Otomotiv sektöründeki ihracat krizi! 30 milyar dolarlık hedef tutmuyor

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, pandemi sürecinde otomotiv sektörünü değerlendirdi.

Pandemide ortaya çıkan çip krizine dikkat çeken Çelik, tedarik sağlanamamasının, dünyada 8 milyondan fazla aracın üretimini etkilediğini söyledi.

Çelik, "Bu yılın ikinci yarısına kadar çip sorununun azalacağını ümit ederken özellikle 2021 yılının ikinci ve üçüncü çeyreğinde derinleşti" dedi. 

OİB Başkanı Çelik, 2020 yılının birinci çeyreğinde karşı karşıya kalınan pandeminin, otomotiv sektöründe hedeflenen ihracatta yüzde 20 kayba yol açtığını söyledi. 

Nisan, mayıs, haziran aylarının, Türkiye'deki otomotiv endüstrisinin kapalı olduğu aylar olarak kayda geçtiğini belirten Çelik, "Haziran sonu tekrardan üretime başladı tesislerimiz ve 2020 yılını o ilk 3 aydaki kayıpla beraber 31 milyar dolarlık ihracatlardan 25,5 milyar dolarlık ihracatlara düşen bir seyirde kapattık. 2020 yılında 25,5 milyar dolarlık bir ihracat ile 2018 ve 2019 ihracatlarının gerisinde seviyede yüzde 20'ye yakın bir kayıpla kapatmış olduk" dedi.

Otomobil ihracatı hedeflenen rakamın 1 milyar dolar gerisinde

2021 yılında hedeflenen 30 milyar dolarlık ihracat bandına da ulaşılamayacağını kaydeden Çelik, "2021 yılının da artık son çeyreğine girdik. Maalesef yaşanan tedarik sorunları sonucunda 30 milyar dolarlık bandının yaklaşık 1 milyar dolar gerisinde bir ihracat ile ihracatın sonlanacağı gözüküyor. Bugün baktığımızda 21,3 milyar dolarlık ilk 9 ay ihracatına ulaşmış durumdayız. Bundan sonraki 3 aylık dönemde de 29 milyar dolarlık ihracata sektör olarak ulaşacağımız gözüküyor. Hedefimizden 1 milyar dolar geride" diye konuştu. 

Pandemi ile birlikte ortaya çıkan çip krizine de dikkat çeken OİB Başkanı Çelik, şunları kaydetti:

"Küresel bir problemle karşı karşıyayız. Sebebi pandemi. Geçtiğimiz yıl fabrikaların duruş esnasında çip üreticilerinin otomotiv sektörüne dedike ettikleri haklarını diğer sektörlere kaydırmaları sonucu otomotiv sektörü tekrardan açıldığında siparişlerinin karşılanamaz olduğunu gördü. Tabi burada otomotiv sektörünün mükemmel çalışma felsefesi, sıfır stokla çalışma felsefesinin de etkisi oldu maalesef. Bugün baktığımızda geçtiğimiz yıl çip sorunuyla karşı karşıyaydık ama bu yıl ikinci yarısına kadar çip sorununun azalacağını ümit ederken maalesef sorun özellikle 2021 yılının ikinci ve üçüncü çeyreğinde derinleşti. Halihazırda halen bu sorunla karşı karşıyayız. Bu sorunun endüstrimize, sadece Türkiye'de ihracata etkisi nedir, diye baktığımızda 3 milyar dolardan aşağı değil. 3 milyar doların üzerinde bu yılın ihracatına etkisi olacak. Önümüzdeki yıla da sarkan bir problemle de karşı karşıyayız aslında. Önümüzdeki yıl da bu problem tam olarak çözülebilecek bir problem gibi gözükmüyor. Beklentimiz 2022 yılının ikinci yarısından itibaren bu problemin çözülmesi noktasında. Problemin çözülmesi sürekli erteleniyor maalesef. İnşallah daha fazla ertelenmez ama önümüzdeki yıla da etkisinin ihracata yoğun olacağı düşünülüyor. Dünyada 2021 yılında 8 milyondan fazla aracın üretilmesini etkiledi."

Düşüş yüzde 20'ye yakın

Otomotiv genelinde yıl sonu hedeflerinin hiçbirinin tutmayacağını söyleyen Çelik, üretimde yüzde 20'ye yakın düşüş olacağının tahmin edildiğini belirterek, "Son 3 aydaki performans burada çok önemli. Bugüne kadar yüzde 20'ye yakın bir düşüşten bahsediliyor. Hem ihracata hem iç pazara yönelik olan otomotiv endüstrisi üreticilerinde. Nispeten ticari araç kısmı Türkiye'de şanslı olduğumuz alan olarak karşımıza çıktı. Özelikle hafif ticari ve ticari araçta çip kullanımının daha seyrek olması dolayısıyla etkilenmesi daha az oldu ama otomobil endüstrisinde, binek otomobil endüstrisinde etkilenme yüzde 30'lar seviyesinin üzerinde. Ticari araç bu toplam etkilenmeyi dengeledi bir miktar" diye konuştu. 

OİB Başkanı Çelik, 18 Ekim'deki 'Otomobilin Geleceği Tasarım Yarışması' hakkında da bilgi vererek, "Biz 10 yıl önce bu yarışmaya başladığımızdan beri 400'den fazla projeyi ödüllendirdik. Bu 400'den fazla projeyle birebir ilgilendik. 100'den fazla projeye hem maddi hem de manevi yani mentorluk ve koçluk anlamında destek verdik. Toplamda 10 milyon TL'den fazla maddi desteğimiz oldu. İTÜ ARI Teknokent'te yaptığımız ortaklık sonucunda bu projelere maddi desteğin yanında projelerin gelişmesi için kuluçka merkezi olarak İTÜ ARI Teknokent'i kullanıyoruz. Toplamda 100 milyon TL'den fazla değerlemeye ulaştı bu projeler. Birçok patent aldı. Bu projelerin girişimcilerini yurt dışına hem staj hem de üniversitelerde yüksek lisans, master, doktora programlarında yer almaları için bütçelerini temin ediyoruz. Aynı zamanda referans mektuplarını veriyoruz. 10 yıldır Türkiye'nin otomotiv endüstrisinin dünyadaki dönüşümünden geri kalmaması için elimizden geleni bu proje vasıtasıyla gerçekleştiriyoruz" dedi.