Konut kiraları için kritik uyarı
Kiralarda yüzde 25 zam sınırı kalktı. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, konut kiralarında yaşanan hızlı artışlar sonrasında göstergelerin kira enflasyonunda düşüşe işaret ettiğini söyledi. Kiraların bundan sonra ne olacağı merak konusu oldu. Uzmanlar kiralık konut konusunda uyarıda bulundu.
Satılık konut fiyatlarında son 3 yılda artış yaşandı. Fiyatların sonrasında kiralarda da sert artışlar yaşanmıştı. Fakat, TCMB yetkililerinin sıkı para politikası adımları, kira fiyatlarındaki artış üzerinde de etkisini göstermeye başladı.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan da dünkü Enflasyon Raporu sunumunda, kira enflasyonunda soğuma görüldüğünü ve fiyat artışlarının eskisi kadar yüksek olmadığını söyledi.
TCMB Başkan Yardımcısı Hatice Karahan ise dünkü sunum sonrasında, kira enflasyonuna yönelik üç öncü göstergeyi takip ettiklerini belirterek, şunlar söyledi:
“Üç öncü göstergeyi takip ediyoruz. Bunlardan birisi kiralık ilanların takip edildiği online platformlardan elde ettiğimiz veriler. Diğeri konut kredisi değerleme raporlarındaki emsal niteliğindeki konut birim fiyatları. Diğeri de perakende ödeme sistemimizden elde ettiğimiz kira ödemeleri verileri. Öncü göstergeler bize kira enflasyonunda düşüş sinyalleri olduğunu gösteriyor."
NTV’ye konuşan Gayrimenkul uzmanı Olcay Selvi de kiralık konutlardaki fiyat artışlarının soğuduğunu belirterek, "İstanbul kira ortalamasını alırsak 100 metrekare kira ortalaması 20 bin TL idi. 20 bin TL'nin kira zamları uygulanırsa 33 bin lira civarına çıkması lazım. Şu anda aynı dairenin boş fiyatı 25 bin ile 27 bin TL arasında." dedi.
Öte yandan uzmanların aktardığına göre Türkiye'de evlilikler, boşanmalar ve eğitim nedeniyle her yıl 800 bin yeni konut yapılması gerekiyor.
Ancak, Türkiye İstatistik Kurumu rakamlarına göre 2021'de 626 bin, 2022'de 642 bin, 2023'te 533 bin konut için yapı izin belgesi verildi. Yani son 3 yılda ihtiyacın oldukça altında bir sayıda ruhsat verildi. Bu durum ise sıkılaşan piyasa koşullarına rağmen kiralardaki fiyat artışını destekleyen temel unsur oldu.
EKİM AYI UYARISI
Bu kapsamda üretim yetersizliğinin yanında ekim ayında başlayacak üniversite sezonunun da fiyatlarda etkili olacağını belirten uzmanlar, fiyat artışı konusunda uyarıda bulundu.
Sektör yetkilileri bu gelişmenin özellikle büyük kentlerde taşınma hareketliliği yaratabileceğini belirterek, bu dönemde kiralarda artışların yeniden hızlanabileceğini aktardı.