TGC Başkanı Olcayto: 'Gazetecilik kötüye kullanılıyor'

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Konrad Adenauer Stiftung’un (KAS) 72.Yerel Gazetecilik ve Meslek İçi Eğitim Semineri, Kayseri, Yozgat, Malatya, Tokat, Sivas ile çevre il ve ilçelerden 130 gazetecinin katılımıyla gerçekleştirildi.

Seminer; akademisyenleri, usta gazetecileri, yerelde çalışan meslektaşlarıyla buluşturarak, mesleki bilgilerin paylaşılabileceği platformun oluşmasını sağladı. Seminerde; haber yazım tekniklerinden gazetecilikte etik ilkelere kadar birbirinden önemli konular, düzenlenen 5 oturumda ele alındı. Seminer, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı Turgay Olcayto’nun kapanış değerlendirmesi ve sertifika töreniyle sona erdi.

OLCAYTO: GAZETECİLİK KÖTÜYE KULLANILIYOR

Başkan Olcayto, kapanış konuşmasında şunları söyledi:

Gazetecilerin üzerinde uzun süredir hem yasalardan hem siyasetçilerden kaynaklanan büyük bir baskı var. Gazeteler ayrıştırılıyor, gazeteciler araç olarak kullanılıyor. Maalesef yerelde yeni yeni dernekler kurularak, siyasete oynamak, bir siyasetin peşinden gitmek, belki de milletvekili olmak amacıyla gazetecilik kötüye kullanılıyor. Bugün kadın konusundan hukuk sistemindeki aksaklıklara kadar birçok sorun demokrasiyi özümsememekten kaynaklanıyor. Türkiye, 10 yılda 1 ihtilal yaşamış kuşaklar,  61 Anayasası’na bile tahammül edemeyen siyasetçiler gördü. ‘Bu Anayasa, Türkiye’ye lüks’ dediler. Erkek egemen toplumun devamı için her türlü çabayı harcadılar. Bugün gelinen noktada bakıyoruz; gerçekten kadın arkadaşlarımız bu meslekte özellikle belli bir noktaya çok başarılı bir şekilde geliyorlar. Ama daha ileriye gidemiyorlar. Cezaevinde gazeteci arkadaşlarımız hâlâ var. Hukuktaki çekişme bitmiyor. Bunların hepsinin ağırlığı gazetecilerin sırtına biniyor. Gazeteci gerçekleri halka anlatmak zorundadır ama iktidarlar, devlet sırrı kapsamına sokup pek çok şeyi gizliyor, üstünü örtüyor. Medyada da haber gizliyor. 

 

Başkan Olcayto, gazeteciler arasındaki dayanışmanın önemine vurgu yaparak, “Yerelde bölünmeyi önlemeniz lazım. Yerelde bölünmeyi önlerseniz ben inanıyorum ki bu yaygın basına da yansıyacaktır” dedi.

MURAT DÜZYOL:  FOTOĞRAFIN ORİJİNALLİĞİNİ BOZMAYIN

Seminerin 4. oturumunda TGC Ankara Temsilcisi Taylan Erten “Yerel Medyada Ekonomi Haberciliği”; Spor yazarı Esat Yılmaer “Spor Haberciliği”; Star Gazetesi Foto Muhabiri Murat Düzyol  “Haber Fotoğrafçılığı”; Zaman Gazetesi Grafik Tasarım Şefi Şemsi Açıkgöz “Sayfa Tasarımı” konularında katılımcıları bilgilendirdi. Oturumun başkanlığını ise Anadolu Basın Birliği Sivas Şubesi Başkanı Kemal Çağlayan yaptı. Star Gazetesi Foto Muhabiri Murat Düzyol, sunumunda şunları dile getirdi:

Foto muhabiri, haber amaçlı fotoğraf çeken ve çektiği fotoğrafı haber değeri olan kişidir.  Doğru zamanda ve doğru yerde bulunarak çektiği fotoğraflarla olayları belgeler ve tarihe mal eder. Bir olay olduğunda herkesin aksine olayın olduğu yere doğru koşar. Foto muhabiri fotoğraf çeker ama daha çok da çile çeker. Olayı en iyi şekilde anlatacak kareyi çekmek için zorlukları göze alır. Binlerce kelimenin anlatabileceği bir olayı sadece bir fotoğraf karesi anlatabilir. Söz uçar ama görüntü hafızalarda kalır. Peki foto muhabiri nelere dikkat etmelidir? Her şeyden önce mesleğin etik kurallarına uymalıdır. Haber kaynaklarıyla iyi ilişkiler kurulmalıdır. Kurgu konusu çok önemli. Ne olursa olsun fotoğrafın orijinalini bozmamalı. Benim size bir de şu tavsiyelerim olacak. Dil konusu çok önemli. Mutlaka yabancı diliniz olsun. Özellikle İngilizceyi öğrenmenizi tavsiye ederim. Yerelde çalışıyorum diye düşünmeyin. Mesleğiniz açısından önünüze nasıl fırsatlar çıkacağını bilemezsiniz. Bu yüzden önünüzdeki fırsatları değerlendirebilecek donanıma sahip olun. Emeğinizin kaybolmaması için de çektiğiniz fotoğraf altına kendi bilgilerinizi, nerede, ne zaman ve hangi olayda çektiğinizi yazın.

ŞEMSİ AÇIKGÖZ: SAYFANIZI SANAT ÇALIŞMASI OLARAK GÖRÜN

Zaman Gazetesi Grafik Tasarım Şefi Şemsi Açıkgöz “Sayfa Tasarımı”  başlıklı sunumunda şu noktalara dikkat çekti:

Bir sayfayı hazırlarken sayfanızın monoton değil, etkili olmasına dikkat edin. Fotoğrafları kullanırken orijinal kullanmaya çalışın. Sütun arası genişliğini dar tutmak lazım. Metninize ara başlıklar yerleştirin. Sayfalarda grafik kullanımını yabana atmayın. Özellikle ekonomi haberciliğinde grafik unsurlar daha fazla önem kazanıyor. Grafikler, okuyucunun uzun süre sayfada kalmasını sağlıyor. Sayfalara değer kazandıracaksa muhakkak dekupe kullanmaya çalışın. Sayfanızı bir sanat çalışması gibi yapın. Sayfada haber ve reklamın rahatça ayırabilmesine dikkat edin.

TAYLAN ERTEN: HABERLERİN İÇERİĞİ ZENGİN OLMALI

TGC Ankara Temsilcisi Taylan Erten, “Yerel Medyada Ekonomi Gazeteciliği” hakkında bilgi aktardı. Erten, “Yerel medya, temel işlevi olan bölgesindeki haberleri duyurabilmelidir. Eğer kendi bölgesinin, ekonomisinin haberlerini yaparsa, ekonomisini dile getirirse o zaman bölgesine önemli katkılar sağlamış olur. Bir yerel muhabirin, kendi bölgesinin sorunlarına sahip çıkması ve haberlerinde yansıtması gerekiyor. Yerel medyada ekonomi gazeteciliği yapmak için çok büyük imkânlara sahip olmak gerekmiyor.  Yeter ki, haber kaynakları oluşturun. Haberlerini hazırlarken de zengin ve işlenmiş bir içeriğin olmasına dikkat edin” dedi.

ESAT YILMAER: MESLEĞİN ETİK KURALLARINASAHİP ÇIKIN

Spor yazarı Esat Yılmaer “Spor Haberciliği” konuşmasında özetle şunları dile getirdi:

Spor göründüğü gibi çok masum ve temiz bir ortam değildir. Böyle olunca da spor gazetecisinin işi de çok zordur. Spor haberciliğinde mesleki etik kurallara çok dikkat etmek gerekiyor. Muhabirler, ellerine ulaşan bilginin doğru olup olmadığını mutlaka kontrol etmeli.”

GÖKSEL GÖKSU:  TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNE DUYARLI HABERCİLİK ŞART

Seminerin 5. oturumda CNN Türk muhabiri Göksel Göksu, “Medyada Kadın Ve Şiddet”; TGC Hukuk Danışmanı Gökhan Küçük “Haber ve Hukuk”  konuları hakkında sunum yaptı. CNN Türk muhabiri Göksel Göksu, şunları söyledi:

“Buffola Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre; kadınlar 1960 yılında yüzde 44 oranında cinsel obje olarak temsil edilirken; 2009 yılında bu oran yüzde 83’e çıktığı belirtiliyor. Son 7 yılda kadın cinayetlerinde artış yüzde 1400.Kadınlar; yüzde 39 fiziksel şiddete; yüzde 41.9 fiziksel ve cinsel şiddete; yüzde 3 kentte fiziksel şiddete; yüzde 43 oranında da kırsalda fiziksel şiddete maruz kalıyor.Medyada kadınlarla ilgili yer alan haberlerin dilini, kadına yönelik bakış açısını, yaklaşımını toplumsal cinsiyet perspektifi süzgecinden geçirmek istiyoruz. Alternatif bir dil geliştirmek istiyoruz. Haber yazarken 'eril' dil kullanılmasından vazgeçilmesini istiyoruz. Haber okur-yazarı kadınlar yetiştirmeye çalışıyoruz. Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı haberciliğin yaygınlaşmasını istiyoruz. Yerel medyanın kadın haberlerine daha çok yer vermesini bekliyoruz. Yerel haberler ulusal medyanın da gündemine gelsin istiyoruz.  Haberleri kadın bakış açısı ile kurgulayıp yazmak istiyoruz. TGC’nin Kadın Komisyonu var ve biz bu konuya çok önem veriyoruz. TGC olarak bu konu hakkında bir kitap çalışmamız var ve bittiğinde sizlerle paylaşacağız.

GÖKHAN KÜÇÜK: BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ ANAYASAL GÜVENCE ALTINDADIR

TGC Hukuk Danışmanı Gökhan Küçük, haber hukuku başlıklı sunumunda gazetecilere şu önerilerde bulundu:

İfade özgürlüğü, demokratik toplumun esaslı temellerinden birini oluşturur. Halkın bu haber ve düşünceleri edinme hakkı vardır. Basın özgürlüğü, anayasal güvence altına alınmıştır. Peki  gazeteci haberlerini yaparken nelere dikkat etmeli? Haberin gerçeğe uygun olması, güncel olması, haber niteliği taşıması, gerçeğe uygun haberlerin verilmesinde nesnel (objektif ) ölçütlere uyulması, haberin veriliş biçimi yönünden, özle biçim arasında ölçülülük bulunması gerekir. Bir haberin hukuka uygun olduğunun kabul edilebilmesi, ancak, açıklanan bütün bu koşulların birlikte varlığı halinde mümkündür. Bu temel ilkelerden herhangi birine ters düşüyorsa, hukuka aykırılık unsuru gerçekleşmiş olacaktır.