Neden hep aynı hataları yaparız? Meğer sebebi buymuş. Aslında aynı hataları bu yüzden tekrarlıyormuşuz. Defalarca aynı hatayı yapanların zihninde bu gerçek yatıyormuş
Bir hatadan ders çıkarmak her zaman sandığımız gibi kolay olmaz. Aynı hataya defalarca düşebiliriz. Doğrusunu bildiğimiz şeyleri yanlış yapmamızın aslında bir sebebi olduğu ortaya çıktı. Araştırmalar hatları tekrarlamanın altında yatan temel sebebi açıkladı.
Birleşik Krallık'taki Loughborough Üniversitesi'nden bir akademisyen, hatalardan ders çıkarmanın bazı durumlarda neden daha zor olduğunu bilimsel açıdan ele aldı.Sosyal Eşitsizlikler ve Adaletsizlik alanında profesör olan Pragya Agarwal, The Conversation'da kaleme aldığı yazıda insanların neden tekrar tekrar aynı hataları yaptığından bahsetti.ın neden tekrar tekrar aynı hataları yaptığından bahsetti.
Agarwal "Elimizi sıcak bir sobanın üzerine koyduğumuzda yandığımızı hemen öğreniriz ve bu hatayı tekrarlama ihtimalimiz düşüktür. Ancak randevulara geç kalmak, işleri son ana bırakmak veya insanları ilk izlenimlere göre yargılamak gibi hataları sıklıkla tekrar ederiz" ifadelerini kullandı.
Akademisyene göre bunun nedeni, insan beyninin bilgiyi işleme ve tekrar tekrar başvurduğu şablonları oluşturma biçiminde yatıyor.
"Bu şablonlar aslında gerçek dünyada karar vermemize yardımcı olan kısayollardır" diyen Agarwal, bunların hataların tekrar edilmesine de neden olabileceğini söylüyor.
TANIDIK HİSSETTİRİYOR
Unravelling Unconscious Bias (Bilinçsiz Önyargıları Çözmek) kitabının da yazarı olan Agarwal, 2016'da yapılan bir deneyin de bu düşünceleri doğruladığını belirtiyor.
Söz konusu deneyde katılımcılara geçmişteki başarıları hatırlatıldığında, bu başarılı davranışları tekrar etme olasılıklarının daha yüksek olduğu görülmüştü.
Ancak geçmişteki başarısızlıklarının bilincine vardıklarında buna yol açan davranış kalıplarını alt üst etme olasılıklarının daha düşük olduğu anlaşılmıştı. Yani insanlar aslında bu davranışı muhtemelen tekrarlıyordu.
Akademisyene göre bunun nedeni tekrarlanan davranışların insanlara tanıdık hissettirmesi:
"Geçmişteki başarısızlıklarımızı düşündüğümüzde, muhtemelen kendimizi kötü hissediyoruz. Ve bu anlarda, bize rahat ve tanıdık hissettiren davranışlarda bulunma olasılığımız daha yüksek oluyor."