Ünlü tarihçiden Kösem Sultan biyografisi

Tarihçi Özlem Kumrular’ın, zengin bir kaynakçanın yanı sıra Avrupa ve Osmanlı arşivlerinden belgelere de dayanarak kalem aldığı çalışma, çarpıcı ve gerçekçi bir Kösem Sultan biyografisi ortaya koyuyor. Bir başka deyişle, yarım asır boyunca sarayda hüküm sürmüş ancak hayatı hakkında çok az bilgi bulunan Kösem Sultan’ın “gerçek” hayatı, "Kösem Sultan: İktidar, Hırs, Entrika" isimli kitapta toplandı.

Hayatı romanlara, tiyatro oyunlarına, opera eserlerine konu olan Kösem Sultan 1590-1651 yılları arasında yaşadı. Bir Rum kızı olarak genç yaşta saraya girdi ve iktidar yolundaki ilk adımını I. Ahmed’in nikâhlı eşi olmakla attı. Oğulları IV. Murad ve daha sonra I. İbrahim başa geçtiğinde devlet yönetiminde doğrudan etkili oldu. Çocuk yaşta tahta çıkan torunu IV. Mehmed’in saltanatı sırasında “valide-i muazzama” (büyük valide sultan) olarak gerçek bir güç odağına dönüştü.

Kumrular’ın biyografisinde Kösem Sultan, cabbar, güç simsarı, akıllı, sabırlı, güce giden bütün yolları her ne pahasına olursa olsun bulan, ne zaman bekleyeceğini, ne zaman hareket edeceğini çok iyi bilen, kaprisle değil akılla hareket ederek tüm kapıların açılabileceğini idrak etmiş bir kişi olarak beliriyor. Kitapta yer alan bilgilerden, bir güzellik timsali olduğu sıkça vurgulanmasa bile, güzelliği de zekâsı ve kurnazlığı kadar tarihe kaydedilmiş bir kadın olduğu anlaşılıyor. Ancak, IV. Mehmed’in annesi, gelini Hatice Turhan Sultan’la giriştiği güç savaşında mağlup olacak ve yaşamı trajik bir şekilde son bulacaktır. Tarihte değişik unvanlarla anılan Kösem Sultan, ölümünden sonra “Valide-i Maktule”, “Valide-i Şehide” adıyla tarih sayfalarındaki yerini alır.

Özlem Kumrular’ın büyük bir araştırmanın ürünü olarak kaleme aldığı Kösem Sultan biyografisi, yazarın edebiyat ve tarih eğitimine dayanan birikiminin olgun bir örneği. Çalışma, tarihsel bir karakterin iktidar entrikaları içerisinde nasıl bir güç odağı olabildiğini irdelemesiyle klasik bir biyografi olmanın ötesine geçiyor. Osmanlı tarihinin en güçlü kadınlarından biri olarak kabul edilen ve dirayetli bir kişilik olarak yaşadığı döneme adını altın harflerle kazıyan Kösem Sultan’ı yakından tanımak ve anlamak adına benzersiz bir çalışma, Kösem Sultan: İktidar, Hırs, Entrika.