NATO'da Polonya-Almanya çatlağı büyüyor
Ukrayna savaşında verilen kayıplar giderek artarken Zelenski’nin “zırhlı araç” talebi batıda krize sebep oldu. Almanya’nın Leopard-2 tanklarını Ukrayna’ya vermeyi reddetmesi yoğun tepkiyle karşılandı. Almanya neden taarruz kabiliyetli silahlar vermek istemiyor? Bu kararlar NATO’da kırılma yaratır mı? Araştırmacı gazeteci Sinan Hacır, Medyatava için yazdı.
Doğu Avrupa ülkelerinde bulunan eski Sovyet ekipmanlarının tüketilmesinin ardından Ukrayna Genel Kurmay Başkanı Valeriy Zaluzhnyi, Ukrayna’nın yeni taarruzlar yapabilmesi için 300 yeni tanka ve 700-800 zırhlı araca ihtiyacı olduğunu söyledi. Batının bunu sağlayabilmesi için önceden vermekte çekindiği NATO tanklarını ve zırhlı araçlarını teslim etmesi gerekecekti.
Zırhlı araç konusu hızlı çözüldü. ABD “tank avcısı” olarak da bilinen Bradley’leri ve Stryker’ları gönderirken, Fransa 35 adet AMX-10 RC, Almanya ise 40 adet Marder zırhlı muharebe araçlarını listeye ekledi. Asıl problem ana muharebe tanklarıydı.
İngiltere NATO tankları konusunda kapıyı açan ilk ülke oldu. Challenger-2 tanklarını Ukrayna’ya vereceğini söyledi. Toplam 14 tane...
Polonya elindeki 14 Leopard-2’yi Ukrayna’ya vermek istiyordu ancak Almanya’dan izin gerekliydi. Dahası fark yaratacak kadar Leopard-2 verilmesi için başka ülkelere de ihtiyaç vardı.
Almanya ise bu talebe çekimser kaldı. “ABD’nin kendi Abrams tanklarını vermesi halinde Leopard-2’leri verebiliriz” dedi Almanya. ABD ise Abrams tanklarının gündemde olmadığını söyledi.
Almanya neden tanklarını vermiyor?
Almanların tank konusunda isteksiz olmasının çeşitli sebepleri var. Bazı alman siyasetçiler “tarihsel geçmişimizden ötürü çok istekli değiliz” demekten çekinmediler. Ukraynalı meşhur nazi sempatizanı Azov taburunun sembolü olan (aslında orjinal nazilerin sembollerinden) Wolfsangel sembolünün 78 yıl sonra Alman tankları üzerinde Ukrayna’ya dönme ihtimali bile bazı Almanları rahatsız ediyor.
Askeri harcamalarını minimumda tutmuş, geçmişle bağını koparmak isteyen Almanlara bu tarz bir ihtimal ağır gelecektir.
Tabii bu işin sembolik kısmı. Almanların tankları vermemek için daha ciddi sebepleri de var.
Bunların Leopard-2’lerin en çok kullanılan NATO tankı olduğunu belirtelim. ABD hariç NATO ülkelerinde ya M60 Amerikan tankları ya da Leopard-2 Alman tankları var. ABD Leopard’larını yollayacak ülkelere “Abrams” verilmesi için çalışma yapıyor. Eğer bu gerçekleşirse ABD’liler Alman silah endüstrisinin ekmeğiyle oynamış olacaklar.
Tankların yollanmaması için biraz daha genel sebeplerden bahsedelim. Ana muharebe tankları bakımı zor, lojistik desteği yıpratıcı araçlar. Tank operatörlerinin eğitimi başlı başına bir mesele. Otomatik doldurucu taşıyan Sovyet tanklarından manuel NATO tankına geçecek operatörlere tank başına 1 fazla personel eklenecek. Onların sıfırdan eğitilmesi gerekecek. Aynı şekilde lojistik destek sağlayan ekiplerin de baştan eğitilmeye başlanacak.
Yedek parça meselesine girmiyorum bile. Dahası bu bakımı zorlu araçların Rusların eline geçme ihtimali de var. İddiaya göre ABD’nin kendi Abrams tanklarını vermeme sebebi de Irak’a verilmiş tankların Işid’in eline geçmesiydi. ABD aynı görüntüyle tekrar karşılaşmak istemiyordu.
Leopard-2’ler etkili olur mu
Leopard-2’lerin etkinliği üzerine yapılan konuşmalar ve yazılan yazılarda örnek olarak genelde bizim operasyonlarımız veriliyor. İddia o ki Afrin ve Fırat Kalkanı harekatı boyunca kaybedilen Leopard-2’ler tankın güvenilirliğini tartışmaya açmış. Alman tankları Ukrayna’da şu ana kadar kullanılan Sovyet tanklarına göre çok daha ağır olduğu için Ukrayna’nın çamurlu topraklarında zorlanabilirmiş.
Tabii bu iddiaların hepsi anekdotlardan ibaret. Leopard-2’ler en modern tanklar olmasa da Ukrayna’ya verilen diğer NATO ekipmanlarıyla taarruz kabiliyetlerini ciddi anlamda artıracaktır.
Almanya’nın genel tavrına gelirsek Fransa’yla birlikte ABD nüfuzundan rahatsız olduklarını söyleyebiliriz. Kuzey Akımı-2 borusunun patlatılması sonrası elindeki silah pazarına da darbe yiyen Almanya’nın ABD’ye karşı güveni giderek azalıyor. Ülkesinde ABD nüfuzu çok güçlü olsa da Leopard-2 çekimserliği olası bir kırılmanın ilk adımı olabilir.
Bu sırada savaş alanında işler kızışıyor. Bazı ABD’li kaynaklar büyük bir Rus taarruzunun yaklaştığını ve önümüzdeki 1-2 haftanın belirleyici olacağını söylüyor. Ukrayna’nın batı ekipmanlarını kullanabilmesi için öncelikle bu taarruzu atlatması gerekli. Yoksa savaş beklendiğinden önce sona erebilir.