NAGİHAN ALAN YİĞİT - MEDYATAVA ÖZEL
Resmi rakamlara göre 50 bini aşkın kişinin yaşamını yitirdiği 100 bini aşkın kişinin de yaralandığı Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin yıldönümünde depremden etkilenen illerden biri olan Adana’da “Bu Binalar Neden Yıkılıyor?” adlı deprem çalıştayı düzenlendi.
Aralarında Prof. Dr. Barış Binici, Prof Dr Güney Özcebe, Prof. Dr. Sinan Akkar, Prof. Dr. Alper İlki, Prof. Dr. Mustafa Laman, Prof. Dr. Süleyman Paypal, Prof. Dr. Ülvi Can Ünlügenç, Dr. Tuğçe Başer ve Dr. Baran Bozoğlu gibi alanında uzman isimlerin olduğu çalıştayda katılımcılar deprem gerçeğine yönelik sunumlar gerçekleştirdi.
ATIKLAR İÇİN PLANLAMA YOK
Çalıştayın en dikkat çeken konularından biri de deprem bölgesindeki bina yıkıntılarının oluşturduğu atıklar oldu. Üzerinden bir yıl geçmesine rağmen atık konusunun hiçbir planlamanın içinde yer almadığına dikkat çeken Çevre Mühendisi Dr. Baran Bozoğlu, “Deprem bölgesinde en büyük iki sorun barınma ve deprem atık problemleri. 100 ila 200 milyon ton deprem atığı mevcut. Hatay’ı bu atıklarla 1 metre yükseltebilirsiniz yani özetle iki Erciyes Dağı büyüklüğünde atıkla karşı karşıyayız ve bunun büyük çoğunluğu Hatay’da. Bu atıkların çevresel riski bir yıldır incelenmiyor.
Çevresel etkinin izlenmesi gerekirken üzerinden bir yıl geçmesine rağmen buna başlanmamış durumda. Samandağ’a atıklar gelişigüzel bırakılıyor. Bir ay önce İskenderun’da yağışlardan kaynaklı taşan sular atıkların içinden geçip kentin içine ilerledi. Belediye olası taşkına dair kanal yapmıştı ama atıklar kontrolsüz biçimde bırakılınca bu kanal da doldu ve evleri su bastı. Bu atıklardaki zararlı maddelerin insan sağlığına ve dolayısıyla toplum sağlığına ciddi derecede olumsuz etkileri olacak” diye konuşarak bu atıkların doğal afeti bir yapay afete çevirdiğine dikkat çekti. Bozoğlu, “Bölgede 100 yıl sürecek yapay bir afet yaratılıyor. Acilen asbestliler ayrılarak atıklar ekonomiye kazandırılmalı. Bu atıklarla Hatay tekrar küllerinden inşa edilebilir” dedi.
“ASBEST YÜZÜNDEN KANSER ARTABİLİR”
Dr. Tuğçe Başer ise “Yurtdışındaki birçok araştırmacının da Hatay ve çevresindeki Asbest tehlikesinin önümüzdeki on yıl içinde bölgede kanser vakalarını artıracağı konusunda endişeli ve hemfikir. Atık konusu toplum sağlığı göz önüne alındığında üzerine gerçekten ciddi olarak düşünülmesi gereken bir konu” diye konuştu.
“ADANA’DA FAY AKTİF, TEHLİKE SÜRÜYOR”
Çalıştayda uzmanlar, deprem yönetmeliğinin akademik dilden uzak ve basitçe anlaşılır biçimde yazılmasının önemine de işaret etti. Prof. Dr. Güney Özcebe, halk ikna olmasa da düzgün yapıldığında güçlendirmenin can kurtardığını vurguladı. Prof. Dr. Mustafa Laman ise Adana için hala tehditlerin sürdüğünü çünkü fayın aktif olduğunu ve kırılması durumunda 6,7’ye varan depremlerin görülebileceğini ifade etti.
Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar ise "Bilimin rehberliğinde deprem dirençli bir Adana için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 6 Şubat depremlerinin 1. yıl dönümünde, her biri alanında uzman akademisyenlerin katılımıyla "Bu Binalar Neden Yıkılıyor?" temalı Deprem Çalıştayı'mızı gerçekleştirdik. Depreme dayanıklı kentler yaratma seferberliğimize, bilgisini kamu yararına paylaşan değerli uzmanlarımızla birlikte, elimizden gelen tüm katkıyı sunmaya devam edeceğiz" diye konuştu.