Türkiye'nin ilk radyo müzesi açıldı!

Politik yaşamda siyasi liderlerin döneme damgasını vuran konuşmaları ile kulaklarının pasını silen dönemin hit müzikleri Türkiye’de ilk kez İzmir’de ‘Radyo ve Demokrasi Müzesi’nde bir arada toplandı. Radyonun serüvenine tanıklık edilmesini amaçlayan müzeye yüzden fazla tarihi radyo, vatandaşların bağışları ile kazandırıldı.

Atatürk'ün 10. yıl ve meclis konuşması, Kenan Evren'in darbe aktarımı, Adnan Menderes'in Yassıada savunması, Deniz Gezmiş'in mahkeme savunması ve sevilen şarkıların milyonlara ulaşmasını sağlayan radyolar Türkiye’nin ilk ve tek 'Radyo ve Demokrasi Müzesi’nde sergilenecek.

Müzenin açılışı Basmane Semti’nde ünlü isimlerin katılımı ile gerçekleşti. Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan’ın ev sahipliğinde açılış törenine; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Devlet eski Bakanı Işılay Saygın, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, radyoculuğun duayen isimleri Halit Kıvanç ve Orhan Ayhan’ın yanı sıra çok sayıda ünlü radyocu ve vatandaşlar katıldı. Açılışta konuşan Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan, demokrasi tarihindeki köşe noktalarının radyolar ile öğrenildiğine dikkat çekerek, “12 Eylül sürecinden itibaren bütün demokrasi tarihimizdeki iyi, güzel günleri de kara günleri de hep radyodan öğrendik. Evlerimizin bir köşesinde duran, ajansı dinlediğimiz, radyo tiyatrosu ve 'arkası yarın'ları dinlediğimiz radyoları müzemizde sergiliyoruz” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu da Radyo ve Demokrasi Müzesi’ni İzmir’e kazandıran Başkan Tartan’ı kutlayarak, “Belediye hizmetlerinin yanı sıra butik müzeler kurarak başlattığı hizmetler sayesinde İzmir’in çok önemli bir açığını karşıladı. Bu nedenle kendisini tebrik ediyorum. Demokrasiye inancımızı, hukuku yükselterek karşılamamız gerekiyor” diye konuştu.

Sunuculuğunu televizyoncu Seda Akgül’ün üstlendiği törende açılış kurdelesini konuklar birlikte kesti. Konfeti ve balonların fırlatıldığı açılışta taş plaktan da eski şarkılar çalındı.



RADYOCULUKTA HALİT KIVANÇ'IN ANISI

Türkiye'nin en ünlü ve en uzun süre çalışmış sunucularından olan Halit Kıvanç da yayıncılık hayatında yaşadığı bir anısını paylaşarak şöyle konuştu:

"Radyo diye bir varlık ne derseniz deyin. Dünya Kupası maçı. Amerika Kıtası Güney Amerika'da ben 2,5 saate yakın maçı anlattım ve konuştum. Maç bitti otele gelince Türkiye'ye telefon açıp yayının nasıl olduğunu sordum, onlar ise bana maçın skorunu sordular. 'Dinlemediniz mi?' diye sordum. Meğer Meksika ile bir başka ülke üzerinden Avrupa kıtası üzerine yayın gidiyormuş. Üç - dört radyonun daha yayını Meksika ile o ülke arasındaki sorunlar nedeniyle yayınlar kesilmiş. Kimse dinlememiş. Ve ben 2,5 saat kendi kendime konuşmuşum. Radyonun en muzip anısı da benim için budur."



6 GALERİDE RADYO VE DEMOKRASİ TARİHİNİN 6 DÖNEMİ

Basmane’deki Altınpark Kazı Alanı karşısında bulunan Sarmaşıklı Ev’in restore edilmesinin ardından vatandaşların bağışlarıyla onlarca radyo toplandı. Çalışmayacak durumda olanlar titizlikle tamir edilerek müzeye kazandırılırken, yüzden fazla radyonun yer aldığı müzede dünyada radyo yayının yapılmaya başlandığı 1921'den günümüze kadarki her döneme ait radyonun yer aldığı belirtildi. Müzede çok sayıda plak ve pikabın da bulunduğu ifade edildi. Ziyaretçilerin, tarihte önemli yer tutan olayların radyo anonslarını dinleyebilecekleri dile getirildi. Radyo ve Demokrasi Müzesi iki katlı binasında 6 galeride radyo ve demokrasi tarihini 6 dönemde inceliyor. Galeri isimleri sırasıyla şöyle:

İlk Yıllar- Radyonun Doğuşu, İnsanın Radyoyu Keşfi (1921-1939). Savaş ve Radyo- 2. Dünya Savaşı’nda Radyonun Kullanımı, İnsanın Radyonun Gücünü Keşfi (1939-1945). Radyo Savaşları- Soğuk Savaş Yıllarının Propaganda Aracı Olarak Radyo ve Gerilla Radyoların Doğuşu (1945-1964). Radyo…Özgürlük…- Radyonun Özgürlük Mücadelesi, Özgürleşme Aracı Olarak Radyo (1964-1980). Öldü mü Yoksa?- Radyonun Gözden Düştüğü Yıllar (1980 - 2000). Radyo Daima…- Bir Tıkla Radyo, Yeni Nesil Yayıncılık ve Radyonun Bir Demokrasi Aracına Dönüşmesi (2000 ve sonrası)



100'DEN FAZLA RADYO BAĞIŞI

Radyo ve Demokrasi Müzesi’nde 1920’den 2000’lere tüm dönemlere ait 100’ün üzerinde radyo ve ses kayıt cihazları, kulaklık, hoparlör, dönemlere ait belge ve fotoğraflar gibi çeşitli materyaller bulunuyor. Müzedeki en eski radyo ise 1945 yılında üretilmiş. Her galeride döneme ait bilgilerin yer aldığı panolar, cansız mankenlerle desteklenmiş görsel sunumlar ve en önemlisi interaktif radyolar bulunuyor. Müzeyi ziyaret edenler Atatürk’ün 10. yıl ve meclis konuşması, 1945-1964 yıllarını kapsayan dönemde Adnan Menderes’in Yassıada savunması, 1964-1980’li yılları kapsayan odada Deniz Gezmiş’in mahkeme savunması, Kenan Evren’in darbe konuşması, Beatles, Ernesto Che Guevara, Adolf Hitler, Süleymen Demirel, Bülent Ecevit, Semiha Yankı gibi döneme damgasını vuran kişilerin, olayların ve şarkıların yer aldığı radyoları açarak onları dinleyebilecek. (İHA)