"Twitter değil, kötü gazetecilik öldürür"
Sosyal medyada yayılan bir söylentinin doğrulanmadan habere dönüşmesinin son kurbanı Mehmet Ali Birand oldu.
Medya Etiği Platformu, Mehmet Ali Birand'ın ölümü ile ilgili yaşanan 'iletişimm' faciasını eleştirdi ve başsağlığı dileğinde bulundu:
"Twitter değil kötü gazetecilik “öldürür”
Sosyal medyada yayılan bir söylentinin doğrulanmadan habere dönüşmesinin son kurbanı Türk medyasının kıdemli ismi Mehmet Ali Birand oldu. Birand bugün önce öldürüldü, sonra vefat etti.
Mart ayında Amerikan Hastanesi’nde bir operasyon geçirerek safra kesesi yolundaki tıkanıklığı açmak üzere stent takılan Birand’ın önceki gün yeniden tedaviye alınmasının ardından bu sabah gündeme gelen “öldü” iddiası önce internette yayıldı ardından haber sitelerinde yer aldı.
Mehmet Ali Birand’ın çalışma arkadaşlarının da aralarında bulunduğu çok sayıda gazeteci iddiayı paylaştı, bazı haber siteleri Twitter mesajları üzerine haber yaptı.
Teyitlenmemiş haberin ardından çok sayıda gazeteci başsağlığı mesajı yazdı, bazısı haberi vermeyen haber kanallarına sitem etti. Ancak Mehmet Ali Birand’ın öldüğüne yönelik iddialara yalanlama aynı mecra üzerinden oğlu Umur Birand’dan geldi. O mesajda şu ifadeler yer aldı:
”Ben Umur Birand, babam halen yoğun bakımda. İyileşmesi için dua ediyoruz. Gösterdiğiniz sıcak ilgi için çok teşekkürler.”
Bu yaşanan süreç üzerine Medya Etiği Platformu olarak meslektaşlarımıza hem haberin teyit edilmesi hem de twitter kullanımı ile ilgili etik kurallar açısından hatırlatmada bulunuyoruz:
- Bütün kaynaklardan eline ulaşan bilginin doğruluğunu sınamalıdır. Haberlerde kullanmak üzere elde ettiği yazılı, dijital, görsel ve işitsel belgelerin orijinalliğinden emin olmalıdır.
- Bilgiyi, belgeleri ve iddiaları, sanki haberin konusuyla ilk kez karşılaşıyormuş gibi, titizlikle gözden geçirmelidir.
- Bilgiyi tam olarak doğrulayamıyorsa, sorumlu olduğu editöre danışmalı ve şu sorulara cevap aramalıdır: a) Bilgi kamuoyunun bilmesi açısından ne kadar önem taşımaktadır? b) Haberin, konu ettiği şahıslar açısından olası sonuçları nelerdir? c) Zarar nasıl asgariye indirilebilir? d) Elimizde ne gibi alternatifler var?
Meslektaşlarımızdan gelecek başlıca itirazı tahmin edebiliyoruz: “Haber tüm sosyal medyada yayılmıştı ve gelinen noktada geleneksel medya böylesi büyük bir haberi gözardı edemezdi.” Bu noktada bazen en iyi alternatifin neyin haberini vermediğimiz olabileceğini hatırlatırız. Teyit edilmemiş bazı haberlerin Birand’ın hayatını kaybettiği yönünde olduğunu haberleştirmek, halen hayatta olan bir kişiyi öldürmekten çok daha etik ve ahlaklı bir tercih olacaktı. Bugünü tarihe gazetecilik adına kara bir gün olarak yazacak unsurlardan biri de son tahlilde haberin doğrulanmasıdır!
Medya Etiği Platformu olarak Birand ailesine, tüm sevenlerine ve meslektaşlarımıza başsağlığı dileriz."