Gelir İdaresi Başkanlığı, trafikteki araçlardan elde edilen vergi gelirlerini daha etkin bir şekilde toplamak için yeni bir düzenlemeyi uygulamaya hazırlanıyor.
Bu kapsamda, yakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz'a işleyecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi hayatımıza girecek.
TAŞIT TANIMA BİRİMİ (TTB) NEDİR?
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi, araçların yakıt depolarına monte edilen elektronik bir etiket olan Taşıt Tanıma Birimi (TTB) tarafından çalışır. Bu etiket, akaryakıt istasyonlarında yer alan Taşıt Tanıma Okuyucu tarafından okunarak araç plakasını otomatik olarak tanır.
Araç sahipleri için Taşıt Tanıma Birimi (TTB) zorunluluğu yaklaşıyor. İş yerlerine ait veya kiralanmış ticari araçlar için 31 Aralık 2024 tarihine kadar TTB takılması mecburi hale gelecek.
TÜM ARAÇ SAHİPLERİNİ KAPSAMIYOR
UTTS tüm araç sahiplerini kapsamıyor, UTTS Tebliği itibarı ile Taşıt Tanıma Birimi (TTB) taktırmayan araçların trafiğe çıkamayacağına dair bir düzenleme ise bulunmuyor.
Akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçmek ve vergi kaybını engellemek için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından geliştirilen yerli ve milli bir sistem olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nin (UTTS) tüm altyapı çalışmaları devam ediyor. 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükellefi kişi ve kuruluşlar için zorunlu olacak UTTS, akaryakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak tanıyarak fiş ve faturalarda bu plaka bilgisinin yer almasını sağlayacak. Bu sayede araç plakalarının sisteme elle girilmesinden kaynaklanan usulsüz fatura uygulaması son bulacak.
Hangi taşıt tipleri UTTS kapsamında yükümlü kılındı?
UTTS Tebliği ile en geç 31.12.2024 tarihine kadar,
· kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlara Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması,
· akaryakıt istasyonu işleten mükelleflere ise en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatlarına Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) takılması zorunluluğu getirilmiştir.
UTTS yükümlüsü olmayan bireysel taşıt sahipleri gönüllü olarak UTTS’ye kaydolarak hizmet alabileceklerdir.
Akaryakıt Harcamalarını Gider Göstererek Vergi İndirimi Elde Eden Vergi Mükellefleri İçin Zorunlu
UTTS, medyada yer alan bazı haberlerdeki asılsız iddialarda belirtildiğinin aksine herkes için zorunlu olmayacak, sadece akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükellefleri için zorunlu olacak.
Vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşların, işte kullandıkları işletmeye ait veya kiralama yoluyla edindikleri taşıtlara Taşıt Tanıma Birimi (TTB)’ni 31 Aralık 2024 tarihine kadar taktırması zorunlu.
Öte yandan, UTTS mükellefleri, akaryakıt harcamalarını vergi indirimine konu edebilmek için akaryakıt alışverişlerinin UTTS kapsamında düzenlendiğini gösteren bilgiyi ihtiva edecek şekilde düzenlenen satış fişini beyan etmek zorunda olacaklar.
Trafiğe kayıtlı 29 milyon araçtan 8 milyon aracı ilgilendiriyor
Türkiye’de halihazırda trafiğe kayıtlı 29 milyon taşıt bulunuyor. Bunların yaklaşık 8 milyon araç akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükelleflerine hizmet veriyor.
Vergi kaybını önleyecek
Akaryakıt istasyonlarında kurulu mevcut sistemde, akaryakıt satışı esnasında aracın plaka bilgisi istasyon görevlisi tarafından elle girilmektedir. Plaka bilgisinin sisteme elle giriliyor olması akaryakıt alımı yapan taşıta ait olmayan bir plakanın sisteme işlenerek usulsüz fatura oluşturulmasına imkân vermektedir. Mevcut sistemdeki bu boşluğu kullanan bazı mükellefler oluşturulan usulsüz faturaları gider olarak göstererek vergiden düşmektedir. Bu şekilde, her yıl yaklaşık 15 milyar TL’ye yakın vergi kaybı oluşmaktadır. UTTS plaka bilgisinin sisteme girişini otomatik hale getirerek elle girilmesini engelleyecek ve vergi kaybını önleyecektir.