Merkez bankası 27 ay sonra ezber bozdu. Faiz artırımı dünya basınında nasıl yankı buldu?

Merkez Bankası politika faizini yüzde 8,5’ten yüzde 15’e yükseltti. Artış piyasa beklentisinin altında kalsa da açıklamada kademeli olarak faiz artışlarının devam edileceği mesajı verildi. Banka, en son Mart 2021’de faiz artırmıştı.

Hafize Gaye Erkan yönetiminin aldığı ilk faiz kararı yabancı basın tarafından da ilgi ile izlendi. Yabancı ajanslar faiz artışlarının önemli bir politika değişikliğine işaret ettiğini ancak beklentilerin altında kaldığını belirtti.

Yabancı basında konu ile ilgili öne çıkan haberler şöyle oldu:

FT: ERDOĞAN DAHA ÖNCE DE ROTASINI DEĞİŞTİRDİ

İngiliz finans ajansı Financial Times, “Merkez Bankasının yeni yönetimi, enflasyonu körükleyen ve yabancı yatırımcıları kaçmaya sevk eden politikalardan kopmak için ilk adımları atarken, Türkiye politika faizini neredeyse iki katına çıkardı” dedi.

Adam Samson imzalı ‘TCMB düşük faiz dönemini 6,5 puanlık artışla kapattı’ başlıklı haberde, faiz artışının Erdoğan’ın dayattığı ekonomi politikalarından bir kopuşa işaret ettiği belirtildi. Ayrıca faiz artışına ilişkin beklentilerin daha fazla olduğu ve bu seviyelerde negatif reel faizin sürdüğü aktarıldı.

Seçim öncesinde uygulanan gevşek para politikasının ve hükümet harcamalarının eleştirilere neden olduğu hatırlatılan haberde, “Bu hamle geleneksel politikalara doğru bir kaymaya işaret ederken, yatırımcılar Türkiye’ye yirmi yıldır liderlik eden Erdoğan’ın daha önce bu yola sadece rotasını değiştirmek için girdiği konusunda uyarıyor” ifadeleri yer aldı

BLOOMBERG: ARTIŞ BEKLENENDEN AZ

ABD’li finans ajansı Bloomberg’te yer alan haberde, “TCMB, çoğu ekonomistin beklediğinden daha küçük bir faiz artışı sağladı” ifadelerine yer verildi.

Beril Akman imzalı haberde, 2 yılı aşkın bir süredir yapılan ilk faiz artışının geleneksel olmayan politikaları terk etme konusunda bir dönüm noktası olduğu belirtildi.

Haberde faiz artışının beklentilerden küçük olduğu vurgulanırken bu durumun Erdoğan’ın politika yapıcıları serbest bırakamayacağını söyleyenleri haklı çıkartmış olabileceği belirtildi.

Haberde değerlendirmelerine yer verilen Londra merkezli Gemcorp Capital Management Baş Ekonomisti Simon Quijano-Evans, önümüzdeki aylarda piyasalar ve politika yapıcılar arasında öğrenme sürecin olacağını belirterek, “Kademeli bir yaklaşım için zemin hazırlanıyor” dedi.

CNBC: U DÖNÜŞÜ

CNBC’de yapılan haberde, Merkez Bankası’nın faizi yüzde 8,5 seviyesinden yüzde 15 seviyesine çıkartması bir U dönüşü olarak yorumlandı.

Haberde, “Birkaç yıldır Merkez Bankası üzerinde uyguladığı yoğun bir kontrolün ardından Erdoğan, politika yapıcılarının daha fazla bağımsızlığa sahip olmasına izin vermeye istekli görünüyor. En azından şimdilik” yorumu yer aldı.

Control Risks’in kıdemli analisti George Dyson, karar hakkında CNBC’ye verdiği demeçte, “Erdoğan, ekonomiyi düzeltmek için kısa vadeli acının gerekli olduğunu ve Şimşek’i güçlendiriyormuş gibi görünmenin piyasalarda iyi karşılanacağını kabul etti” dedi.

Dyson “Asıl soru, Erdoğan’ın bu acıya ne kadar dayanacağı ve kontrolü Şimşek’ten geri alıp almayacağı olacaktır. Erdoğan’ın bir kez daha müdahale etme potansiyeli her zaman mevcut olacak” değerlendirmesinde bulundu.

Bazı analistler ise TCMB’yi yeterli hamle yapmamakla eleştirdi. BlueBay Asset Management’ın gelişmekte olan piyasalar stratejisti Timothy Ash, e-posta yoluyla ilettiği notta “Ah – hayal kırıklığı. Piyasa bundan hoşlanmayacak” dedi.

BBC: POLİTİKADA BÜYÜK DEĞİŞİKLİK

BBC tarafından yapılan haberde ise “Artış, Türkiye’nin politika faizini neredeyse ikiye katlasa da, birçok ekonomistin tahmin ettiğinden çok daha az” ifadeleri yer aldı. Buna rağmen faiz artırımının yeni ekonomi ekibinin politikada yaptığı büyük değişikliğe işaret ettiği belirtildi.

Haberde, lirayı desteklemek amacıyla milyarlarca dolar harcayan TCMB’nin rezervlerinin kritik derecede düşük seviyelere düşmüş olması nedeniyle Cumhurbaşkanı Erdoğan yönetiminin önünde önemli sorunlar olduğu belirtildi.

REUTERS: SIKILAŞMA SÜRECİ BAŞLADI

İngiliz haber ajansı Reuters da TCMB yetkililerinin hamlelerine devam edeceği mesajı verdiğini belirtti.

TCMB faiz kararının ardından Reuters’a bilgi veren üst düzey bir ekonomi yetkilisi, mevcut faiz kararını “Ekonomi ve finans alanında aşırı oynaklığa sebep olmayacak şekilde kırıp dökmeden ilerlemek için bu faiz oranı belirlendi” dedi.

Yüksek faizin yan etkilerinin de hesaplandığına dikkat çeken yetkili, reel sektör başta büyüme hassasiyeti de dikkate alındığını belirterek, “Faiz artırma patikasından vazgeçilmeyeceği ortaya konuldu; nasıl şimdi bu orana çıkıldıysa, güçlü adımlarla devam edilecek” diye konuştu.

WALL STREET JOURNAL: TAHMİNLER YANILDI

ABD’li finans gazetesi Wall Street Journal’da Jared Malsin imzasıyla yayımlanan habere göre, bazı yatırımcılar ve analistler kararı ortodoks ekonomi politikasına kademeli dönüşün bir parçası olarak gördü.

Analizde faiz artışlarının bazı büyük bankaların ve analistlerin tahminlerinin çok gerisinde kaldığı hatırlatıldı. Karardan önce Erkan ve Şimşek’in suskunluğu nedeniyle tahminlerde belirsizlik olduğu belirtildi. Bu durumun kimi tahmincileri yanılttığı belirtildi.

Haberde “Karar yeni bir politikanın sinyallerini verse de, faizleri enflasyonun üzerine çıkarmaya çağıran bazı yatırımcıları ve ekonomistleri hayal kırıklığına uğratabilir” ifadelerine verildi.