TÜİK: En yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay yüzde 48 oldu, en düşük gelir grubu ise toplam gelirden sadece yüzde 6 pay alıyor

TÜİK, 2022 yılına ilişkin gelir dağılımı istatistiklerini bugün yayınladı. Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek eş değer hane halkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 1,3 puan artarak yüzde 48’e çıkarken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay 0,1 puan azalarak yüzde 6 oldu.

GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ARTTI

Sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade eden, gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, bir önceki yıla göre 0,014 puan artış ile 0,415 olarak tahmin edildi. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,487, emekli ve dul yetim maaşı dahil diğer tüm sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,423 olarak hesaplandı.

Toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği payın en düşük gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği paya oranı şeklinde hesaplanan P80/ P20 oranı 7,6’dan 7,9’a, gelirden en fazla pay alan yüzde 10’unun elde ettiği gelirin en az pay alan yüzde 10’unun elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P90/ P10 oranı da 13,7’den 14,2’ye yükseldi.

ÜCRETLİLERİN GELİRDEN ALDIĞI PAY AZALDI

Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, yüzde 46,2 ile bir önceki yıla göre 0,9 puan azalan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırayı yüzde 21 ile önceki yıla göre 3,5 puan artan müteşebbis geliri alırken üçüncü sırayı yüzde 20,2 ile önceki yıla göre 3,7 puanlık azalış gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 19,8 olurken, emekli ve dul- yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 89,8 olarak gerçekleşti.

OKUYAN 87 BİN LİRA OKUMAYAN 25 BİN LİRA KAZANIYOR

Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 87 bin 451 lira, lise ve dengi okul mezunlarında 62 bin 835 lira, lise altı eğitimlilerde 46 bin 916 lira, bir okul bitirmeyenlerde 34 bin 755 lira ve okur- yazar olmayan fertlerde 25 bin 406 lira olarak hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 34,1 ile bir okul bitirmeyen, en düşük artış ise yüzde 28,1 ile okur- yazar olmayan fertlerde oldu.

EN DÜŞÜK GELİR TARIM SEKTÖRÜNDE

Esas iş gelirleri sektörel ayrımda incelendiğinde; en yüksek yıllık ortalama gelirin 66 bin 72 lira ile hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin ise 46 bin 106 lira ile tarım sektöründe olduğu görüldü. Bir önceki yıla göre; yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 41,3 ile tarım sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 35,5 ile inşaat sektörü izledi. Diğer taraftan sanayi sektöründe yüzde 32,1, hizmet sektöründe ise yüzde 29,1 artış gözlendi.

YILLIK GELİRİ EN YÜKSEK ARTAN KESİM İŞVERENLER

Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 220 bin 482 lira, kendi hesabına çalışanlarda 58 bin 697 lira, ücretli maaşlılarda 56 bin 899 lira ve yevmiyelilerde 25 bin 632 lira olarak hesaplandı. Geçen yıla göre en yüksek artış yüzde 61,8 ile işverenlerde, en düşük artış ise yüzde 21,5 ile ücretli maaşlılarda oldu.

VAN, MUŞ, BİTLİS, HAKKARİ EN DÜŞÜK GELİR

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 2022 yılında 48 bin 642 lira iken, İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge 69 bin 904 lira ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 59 bin 798 lira ile TR51 (Ankara) bölgesi ve 59 bin 272 lira ile TR31 (İzmir) bölgesi izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise 23 bin 63 lira ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.

P80/ P20 oranı Türkiye’de 7,9 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri 4,5 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) ve TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) olurken bu bölgeleri 4,9 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgesi izledi. P80/ P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 8,1 ile TR10 (İstanbul), 7,9 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) ve 7,4 ile TR52 (Konya, Karaman) oldu.