SONDAKİKA Ayçiçek yağında fiyat açıklandı: 14 bin lira verme kararı aldılar. Çiftçiler, üreteciler dikkat: Ayçiçek yağı için avans fiyatı açıklandı

Trakya Yağlı Tohumlar Kooperatifleri Birliği (Trakya Birlik), yüzde 40 yağ oranlı ayçiçeği için tonuna 12 bin lira avans ödemesi yapılacağını açıkladı.

Trakya Birlik'ten yapılan açıklamada, dünyada 2020 yılında başlayan ve 2 yılı aşkın süre yoğun bir şekilde seyreden pandeminin ardından, önde gelen hububat ve yağlı tohum üreticileri Rusya ve Ukrayna arasında süregelen savaş ile birlikte başta ayçiçeği ve buğday olmak üzere tüm tarım ürünlerinin ne kadar stratejik öneme haiz olduğunun ortaya çıktığı, gıda ham maddelerinde yaşanabilecek en küçük bir tedarik sıkıntısının ülkeleri nasıl bir kaosa sürükleyeceği, dünya genelinde yaşanan gıda kuyrukları ve miktar kısıtları ile yaşanarak tecrübe edildiği belirtildi.

Açıklamada, özellikle ayçiçeği  tohumu ve yağı bu süreçte temininde en çok sıkıntı yaşanan ve bu bağlamda fiyatı en çok artan tarımsal emtiaların başında geldiği ifade edilerek, şöyle denildi:

"Yurt içi ekim/üretim durumu değerlendirildiğinde ise global ölçekte ayçiçeği  tohumunda yaşanan yukarı yönlü fiyat hareketlerinin oluşturduğu beklentiler ile ekim alanlarında yaşanan artışın yanı sıra Tarım Bakanlığımız ile birçok belediyenin ayçiçek üreticilerine sağladığı hibe tohum desteği neticesinde, ülkemizde bu yıl yağlık ayçiçeği ekim alanlarında yaklaşık yüzde 10’luk bir artış gözlenmektedir. Ülkemizde bu yıl toplam yağlık ayçiçeği rekoltesinin asgari 1 milyon 800 bin-1 milyon 850 bin ton seviyesinde gerçekleştirilerek, ülke yeterlilik oranının yüzde 70 seviyesini aşması beklenmektedir. Ülkemiz yağlık ayçiçeği üretiminde yaşanan bu artışın çiftçi memnuniyetinin sağlanarak sürdürülebilir kılınması, bu suretle ülkenin kendi kendine yeterlilik seviyesi olan asgari 2 milyon 500 bin ton üretim hedefine ulaşılması için 2022/2023 üretim sezonu çiftçi fiyatlaması büyük önem arz etmektedir.

İthal tohum ve ham yağda yüzde 0 olarak uygulanan gümrük vergileri ve tahıl koridoru etkisiyle ürün arzında yaşanan artış, ülkemiz iç piyasa fiyat dinamiklerini çiftçi aleyhine baskı altına almaktadır. Bu dinamikler çerçevesinde ülkemizde ayçiçeği hasadı Adana bölgesinde ağustos ayı itibariyle yağ oranı primsiz 10 bin lira/ton seviyelerinden işlem görmeye başlamıştır. Bölgemizde ise hasat ağustos ayı ortalarında başlamış olup süregelen yağışların etkisiyle daha geniş bir zaman periyoduna yayılarak devam etmektedir.

Borsa ve serbest piyasada hasadın ilk başladığı günlerde 40 randıman karşılığı ayçiçek tohumu fiyatı düşük hacimli olarak 11 bin-11 bin 500 lira/ton seviyelerinde işlem görmekte iken, Ukrayna ve Rusya’nın yüksek devir stoklarının varlığında tahıl koridorunun işlerlik kazanmasının etkisiyle ürün fiyatları hızlı şekilde gerilemiş ve yerli sanayici tedarik konusunda ağırlığını ithal ürüne vermeye başlamıştır.

Bu gelişmelerin ışığında gerek yurt dışı tarım ürün fiyatlarında yaşanan hızlı düşüşlerin etkisi gerekse de iç piyasada talep yönünde yaşanan ciddi daralmanın etkileriyle yurt içi yağlık ayçiçeği fiyatları 10 bin-10 bin 500 lira/ton bandına gerilemiş bulunmaktadır. Halihazırda sıfır gümrük vergisi uygulaması devam eden ayçiçeği ithal maliyetleri yüzde 40 yağ karşılığı 10 bin-10 bin 250 lira/ton seviyelerine, ithal ham yağ fiyatları ise 22 bin–22 bin 500 lira/ton seviyelerine gerilemiştir"

Trakya Birlik tarafından, iç ve dış piyasa koşullarında ortaya çıkan tablonun, üretici talep ve gelir beklentilerinin ilgili bakanlıklarla sezon öncesi paylaşılarak, piyasada oluşan ticari risklerin minimize edilmesi, bu suretle üretici beklentilerinin karşılanması noktasında gerek ürün desteği gerekse de ithal ürünlerle ilgili tanımlanabilecek uygulamaların ülke üretiminde yakalanan ivmenin önümüzdeki sezonda da sürdürülmesinde çok önemli katkılar sağlayacağı dile getirilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Halihazırda, Fark Ödemesi Desteği ile İthal ham yağda sıfır olarak uygulanan verginin makul oranda yükseltilmesi hususundaki taleplerimizin olumlu karşılanması hususlarında umutlu bekleyişimiz devam etmektedir. Bu itibarla, ülkemizdeki mevcut gümrük rejimi uygulamaları, dünya rekoltesi ve beklenen fiyat seviyeleri, döviz kurlarının olası seyri gibi fiyatlamaya tesir eden tüm parametrelerin yanı sıra üretici ortaklarımızın üretim maliyetleri ve üründen beklenen gelir seviyeleri Birliğimizce değerlendirilerek oluşan piyasa koşulları çerçevesinde 2022/2023 sezonunda üretici ortaklarımıza yüzde 40 yağlı baz ürün için 12 bin lira/ton avans ödemesi yapılmasını karar altına alınmış olup, uluslararası sözleşme oranı olan yüzde 44 yağ oranlı ayçiçeği ürünü için avans ödemesi 12 bin 720 lira/ton, yüzde 50 yağlı ürün için avans ödemesi 13 bin 800 lira/ton olarak uygulanacaktır.

Yukarıda sayılan parametrelerde üretici ortaklarımızın lehine olabilecek olası gelişmeler de değerlendirilerek ön alım fiyatı belirlenecek olup, belirlenecek ön alım fiyatı üzerinden ürün döken tüm ortaklarımız için fark ödemesi yapılabilecektir. Ham yağ oranına göre yapılan alımlarda yüzde 41 ve üzeri yağ oranı çıkan ürünler yüksek yağ oranlı ürün olarak değerlendirilecek olup, her bir yüzde puan artışı için yüzde 40 standart yağ oranlı ürün fiyatına yüzde 1,5 oranında prim uygulanacaktır."

'ÜRÜN BEDELİ ÖDEMELERİ TESLİMAT TARİHLERİNE GÖRE BELİRLENECEK'

Açıklamada, ağustos ayının son çeyreği ile başlayan hasadın büyük oranda ekim ayının ortalarında tamamlanmasının beklendiği belirtilerek, "Birliğimize bağlı 48 kooperatifimize ait 108 alım merkezi ve iki fabrikamızda ayçiçeği mübayaası bugün itibariyle 100 bin tona yaklaşmıştır. Birliğimiz tarafından 2022/2023 üretim sezonunda üretici ortaklarından mübayaa edilecek ürün bedeli ödemeleri teslimat tarihlerine göre belirlenecek ödeme programı çerçevesinde bağlı kooperatiflerimiz vasıtasıyla gerçekleştirilecektir. 2022/2023 tarımsal üretim sezonunun ülkemiz, milletimiz, üretici ortaklarımız ve tüm çiftçilerimiz için bereketli ve hayırlı olmasını diler, her koşul ve şartta büyük bir özveriyle ülkemiz için üretimine durmaksızın devam eden milletin efendisi cefakâr Türk çiftçisine teşekkür ve şükranlarımızı sunarız” denildi.