Koruma Kurulu Galataport projesini durdurdu!

İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Kurulu, incelemesinde Paket Postanesi ve Karaköy Yolcu Salonu'nda yıkım şekli ve iletilen tadilat projesinin uygun olmadığına karar verip suç duyurusunda bulundu. Koruma Kurulu üyeleri, Doğuş Grubu’nun Bilgili Holding ile ortak olduğu projeyi yerinde inceleyerek inşaatı durdurdu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) de projeye aykırı uygulamalar sebebiyle inşaatı mühürledi.

Hürriyet'ten Ömer Erbil'in haberine göre, Kurul, inceleme sonucunda suç teşkil eden uygulamaları yazarken, ‘Paket Postanesi’ için şirketin verdiği tadilat projesini kabul etmediğini, ‘Karaköy Yolcu Salonu’nda elle sökülmesi gereken yerlerin ise iş makinası ile yıkıldığını tespit etti. Diğer yandan İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar Müdürlüğü’nün de projeye aykırı uygulamalar gerekçesiyle tadilat tutanağı ile inşaat çalışmalarını mühürlediği ortaya çıktı.

Tarihi binalar için suç duyurusunda bulunulmuştu

Galataport projesini yürüten Salıpazarı Liman İşletmeciliği A.Ş, Karaköy Yolcu Salonu ve tarihi Paket Postanesi binasını iş makineleri ile yıkmıştı. 1940’lı yıllarda yapılan Karaköy Yolcu Salonu 2002 yılında Koruma Kurulu tarafından ‘Korunması gerekli kültür varlığı’ olarak tescillemişti. 2015 yılında ise kurul, yapının koruma grubunu 1 olarak belirledi.

Paket Postanesi de 1907-1911 yılları arasında Gümrük Binası olarak inşa edilmişti. Koruma Kurulu tarafından Paket Postanesi’nin de tescili yapılmıştı. Tarihi binaların, Koruma Kurulu’nun geçen sene 9 Haziran tarihinde onayladığı restorasyon projesine aykırı şekilde yıkılması büyük tepki çekerken Kurul 8 Mart’ta sorumlular hakkında suç duyurusunda bulundu.

Dış duvarlar yıkımda zarar gördü

Kurul üyeleri Galataport projesini 6 Nisan günü yerinde inceledi. Şehir plancısı Ahmet Kaya’nın başkanlığında inşaat alanını gezen 6 kurul üyesi projeye aykırı uygulamaları tespit etti. Şirketin yıktığı tescilli Paket Postanesi ile ilgili kurula gönderilen tadilat restorasyon projesini reddeden kurul, mevcut durumun tespiti için güncel rölövenin getirilmesini talep etti. Kurul ayrıca yapıyı çevreleyen dış duvarların yıkım esnasında zarar gördüğünü düşünerek duvarların strüktür (yük taşıma gücü) raporlarının hazırlanmasını istedi. 

Belediyenin gerekçeleri

Koruma Kurulu’nun dışında İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Müdürlüğü’nün de geçen ay denetlediği Galataport inşaatı için ‘‘yapı tatil tutanağı’’ düzenlediği ortaya çıktı. 3194 sayılı İmar kanununun 32 ve 42 maddelerine göre inşaat mühürlenerek tatil edildi. Belediyenin tutanağına şu gerekçe yazıldı; ‘‘Söz konusu yerde yapılan mahallen tetkikte İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 09.06.2016 tarih 4459 sayılı kararı ile onaylanan restorasyon projesi ve müdahale paftasına aykırı olarak dış cepheler haricindeki iç aksamlarda korunması gereken bazı yapı elemanlarının yıkıldığı tespit edilmiştir.’’

1.2 milyar Euro kredi alındı

Galataport adıyla bilinen Salıpazarı Kruvaziyer Limanı Projesi, aslında 1995’te Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde ortaya çıktı. Karaköy’de Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ne ait liman sahasının yenilenmesi için ortaya çıkan proje için özelleştirilme kararı ilk defa 2002’de alındı. İlk ihale Eylül 2005’te Türkiye Denizcilik İşletmeleri’nce gerçekleştirdi. Bu ihaleyi Sami Ofer’in ortak olduğu Royal Caribbean Cruises’un yer aldığı konsorsiyum kazandı.

Ofer-Global ortaklığı Galataport ihalesini 3.5 milyar Euro teklifle kazanırken, proje için 401 milyon Euro’luk yatırım önerdi. Ancak İstanbul Şehir Plancıları Odası imar değişikliğinin iptali için dava açtı. Danıştay 6. Dairesi bu imar değişikliğini onaylayan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kararının yürürlüğünü oybirliğiyle durdurarak iptal etti. Plan değişikliği ile İkinci ihale Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 16 Mayıs 2013 tarihinde yapıldı. İhaleyi Doğuş Grubu 702 milyon dolarlık teklif ile kazandı.

Fiyatın düşmesinin nedeni, sürenin 30 yıla inmesi ve imar planında yapılan kat oranlarındaki değişikliklerdi. Ocak 2014’te Doğuş Grubu, Bilgili Holding ile Galataport’ta ortaklığa giderek Salıpazarı Liman İşletmeciliği ve Yatırımları A.Ş.’yi kurdu. İki grup geçtiğimiz yıl Galataport projesi için 1 milyar 20 milyon Euro değerinde finansman sağlamıştı.