Kira davaları patladı, en erken duruşma günü 1 yıl sonraya veriliyor: Kiracılar ve ev sahipleri anlaşmazlıklarında son durum
Fahiş kiralar sonrası 'oğlum gelecek', 'kızım evlenecek' gibi bahanelerle kiracısını çıkarmaya çalışan veya kiraya bir seferde 2 katından fazla artış isteyen ev sahipleri ile kiracılar arasında anlaşmazlıklar mahkeme yoluyla çözülmeye çalışılıyor. Sulh mahkemeleri tahliye ve kira tespit davaları ile doldu taştı. Süreç 2-3 yıl sürüyor, duruşma günleri ise İstanbul'un kimi yerinde 1 yılı buluyor. Arabuluculuk ise 1 Eylül'de başlıyor.
Başta İstanbul olmak üzere Türkiye'nin birçok kentinde barınma sorunu yaşanıyor. Ev sahiplerinin kirayı katlama talepleri ya da mevcut kiracıları usulsüz bir şekilde veya yalanlarla çıkarmaya çalışmaları kiracı ve ev sahipleri kavgalarını artırdı.
Hem kiracılar hem de ev sahipleri mahkemelerin yolunu tuttu. Sulh mahkemeleri ‘tahliye’ ve ‘kira tespit’ davalarıyla doldu taştı. Gayrimenkul hukuku uzmanlarına göre mahkemeler kilitlendi.
TAHLİYE DAVALARI YÜZDE 113 ARTTI
Dünya gazetesine konuşan Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, kira tahliye davalarının, 2022 yılının tamamında 22 bin olurken, bu yılın ilk 6 ayında 47 bine ulaştığına işaret etti. Kiraz, “Sadece ilk 6 ayda, bir yılda iki kat daha fazla tahliye davası açıldığı görülüyor. Bundan daha fazla, 100 bin kadar da kira tespit davası olduğu kanaatindeyim. Çok ciddi bir rakam. Mahkemeler zaten çalışamaz hale gelmiş durumda. Sulh hukuk mahkemelerinin kitlendiğini görüyoruz” diye konuştu.
MAHKEME SÜRECİ 3 YILI BULUYOR
Tahliye ve kira tespit davalarında mahkeme sürecinin yaklaşık 2-3 yıl sürdüğüne işaret eden Kiraz, şu değerlendirmelerde bulundu: “Bunu istinaf dahil söylüyorum. Kira tespit davalarında sonuç, kira tahliye davalarından daha çok olumlu çıkıyor. Yani 2 bin liraya oturan bir kiracınız var diyelim. Bölgede rayiç 15 bin lira olduysa, hakim o kirayı 10-12 bin lira bandına yükseltiyor.
Mal sahibinin isteği kısmen de karşılanıyor. Tahliye davalarında olay, bizim hukukumuz sadece haklı sebeple tahliyeye dayalı olduğu için, her gerekçe tahliyeye sebebiyet vermiyor. Ancak mülkiyet hakkı, üstün bir hak olduğu için tahliye davalarında da genel olarak tahliye kararları çıkıyor. Kanunda sayılı 8 haklı gerekçeden herhangi birine sahipse mal sahibi, biraz bekliyor ancak tahliye sonucunu mutlaka alıyor. Genel kabul oranları yüzde 75-80’in üzerindedir mal sahibi lehine davalarda. Her iki dava da en az 2-3 yıl sürüyor.”
KİRACILAR 7 GÜN İÇİNDE İTİRAZ ETMELİ
Avukat Haydar Erol, kira davalarının ciddi boyuta ulaştığını, ancak Sulh Hukuk Mahkemelerinde açılan tahliye davalarının yanı sıra İcra Hukuk Mahkemelerinde de kira bedelinin ödenmemesi ya da geç ödenmesi nedeniyle bazı tahliye davalarının İcra Hukuk Mahkemelerinde açılabildiğini belirtti.
Erol, şunları söyledi: “Bir kiracı örneğin her ay 5 bin lira ödüyorsa, ancak bir ay eksik ödeme ya da kirayı geciktirmesi durumunda da icra davası açılabiliyor. Mesela 5 bin liralık kirayı 4 bin 500 lira ödediyse, ya da o ay hiç ödemediyse böyle bir dava söz konusu olabiliyor. Kiracının adresine ödeme emri tebligatı gidiyor.
Kiracının buna 7 gün içinde itiraz etmesi ya da 30 gün içinde de kirayı ödemesi gerekiyor ki takibi durdurabilsin. 5 yılı doldurmasa bile kirayı ödememesi durumunda tahliye davası açılabiliyor.” Tahliye davaları miktarının sadece Sulh Hukuk Mahkemeleri dosya sayısıyla ölçülmesi durumunda eksik olacağını ifade eden Avukat Haydar Erol, “İcra Hukuk Mahkemelerinde açılan Tahliye davalarının da buna ilave edilmesi gerektiğini düşünüyorum” dedi.