Kur korumalı mevduat sahiplerine uyarı. Nisan ayına dikkat. Ekonomist Alaattin Aktaş'tan çok önemli uyarı geldi. Vade biter bitmez kur korumalı mevduat hesabından çıkmak olabilir mi?           

Alaattin AKTAŞ'ın Dünya gazetesindeki KKM hesabında nisan ayına dikkat! başlıklı yazısı

Kur korumalı mevduatta yıllık en yüksek faiz yüzde 17. Yani nisanda dolacak üç ay vadeli hesapların getirisi yüzde 4.25. Bu üç ayda kur yatay giderse KKM'yi tercih edenler yüzde 4.25 faize razı olacak.

Yüzde 4.25 faiz ve yüzde 21-25 arasında beklenen üç aylık enflasyon. Nisanda kur korumalı mevduattan yoğun bir kaçış olur mu, olursa bu para nereye gider?

Öncelikle şunu söyleyelim... 20 Aralık'ta açıklanan kur korumalı mevduat hesabında şimdiye kadar ne miktarda para toplandığını tam olarak bilmiyoruz. Yetkililerimiz sağ olsunlar bölük pörçük açıklama yapmak dışında bu konuda resmi kanallarda herhangi bir veriye yer vermiyor. Ne Merkez Bankası'nın web sayfasında bir açıklama var, ne BDDK'nın. Toplam tutarın 200 milyar lirayı aştığı söyleniyor; ama bu tutarın ne kadarı TL cinsinden açılan kur korumalı mevduat hesabından oluşuyor, ne kadarı döviz tevdiat hesabından geçişle oluşmuş durumda, belli değil. Ayrıca vade dağılımına ilişkin hiç bilgi yok. Dolayısıyla değerlendirme yaparken biraz körlemesine gidiyoruz.             

Yani kur korumalı mevduat hesabının tutarı net olarak belli değil. Tabii ki ortada bir tutar var da, kamuoyu tam bilmiyor.               

GETİRİ NE KADAR?

Önce bu hesaplarda getiri nasıl oluşacaktı, kısaca hatırlatalım.

Vade sonunda faiz mi yüksek, vade boyunca kurda yaşanan artış mı, ona bakılacak ve tasarruf sahibine yüksek olan ödenecek.

Kur korumalı mevduatta yıllık faiz en yüksek yüzde 17, en kısa vade ise üç ay olabiliyor. Yani üç aylık getiri gün hesabından dolayı biraz oynayabileceği için yaklaşık yüzde 4.25. Bu hesaplarda stopaj kesintisi olmadığını ve faizin net ödeneceğini de belirtelim.    

Söz konusu mevduatta TL’nin dövize endekslenmesinde kullanılan dönüşüm kuru Merkez Bankası’nca başlangıçta saat 11.00’de ilan ediliyordu. Daha sonra bu yöntemden vazgeçildi ve şimdi gün içinde altı kez kur belirleniyor. Sisteme en düşük kurdan girmenin avantaj sağladığını bir kez daha belirtelim.           

NİSANDA YA TAMAM YA DEVAM!

Gelelim nisan ayının niye önemli olduğuna...              

Bir tasarruf sahibinin ocak ayının başında sisteme girdiğini varsayalım. Dolar kurunu da ocak ayının ortalaması olan 13.52 düzeyinde dikkate alalım.            

Nisan ayına geldik. Bu tasarruf sahibi yüzde 4.25 faiz kazancı elde etti. Döviz kuru bu dönemde yüzde 4.25’ten fazla artmışsa, yani örneğin dolar 14.10’un üstüne çıkmışsa aradaki fark tasarruf sahibine ödenecek. Yok eğer kur artışı yüzde 4.25’in altında kalmışsa, tasarruf sahibi bu faizle yetinecek.               

ENFLASYON EZER GEÇERSE...

Aslında enflasyonun bu faizi ezip geçtiği kesin. Baksanıza yalnızca ocak ayındaki TÜ- FE artışı yüzde 11.10. Şubat ve mart aylarının her birindeki artış herhalde yüzde 5’in altında kalmaz. Yani bu durumda yılın ilk üç ayındaki birikimli TÜFE artışı yüzde 21’i aşacak demektir. Bunun en iyimser oran olduğunu belirtelim.  Bizim tahminimiz ilk çeyrek artışının yüzde 25’i zorlayacağı yönünde, onu da bir not olarak düşelim. Bu ilk tahminimiz, detaylı hesaplamayı daha sonra yapacağız.              

4 Nisan’da mart ayının artışı açıklanacak ve ilk çeyrek oranı ortaya çıkacak. En iyi ihtimalle yüzde 21 dolayında, belki de yüzde 25’e ulaşan bir artış...             

Döviz kuru da ne yapılıp edilmiş ve dolar bazında söylersek 14.10 dolayında tutulmuş.             

Tasarruf sahibine “Buyur yüzde 4.25 faizini al” deniliyor. Hazine rahat; kur artmadığı, artması engellendiği için ek yük altına girmemiş.               

Vatandaş, bir aldığı yüzde 4.25 faize bakıyor, bir yaşadığı ve resmi verilere yansıyan yüzde 21-25 arası enflasyona...           

Bu durumdaki tasarruf sahibinin ilk yapacağı nedir?            

Vade biter bitmez kur korumalı mevduat hesabından çıkmak olabilir mi?           

Muhtemelen... Sistemden o dönemde ne kadar para çıkarılabileceğini bilmiyoruz. Çünkü dedik ya sisteme ne miktarda para girdiğini, vadenin ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz; ama eline geçen yüzde 4 civarındaki faize ve enflasyona bakıp parasını çekmek isteyecekler muhtemelen olacaktır.

YA KUR ÇOK YÜKSELİRSE...

Birinci senaryo kur artışının faizle hemen hemen aynı düzeyde ya da daha aşağıda oluşacağına dönük. Faizin birkaç puan üstünde bir kur artışı olması da çok fark yaratmayacak; enflasyonun yüzde 25’i zorlayacağı bir dönemde kur artışı yüzde 4.25’lik faiz getirisinin 2-3 puan üstünde olsa bile bir hoşnutsuzluk doğacak ve tasarruf sahipleri kararsız kalacak.            

Ama ya kur artışı birden hız kazanırsa...           

Doları 13.50-13.60 dolayına hapsettik, bir süredir öyle gidiyor. Hani doların 6.85’te yatay tutulduğu dönem vardı ya, sanki şu dönem o günlerin benzerini yaşıyor gibiyiz. Yapay bir şekilde, baskı altına alarak, döviz arzı artmadığı halde talebi bir şekilde kırarak bunu aylar boyunca sürdürmek mümkün mü; zor.

Nisan ayı başına geldiğimizde kur artışı fiyat artışına yakın bir düzeyde gerçekleşirse kur korumalı mevduattan çıkan olmadığı gibi bu sefer söz konusu mevduata yoğun bir katılım yaşanacaktır. Sisteme girişin nisan ve mayıs gibi hızlanması, geride kalan dönemde yaşananların gelecekte tekrar edeceği beklentisine dayanacaktır. Ancak bir kez daha altını çizelim; kur korumalı mevduata döviz kuru yüksekken girmenin pek bir avantajı yok. Dolayısıyla “Kur yükseldi, sisteme girmek gerek” diye düşünenlerin, iki kere düşünmesinde yarar bulunuyor.