AYM, Can Atalay için ikinci kez aynı kararı verdi. Geçmişten bugüne AYM'nin kriz yaratan kararları

AYM'nin Can Atalay ile ilgili verdiği karar sadece Yargıtay'dan değil siyasetçilerden de tepki toplamıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise önce "Anayasa Mahkemesi maalesef birçok yanlışları arka arkaya yapar hale geldi; Yargıtay'ın aldığı karar asla bir kenara atılamaz, itilemez" dedi, daha sonra "Bu tartışmada taraf değil hakem konumundayız" diye konuştu.

MHP lideri Devlet Bahçeli'nin tepkisi ise daha sert oldu, gelinen noktada iki seçeneğe işaret eden Bahçeli "Ya Anayasa Mahkemesi kapatılmalı ya da yeniden yapılandırılmalıdır" dedi. Bunu AYM kapatılmalıdır çağrısı olarak mümkündü.

Açıkçası bu bir krizdi. Ama ilk kriz değildi. İşte AYM'nin geçmişten bugüne kriz çıkaran kararları...

AK Parti 14 Ağustos 2011 tarihinde, Fazilet Partisi'nin AYM kararıyla kapatılmasının hemen ardından kuruldu. Türkiye'nin gündemi o dönemde parti kapatma davalarıydı. Ve büyük bir çoğunluk bu kararlara demokrasiyle uyuşmadığı gerelçesiyle karşı çıkıyordu. En çok karşı çıkan parti de AK Parti'ydi.

AK PARTİ DAVASI

2001 yılında Demokratik Sol Parti (DSP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Anavatan Partisi'nin kurduğu 57. Hükümet döneminde, Anayasa'da parti kapatmanın gerekçesiyle ilgili "odak" kavramını açıkça tanımlayan ve siyasi partilerin kapatılmasından önce Hazine yardımının kesilmesi dahil kademeli bir şekilde cezalandırılmasını öngören bir anayasa değişikliği yapıldı.

Ancak bu değişiklikliğe karşın, 2008'de AK Parti'ye karşı parti kapatma davası açıldı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, AK Parti'nin, "laikliğe aykırı eylemlerin odağı durumuna geldiği" gerekçesiyle kapatılmasını istedi.

AYM KAŞI ÇIKTI

Fakat bu karar AYM tarafından kabul görmedi. AYM, AK Parti'yle ilgili kararını 25 Temmuz 2008'de açıkladı. Mahkemenin 11 üyesinden altısı partinin kapatılması yönünde oy kullandı ancak nitelikli çoğunluğa (7 oy) ulaşılamadığı için AK Parti kapatılmadı.

Hazine yardımının kesilmesiyle ilgili oylamada ise AYM'nin üyelerinden 10'u "Evet", biri ise "Hayır" oyu kullandı.

AYM'nin bu kararına AK Parti karşı çıktı.

2010 yılında siyasi partilerin kapatılmasını zorlaştıran ve AYM'nin bu konudaki takdir yetkisini sınırlandıran Anayasa değişikliği kabul edildi.

Meclis'e Cumhurbaşkanlığı adaylığı için son başvuru tarihi 25 Nisan, ilk tur oylama günü ise 27 Nisan olarak belirlendi.

Anayasa'nın 102. maddesine göre cumhurbaşkanı seçilebilmek için, ilk iki turda nitelikli çoğunluk (367 oy), sonraki iki turda ise salt çoğunluk (276 oy) aranıyordu.

Eski Yargıtay Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, 26 Aralık 2006'da Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan yazısında, 367'nin sadece karar yeter sayısı değil, aynı zamanda toplantı yeter sayısı olduğu görüşünü ortaya atmıştı. Kanadoğlu, oylamalara en az 367 milletvekilinin katılması gerektiğini, aksi halde sonucun geçersiz olacağını iddia etmişti.

Dönemin Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt ise TBMM'de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçiminde "cumhuriyetin temel değerlerine sözde değil, özde sahip olan bir kişinin cumhurbaşkanı seçilecek olmasını" umduğunu söyledi.

ABDULLAH GÜL ADAY OLDU

Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan aylarca süren tartışmaların ardından aday olmamaya karar verdi.

İlk tur oylama 27 Nisan 2007'de yapıldı. O dönem mecliste iki parti vardı; CHP ve AK Parti. CHP oylamaya katılmadı. Toplam 357 oy kullanılırken, Abdullah Gül 352 oy aldı. Oylamanın hemen ardından CHP "367 iddiasıyla" seçimi AYM'ye götürdü.

Aynı günün akşamı Genelkurmay Başkanlığı internet sitesine, daha sonra kamuoyunda "e-muhtıra" olarak anılacak bir basın açıklaması yayımlandı.

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), açıklamasında "laikliğe aykırı" olduğunu belirttiği bir dizi olayı sıraladı ve cumhurbaşkanlığı seçiminde laikliğin tartışılmasını "endişeyle izlediğini" belirtti.

AYM, 1 Mayıs'ta verdiği kararla, Cumhurbaşkanlığı seçimi sırasında Meclis Genel Kurulu'nda en az 367 milletvekilinin bulunması gerektiğine hükmetti ve Meclis'teki birinci tur oylamayı iptal etti.

AK Parti, Cumhurbaşkanının seçilememesi üzerine erken seçim kararı aldı ve 27 Haziran 2007 seçim tarihi olarak belirlendi.

2007 seçimlerini yüzde 47 ile AK Parti kazandı.

Meclise giren MHP'nin desteğiyle Cumhurbaşkanlığı seçiminin üçüncü turunda Abdullah Gül seçildi.