Yeni mezunlar için 100 bin lira! Milyonları ilgilendiriyor: Üniversitelilere düzenli burs ödemesi

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, 2021 yılı itibarıyla Türkiye’nin toplam nüfusu 84 milyon 680 bin 273 kişi. Nüfusun 12 milyon 971 bin 289 kişisi 15-24 yaş arasında. Yani nüfusun yüzde 15.32’si gençlerden oluşuyor. Genç nüfusun yüzde 51.3’ü erkek, yüzde 48.7’si ise kadın. TÜİK’in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 24.7 olurken, eğitimine istediği halde devam edemeyen gençlerin oranı ise yüzde 7.6. İşi olan gençlerin yüzde 76’sı da işlerinden memnun.

ÜNIVERSİTELİYE DÜZENLİ BURS

İşte bu genç potansiyelini değerlendirebilmek, onların daha çok eğitim ve iş hayatına katılmalarını sağlayabilmek için devlet çeşitli isimler altında destekler sunuyor. Gençlerin her dönemine özel verilen desteklerde ilk olarak üniversite öğrencilerine her yıl düzenli sağlanan burslar var. Milyonlarca lisans öğrencisine bu yıl için aylık 850 lira, yüksek lisans öğrencisine 1.700 lira ve doktora öğrencisine ise 2 bin 550 lira ödeme yapılıyor.

YENİ MEZUN İÇİN 100 BİN LİRA

Devlet, genç istihdamını teşvik etmek için işverenin de yükünü hafifletiyor. Bu kapsamda son 12 aydaki çalışan sayısını koruyup, meslek lisesi ve üniversite mezunu gençleri en az 12 ay boyunca istihdam etmeyi taahhüt eden işletmelere 100 bin lira destek veriliyor. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) üzerinden sağlanan faizsiz kredi desteğinde kadın istihdamında bu rakam 110 bin lirayı buluyor. Programla 75 bin yeni meslek lisesi, üniversite mezunu gencin istihdama dahil edilmesi amaçlanıyor.

STAJYERİN PARASI DEVLETTEN

Sanayi sektörünün ihtiyaç duyduğu ara elemanın yetişmesi için mesleki eğitimden sonra belli bir iş pratiğinin oluşması gerekiyor. Bunlar da ancak staj ve kalfalıkla elde edilen beceriler. Bu nedenle mesleki eğitim merkezlerinde eğitim gören öğrencilerin her ay aldıkları asgari ücretin 3’te 1’i (1.416 lira) artık devlet tarafından ödeniyor. Ayrıca 3’üncü sınıf sonunda kalfa olan öğrencilerin aldıkları ücret, asgari ücretin 3’te 1’inden asgari ücretin yarısına (2.125 lira) yükseltildi. Bu ücretin tamamı da devlet tarafından veriliyor. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bu yıl ayrıca lise ve üniversite mezunlarına istihdam garantili yeni eğitim programını da devreye aldı.

25 YAŞINA KADAR ÜCRETSİZ SAĞLIK

Devlet, okuyan öğrenciler ve yeni mezunların belli bir süre ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanmasını sağlıyor. Üniversitede öğrenim görenler; 25 yaşını tamamladığı tarihe kadar anne veya babasından sağlık hizmeti alabiliyor. Eğer anne veya babanın sigortası aktifse sistem, öğrencilik bilgisini otomatik işliyor ve öğrenci anne ya da babası üzerinden öğrenim süresi boyunca sigortadan yararlanabiliyor.

İŞ KURANA PRİM VE VERGİ KATKISI

Genç işsizliğini azaltmak için sağlan vergi teşviği; adlarına ilk defa Gelir Vergisi mükellefiyeti tesis olunan gençlere (29 yaşını geçmemiş) uygulanıyor. Bu gençlerin, faaliyete başladıklarından itibaren 3 yıl boyunca elde ettikleri kazançlarının yıllık 75 bin liralık kısmı Gelir Vergisi’nden istisna tutuluyor. Böylece gençler bu yıl, yıllık 13 bin 750 lira vergiden kurtuluyor. Ayrıca asgari ücretin yüzde 34.5’ine karşılık gelen 4B (Bağkur) sigorta primlerini 1 yıl devlet ödüyor. Yani bu yıl aylık 1.726 lira, yıllık olarak da 20 bin 700 lira tutarındaki sigorta primini Hazine karşılıyor. Böylece Vergi ve prim desteği 2022’de toplam 34 bin lirayı aşıyor.

HEM MESLEK HEM HARÇLIK

Türkiye İş Kurumu (İşkur), ilk kez çalışacak olanların iş tecrübesizliğini yenebilmeleri için ‘mesleki eğitim kursu’, ‘işbaşı eğitim programı’, ‘girişimcilik eğitimi’ gibi imkanlar sunuyor. Üstelik Türkiye’nin her ilinde ücretsiz olan bu mesleki eğitimler, öğretirken para da kazandırıyor. Bazıları da istihdam garantili olan bu kurslara katılanlara günlük yapılan ödemeler ise şöyle:

• 163.59 lira: İş arayan statüsündeki katılımcılara.
• 122.69 lira: öğrencilere.
• 81.80 lira: İşsizlik ödeneği alanlara.
• 106 lira: Sanayi sektöründeki mesleklerde düzenlenen istihdam garantili mesleki eğitim kurslarına katılanlara.
• 64 lira: Geleneksel mesleklerde mesleki eğitim kurslarına gidenlere.
• 49 lira: İstihdam garantisiz mesleki eğitim kurslarına katılanlara.
• 179.95 lira: Geleceğin mesleklerinde düzenlenen işbaşı eğitim programlarına katılanlara.
• Primi ödeniyor: Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi de yatırılıyor.

GİRİŞİMCİLERE KOLAYLIK

Kamu bankası olan Halkbank aracılığıyla da Genç Girişimci Kredisi kapsamında 350 bin liraya kadar kredi desteği sağlanıyor. Bu krediden yüksekokul ve üniversite mezunu olan bölümüyle ilgili herhangi bir iş tecrübesi bulunmayan ve bu alanda kendi işini kurmak isteyen 35 yaşını aşmamış girişimciler faydalanabiliyor. Krediler avantajlı faiz oranlarıyla sunulurken, 12 ay anapara ödemesiz olmak üzere 60 aya kadar vade imkanı tanınıyor.