıyla kazandı. Prix mondial Cino Del Duca, Man Booker Uluslararası Ödülü, Asturias Prensliği Ödülü ve Kudüs Ödülü alan ünlü yazarın ölümü, dünyada büyük yankı uyandırdı. Peki, İsmail Kadare kimdir, neden öldü, hastalığı neydi? İsmail Kadare hangi kitapları yazdı? İşte İsmail Kadare'nin hayatı...
İSMAİL KADARE KİMDİR, NEDEN ÖLDÜ, HASTALIĞI NEYDİ?
İsmail Kadare 28 Ocak 1936 tarihinde Arnavut Krallığı /Ergiri'de doğdu. Babası bir mahkeme mübaşiri olan Kadare'nin annesi babası, varlıklı ve eğitimli bir aileden geliyordu. Kadare çocukluğunu ve doğduğu, büyüdüğü Gjirokastër kentini, Taş Kentin Günlüğü isimli romanında anlattı.
Arnavutluk'ta 2. Dünya Savaşı sonrası komünist rejim kurulduğunda 8 yaşında olan ve bu rejimin içinde yetişen Kadare, romanlarında komünist toplum konuları sık sık geçirdi. Öğrencilik yıllarındaki yazı denemelerinden sonra, Tiran'da edebiyat fakültesinde ve kısa bir süre için Moskova'da Maxim-Gorki Edebiyat Enstitüsünde okudu.
1960'lı yıllarda şiir alanında ün kazanan Kadare, asıl ününü 1964 yılında yayınlanan ve başrolünü Marcello Mastroianni'nin oynadığı bir filme de uyarlanan 'Ölü Ordunun Generali' isimli romanıyla elde etti. Bunu yurtdışında da büyük ilgi gören pek çok diğer romanı izledi.
Arnavutluk'taki komünist yönetim romanlarına sansür uyguladı, fakat Kadare ünü nedeniyle belirli ölçüde bir dokunulmazlığa sahipti. 1990 yılında Ramiz Alia yönetimine karşı protesto olarak daha önceleri de pek çok kez gittiği Fransa'ya iltica etti. 1999'da Arnavutluk'a geri döndü ama Paris'te de bir dairesi yer alıyordu.
Kadare, 1992 yılında Cino Del Duca ödülünü kazandı. 1996'da ise Fransa'daki "Academy of Moral and Political Sciences"a ömür boyu üyelik hakkı verildi. 2005'te Man Booker
Uluslararası Ödülü'nü, 2009'da Asturias Prensliği Ödülü'nü, 2015'te Kudüs Ödülü'nü kazandı. Adı birkaç kez Nobel Edebiyat Ödülü adayları arasında geçen Kadare'nin kitapları 45'tan fazla dile çevrildi.
Kadare, yıllarca süren sağlık sorunlarının ardından 1 Temmuz 2024 tarihinde Tiran'daki bir hastanede, 88 yaşında, geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti.
İSMAİL KADARE KİTAPLARI
İsmail Kadare'nin Türkçe yayınlanmış eserleri şöyle:
- Ölü Ordunun Generali (1963)
- Taş Kentin Günlüğü
- Düğün (1968)
- Şenlik Kurulu
- Canavar
- Piramit (1992)
- Kosova'ya Üç Ağıt (1998)
- Kaza (2010)
- Rüyalar Sarayı (1981)
- Kuşatma (1970)
- İbret Taşı (1978)
- Taş Kentin Düşüşü